Μάλλινες κάλτσες και πουλόβερ τα βασικά όπλα φτωχών (και νεόπτωχων) για τα ψυχρά, παλαιά κτίρια της Αθήνας
Οι ερευνητές παρακολουθούν όλο τον χειμώνα, ανά 15 λεπτά, με ειδικούς αυτογραφικούς αισθητήρες 49 σπίτια στην Αττική. Μέχρι στιγμής, η πλειονότητα των νοικοκυριών που συμμετέχουν στην έρευνα δεν χρησιμοποιεί καμία μορφή ενέργειας για θέρμανση. Μόνο λίγα από αυτά χρησιμοποιούν κάποια πηγή περιστασιακά, όταν ο υδράργυρος πέφτει πολύ χαμηλά. Αλλά και πάλι η κατάσταση δεν βελτιώνεται, καθώς τα περισσότερα στεγάζονται σε παλιά κτίρια, χωρίς μόνωση και ενεργειακά κουφώματα.
Αυτό το γεγονός καταδεικνύουν τα στοιχεία της μελέτης, όπως και την τραγική αμέλεια της Πολιτείας τις τελευταίες δεκαετίες σχετικά με τη θερμική ποιότητα των κατασκευών. Δεν είναι λοιπόν παράδοξο το γεγονός ότι οι ερευνητές (Μ. Σανταμούρης, Κ. Γιαννοπούλου, Π. Μυλωνάς, Σ. Αλεβίζος, Λ. Ασλάνογλου, Ε. Σαρέλλη, Ν. Μάντζιος) κατέγραψαν ελάχιστη θερμοκρασία κάτω των 6°C στο 8% των κτιρίων. Μάλιστα, δύο στα δέκα νοικοκυριά είχαν ελάχιστη θερμοκρασία κάτω από 11°C.
Στο σπίτι με... στολή
Για να αντεπεξέλθει έχει καθιερώσει «στολή» για να κυκλοφορεί στο σπίτι: φούτερ, χοντρή φόρμα, μάλλινες κάλτσες και μία ζακέτα. «Το τζάκι στο σαλόνι με έχει σώσει. Αλλά κι αυτό το ανάβω μόνο τις πολύ κρύες ημέρες» αναφέρει ο ίδιος. Και απογοητευμένος από την οικονομική ύφεση τολμά ως οικονομολόγος μία πρόβλεψη: «Τα χειρότερα δεν τα έχουμε δει και έχω βγει σωστός ως σήμερα στις προβλέψεις μου».
Στόχος της ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου Αθηνών ήταν να διαπιστωθούν τα επίπεδα θερμοκρασίας που διαμορφώνονται μέσα σε κατοικίες πολιτών χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος μετά την αύξηση των τιμών στις πηγές ενέργειας, αλλά και τη μεγάλη οικονομική ένδεια που μαστίζει τη χώρα. «Τα αποτελέσματα μας έχουν εκπλήξει και στην πραγματικότητα μας έχουν τρομάξει, διότι διαπιστώθηκε ότι οι συμπολίτες μας διαβιούν σε συνθήκες πέρα από κάθε όριο άνεσης, σχεδόν σε όλη τη διάρκεια του χειμώνα, συνθήκες που στην πραγματικότητα βάζουν τη ζωή τους σε κίνδυνο. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό πολιτών, οι οποίοι είτε δηλώνουν άνεργοι είτε δεν διαθέτουν χρήματα για θέρμανση, διαβιούν σε κτίρια με θερμοκρασίες κάτω από 10°C, ενώ πολίτες που ανήκαν στη μεσαία τάξη και διαθέτουν σχετικά μεγάλο σπίτι με καλή υποδομή διαβιούν πια σε θερμοκρασίες από 13 ως 16 βαθμούς» λέει ο κ. Σανταμούρης.
Η πρώην μεσαία τάξη της Κυψέλης, των Πατησίων, του Χαλανδρίου κ.α., οι σημερινοί νεόπτωχοι, με ετήσιο εισόδημα πια 8.000 και 10.000 ευρώ, ανάβουν κάποιο θερμαντικό σώμα για μία ώρα, το πολύ δύο, την ημέρα, συνήθως το βράδυ όταν η εξωτερική θερμοκρασία πέφτει κάτω από 5 ή 6°C ώστε να εξασφαλίσουν, για κάποιες ώρες, μια μέση εσωτερική θερμοκρασία 12-15°C. Στην πλειονότητά τους ζουν σε διαμερίσματα των 100 και 120 τ.μ., με τζάκι και αυτόνομη θέρμανση που δεν χρησιμοποιούν πια.
Συνολική εξαθλίωση
tovima
Το κρύο ήταν αφόρητο στην παλιά μονοκατοικία του 1950, σε μια γειτονιά των νοτίων προαστίων. Ο χειμώνας έδειξε τα δόντια του το τριήμερο 8-10 Ιανουαρίου 2013. Με τη θερμοκρασία στην Αθήνα σε σημαντική πτώση, ο υδράργυρος στο εσωτερικό του σπιτιού τις βραδινές ώρες έδειχνε 5 με 6 βαθμούς Κελσίου. Η 55χρονη ένοικος, συνταξιούχος των 300 ευρώ, δεν μπορεί να αντέξει το κρύο. Η ανάγκη έγινε για εκείνη «πολυτέλεια»: η τσέπη της δεν μπορεί να αντέξει τη θέρμανση. Το παλιό σπίτι δεν έχει καν μόνωση. Ποτέ δεν ήταν πλούσια, αλλά στο παρελθόν τα «κουτσοκατάφερνε». Η κρίση όμως της στέρησε τις ανέσεις, αλλά και την αξιοπρέπειά της. Γι’ αυτό δεν θέλει να μιλήσει δημοσίως. Ντρέπεται. Αυτή είναι μία από τις δεκάδες περιπτώσεις πολιτών χαμηλού εισοδήματος που κατέγραψαν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Αθηνών, οι οποίοι μελέτησαν τις θερμικές συνθήκες σε κτίρια της Αττικής.
Δραματικά χαρακτηρίζονται τα στοιχεία που προέκυψαν από την εν εξελίξει μελέτη της Ομάδας Φυσικής Κτιριακού Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών με επιστημονικό υπεύθυνο τον καθηγητή κ. Ματθαίο Σανταμούρη. Η μέση θερμοκρασία που κατέγραψαν οι ερευνητές στους εσωτερικούς χώρους κατοικιών της Αττικής από τα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου ως σήμερα ήταν 15,5°C, με την αντίστοιχη ελάχιστη να πέφτει στους 12,2°C τις νυχτερινές ώρες. Και αυτό σε έναν χειμώνα ο οποίος ακόμα δεν έχει δείξει για τα καλά άγριες διαθέσεις και η θερμοκρασία έπεσε ιδιαιτέρως χαμηλά μόνο για λίγες ημέρες.
Δραματικά χαρακτηρίζονται τα στοιχεία που προέκυψαν από την εν εξελίξει μελέτη της Ομάδας Φυσικής Κτιριακού Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών με επιστημονικό υπεύθυνο τον καθηγητή κ. Ματθαίο Σανταμούρη. Η μέση θερμοκρασία που κατέγραψαν οι ερευνητές στους εσωτερικούς χώρους κατοικιών της Αττικής από τα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου ως σήμερα ήταν 15,5°C, με την αντίστοιχη ελάχιστη να πέφτει στους 12,2°C τις νυχτερινές ώρες. Και αυτό σε έναν χειμώνα ο οποίος ακόμα δεν έχει δείξει για τα καλά άγριες διαθέσεις και η θερμοκρασία έπεσε ιδιαιτέρως χαμηλά μόνο για λίγες ημέρες.
Οι ερευνητές παρακολουθούν όλο τον χειμώνα, ανά 15 λεπτά, με ειδικούς αυτογραφικούς αισθητήρες 49 σπίτια στην Αττική. Μέχρι στιγμής, η πλειονότητα των νοικοκυριών που συμμετέχουν στην έρευνα δεν χρησιμοποιεί καμία μορφή ενέργειας για θέρμανση. Μόνο λίγα από αυτά χρησιμοποιούν κάποια πηγή περιστασιακά, όταν ο υδράργυρος πέφτει πολύ χαμηλά. Αλλά και πάλι η κατάσταση δεν βελτιώνεται, καθώς τα περισσότερα στεγάζονται σε παλιά κτίρια, χωρίς μόνωση και ενεργειακά κουφώματα.
Αυτό το γεγονός καταδεικνύουν τα στοιχεία της μελέτης, όπως και την τραγική αμέλεια της Πολιτείας τις τελευταίες δεκαετίες σχετικά με τη θερμική ποιότητα των κατασκευών. Δεν είναι λοιπόν παράδοξο το γεγονός ότι οι ερευνητές (Μ. Σανταμούρης, Κ. Γιαννοπούλου, Π. Μυλωνάς, Σ. Αλεβίζος, Λ. Ασλάνογλου, Ε. Σαρέλλη, Ν. Μάντζιος) κατέγραψαν ελάχιστη θερμοκρασία κάτω των 6°C στο 8% των κτιρίων. Μάλιστα, δύο στα δέκα νοικοκυριά είχαν ελάχιστη θερμοκρασία κάτω από 11°C.
Στο σπίτι με... στολή
Κάτοικος του κέντρου της Αθήνας, ο 63χρονος οικονομολόγος είναι από τους «τυχερούς»: η θερμοκρασία στο σπίτι του κυμαίνεται από 13 ως 16°C. Είχε προνοήσει, προτού περάσει στην ανεργία, να αλλάξει τα κουφώματα του διαμερίσματός του, το οποίο βρίσκεται σε μια παλιά, 40 ετών, πολυκατοικία, χωρίς θερμομόνωση. Τρία χρόνια χωρίς δουλειά, περιμένει προς το τέλος του έτους να βγει στη σύνταξη. Ως τότε δεν μπορεί να αντέξει το κόστος της θέρμανσης, όπως άλλωστε και οι υπόλοιποι ένοικοι.
Για να αντεπεξέλθει έχει καθιερώσει «στολή» για να κυκλοφορεί στο σπίτι: φούτερ, χοντρή φόρμα, μάλλινες κάλτσες και μία ζακέτα. «Το τζάκι στο σαλόνι με έχει σώσει. Αλλά κι αυτό το ανάβω μόνο τις πολύ κρύες ημέρες» αναφέρει ο ίδιος. Και απογοητευμένος από την οικονομική ύφεση τολμά ως οικονομολόγος μία πρόβλεψη: «Τα χειρότερα δεν τα έχουμε δει και έχω βγει σωστός ως σήμερα στις προβλέψεις μου».
Στόχος της ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου Αθηνών ήταν να διαπιστωθούν τα επίπεδα θερμοκρασίας που διαμορφώνονται μέσα σε κατοικίες πολιτών χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος μετά την αύξηση των τιμών στις πηγές ενέργειας, αλλά και τη μεγάλη οικονομική ένδεια που μαστίζει τη χώρα. «Τα αποτελέσματα μας έχουν εκπλήξει και στην πραγματικότητα μας έχουν τρομάξει, διότι διαπιστώθηκε ότι οι συμπολίτες μας διαβιούν σε συνθήκες πέρα από κάθε όριο άνεσης, σχεδόν σε όλη τη διάρκεια του χειμώνα, συνθήκες που στην πραγματικότητα βάζουν τη ζωή τους σε κίνδυνο. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό πολιτών, οι οποίοι είτε δηλώνουν άνεργοι είτε δεν διαθέτουν χρήματα για θέρμανση, διαβιούν σε κτίρια με θερμοκρασίες κάτω από 10°C, ενώ πολίτες που ανήκαν στη μεσαία τάξη και διαθέτουν σχετικά μεγάλο σπίτι με καλή υποδομή διαβιούν πια σε θερμοκρασίες από 13 ως 16 βαθμούς» λέει ο κ. Σανταμούρης.
Η πρώην μεσαία τάξη της Κυψέλης, των Πατησίων, του Χαλανδρίου κ.α., οι σημερινοί νεόπτωχοι, με ετήσιο εισόδημα πια 8.000 και 10.000 ευρώ, ανάβουν κάποιο θερμαντικό σώμα για μία ώρα, το πολύ δύο, την ημέρα, συνήθως το βράδυ όταν η εξωτερική θερμοκρασία πέφτει κάτω από 5 ή 6°C ώστε να εξασφαλίσουν, για κάποιες ώρες, μια μέση εσωτερική θερμοκρασία 12-15°C. Στην πλειονότητά τους ζουν σε διαμερίσματα των 100 και 120 τ.μ., με τζάκι και αυτόνομη θέρμανση που δεν χρησιμοποιούν πια.
Συνολική εξαθλίωση
Γενικότερα, οι ερευνητές μελέτησαν νοικοκυριά με ετήσιο εισόδημα ως 14.000 ευρώ και βρήκαν ότι οκτώ στα δέκα είχαν ελάχιστη θερμοκρασία κάτω των 15°C, ενώ ένα στα τρία κάτω των 12°C. Από τα αποτελέσματα της έρευνας εξάγονται πολλά συμπεράσματα, σύμφωνα με τον κ. Σανταμούρη. «Κατ' αρχάς, η ζωή των πολιτών χαμηλού και πολύ χαμηλού εισοδήματος κινδυνεύει πια άμεσα λόγω των συνθηκών στις οποίες διαβιούν. Δεύτερον, πολίτες που παλαιότερα ανήκαν στη μεσαία τάξη έχουν υποβαθμίσει την ποιότητα ζωής τους και διαβιούν σε θερμοκρασίες απαράδεκτες για ευρωπαϊκό κράτος. Τρίτον, η από 40 χρόνια απρονοησία του ελληνικού κράτους να θωρακίσει ενεργειακά τα κτίρια προσθέτει επιπλέον μια τεράστια "ποινή" στους πολίτες χαμηλού εισοδήματος και τους οδηγεί στην περιβαλλοντική εξαθλίωση. Και τέταρτον, όσοι πολίτες στο παρελθόν είχαν την πρόνοια να θωρακίσουν τα κτίριά τους απολαμβάνουν σήμερα ένα πολύ καλύτερο θερμικό επίπεδο διαβίωσης: 3 με 4 βαθμούς μεγαλύτερη θερμοκρασία» σχολιάζει ο καθηγητής.
Για τις επιπτώσεις από το κρύο μιλά και ο ακαδημαϊκός και καθηγητής Επιδημιολογίας στο Χάρβαρντ κ. Δημήτρης Τριχόπουλος. «Τον χειμώνα έχουμε πάντα μεγαλύτερη θνησιμότητα. Οι μετεωρολογικοί παράγοντες επηρεάζουν τη θνησιμότητα. Τις σοβαρότερες επιπτώσεις από τη διαβίωση σε σπίτια με χαμηλές θερμοκρασίες θα έχουν οι ηλικιωμένοι»λέει ο καθηγητής. Δεν είναι τυχαίο ότι στη Βρετανία περίπου 50.000 άτομα τον χρόνο πεθαίνουν από υποθερμία μέσα στα σπίτια τους.
Δύο καθηγητές Πανεπιστημίου προειδοποιούν
Το κρύο βλάπτει σοβαρά την υγεία
«Τόσο χαμηλές θερμοκρασίες δεν αποτελούν υγιεινό περιβάλλον, ιδιαίτερα για ηλικιωμένους και μικρά παιδιά» αναφέρει ο καθηγητής Φυσιολογίας της Αναπνοής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Παναγιώτης Μπεχράκης, χαρακτηρίζοντας ιδιαιτέρως ανησυχητικές τις διαπιστώσεις των ερευνητών, οι οποίες«πρέπει να θορυβήσουν την κοινωνία». Οι επιπτώσεις από τέτοιες συνθήκες διαβίωσης, όπως επισημαίνει ο καθηγητής, δεν θα προκύψουν μόνο σε οργανικό επίπεδο, δηλαδή μόνο στο αναπνευστικό και κυκλοφορικό σύστημα τα οποία άμεσα βλάπτονται. «Η μακροχρόνια επίδραση τόσο στρεσογόνων περιβαλλοντικών συνθηκών έχει και ψυχολογικές επιπτώσεις. Δεν μπορεί ένας άνθρωπος να ζει κάτω από αυτές τις συνθήκες» σημειώνει.
Το κρύο βλάπτει σοβαρά την υγεία
«Τόσο χαμηλές θερμοκρασίες δεν αποτελούν υγιεινό περιβάλλον, ιδιαίτερα για ηλικιωμένους και μικρά παιδιά» αναφέρει ο καθηγητής Φυσιολογίας της Αναπνοής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Παναγιώτης Μπεχράκης, χαρακτηρίζοντας ιδιαιτέρως ανησυχητικές τις διαπιστώσεις των ερευνητών, οι οποίες«πρέπει να θορυβήσουν την κοινωνία». Οι επιπτώσεις από τέτοιες συνθήκες διαβίωσης, όπως επισημαίνει ο καθηγητής, δεν θα προκύψουν μόνο σε οργανικό επίπεδο, δηλαδή μόνο στο αναπνευστικό και κυκλοφορικό σύστημα τα οποία άμεσα βλάπτονται. «Η μακροχρόνια επίδραση τόσο στρεσογόνων περιβαλλοντικών συνθηκών έχει και ψυχολογικές επιπτώσεις. Δεν μπορεί ένας άνθρωπος να ζει κάτω από αυτές τις συνθήκες» σημειώνει.
Για τις επιπτώσεις από το κρύο μιλά και ο ακαδημαϊκός και καθηγητής Επιδημιολογίας στο Χάρβαρντ κ. Δημήτρης Τριχόπουλος. «Τον χειμώνα έχουμε πάντα μεγαλύτερη θνησιμότητα. Οι μετεωρολογικοί παράγοντες επηρεάζουν τη θνησιμότητα. Τις σοβαρότερες επιπτώσεις από τη διαβίωση σε σπίτια με χαμηλές θερμοκρασίες θα έχουν οι ηλικιωμένοι»λέει ο καθηγητής. Δεν είναι τυχαίο ότι στη Βρετανία περίπου 50.000 άτομα τον χρόνο πεθαίνουν από υποθερμία μέσα στα σπίτια τους.
tovima
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου