Να τηρήσει τη συμφωνία των Πρεσπών ώστε να αποφευχθούν εντάσεις, καλεί τη νέα κυβέρνηση της
Βόρειας Μακεδονίας ο Αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα,
Τζορτζ Τσούνης.
Στην αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στην ΕΡΤ και στον Απόστολο Μαγγηριάδη – ο κ. Τσούνης μίλησε ακόμα για το μέλλον της αμυντικής συνεργασίας Αθήνας – Ουάσιγκτον, τον ρόλο του ΝΑΤΟ στην περιοχή μας και την προοπτική του ελληνοτουρκικού διαλόγου.
Ο κ. Τσούνης επεσήμανε πως δεν μπορεί να μιλήσει εκ μέρους της Ευρώπης για το εάν τα όσα κάνει η κυβέρνηση της Β. Μακεδονίας θα την εκτροχιάσουν από την ευρωπαϊκή της πορείας, σημείωσε όμως πως «θα ήταν λάθος να κάνει κάτι που θα έθετε σε κίνδυνο τη Συμφωνία των Πρεσπών. Ήταν μια συμφωνία που επιτεύχθηκε δύσκολα, ήταν ιστορική και πρέπει να γίνει σεβαστή. Έχω ξαφνιαστεί που η νέα κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας δεν αναφέρεται στη Βόρεια Μακεδονία με το συνταγματικό της όνομα. Νομίζω ότι έχουμε ξαφνιαστεί όλοι, αλλά προσπαθούμε όλοι, με σεβασμό, να τους προτρέψουμε ν’ αναφέρονται στη χώρα τους με το συνταγματικό της όνομα. Πέραν τούτου, η τήρηση των διεθνών συμφωνιών είναι η ραχοκοκαλιά της διπλωματίας. Η μη τήρησή τους δημιουργεί πολύ προβληματικές καταστάσεις».
Σε ό,τι αφορά τα ελλληνοτουρκικά, ο κ. Τσούνης σημείωσε επίσης πως το μορατόριουμ στις ελληνοτουρκικές σχέσεις έχει πολλά οφέλη αφού μειώθηκε κατά 90% ο αριθμός των παράνομων μεταναστών αλλά και οι αερομαχίες στο Αιγαίο. «Ενθαρρύνουμε και τους δύο συμμάχους μας να συνεχίσουν. Είναι προς όφελος και των δύο», είπε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Τσούνης υποστήριξε επίσης πως οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν τη σημασία του στρατηγικού ρόλου της Ελλάδας στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου. «Η Ελλάδα έχει πολλή αξιοπιστία στην περιοχή. Επιπλέον, είναι ένας πυλώνας σταθερότητας που περιβάλλεται από αρκετά τόξα αστάθειας. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι οι ΗΠΑ έχουν ανάγκη την Ελλάδα ως βασικό εταίρο όσο και η Ελλάδα έχει ανάγκη τις ΗΠΑ».
Ολόκληρη η συνέντευξη του κ. Τσούνη στον Απόστολο Μαγγηριάδη στην εκπομπή Επίλογος έχει ως εξής:
Απόστολος Μαγγηριάδης: Κύριε Πρέσβη, ευχαριστούμε για την αποψινή σας φιλοξενία στην Πρεσβεία. Είστε στον τρίτο χρόνο της θητείας σας ως πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα. Ποια η άποψή σας για τη χώρα; Είστε αισιόδοξος;
Γιώργος Τσούνης: Είναι μεγάλη μου χαρά να βρίσκομαι μαζί σας απόψε. Ευχαριστώ γι’ αυτή την επίσκεψη. Είμαι εξαιρετικά αισιόδοξος. Η Ελλάδα έχει ανακάμψει από μια μεγάλη ύφεση, μια κρίση κι ανακάμπτει με πολύ ισχυρό τρόπο. Είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία στην Ευρώπη, τα τελευταία τρία χρόνια. “Οικονομία της Χρονιάς” κατά τα έτη 2022-2023 σύμφωνα με τον Economist. Οδηγήσατε τον δείκτη ανεργίας από το 28% όπου βρισκόταν σε μονοψήφιες τιμές οι οποίες πέφτουν. . Πήγες από ένα κράτος όπου δεν μπορούσες να βρεις μια δουλειά, τώρα δεν μπορείς να βρεις εργάτες, μεγάλη αλλαγή. Το ελληνικό δημόσιο χρέος είναι ποσοστό του ΑΕΠ και μειώνεται κατακόρυφα.
Είναι, δε, ένα διαχειρίσιμο, βιώσιμο προφίλ χρέους. Περίπου το 58% είναι σταθερό για 17 χρόνια στο 1,2%. Η οικονομία, ωστόσο, πηγαίνει πολύ καλά. Υπάρχουν επενδύσεις. Εταιρείες των ΗΠΑ αλλά και άλλων χωρών έχουν ανακαλύψει την Ελλάδα. Έχουμε επενδύσει στην επιτυχία της Ελλάδας. Η Ελλάδα όμως έχει το ένα πιο σημαντικό πράγμα, που αναζητούν οι επικεφαλής των εταιρειών. Πανέξυπνοι, σπουδασμένοι άνθρωποι. Διαθέτει το πνευματικό κεφάλαιο. Έτσι, Αμερικανοί επενδυτές όπως η Pfizer, η Cisco, η Amazon, η Google, η Μeta ανακάλυψαν την Ελλάδα. Και ξέρετε και κάτι; Όταν λέω ότι οι καλύτερες μέρες της Ελλάδας είναι μπροστά μας, το πιστεύω.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Μιας και αναφέρεστε σε Αμερικανικές επενδύσεις από Cisco, Amazon, Google και Microsoft. Καταρχάς, βλέπετε καμία πρόοδο σε αυτές τις επενδύσεις, καθώς και άλλες εταιρείες του τεχνολογικού τομέα… ή άλλων τομέων, να έρχονται για επενδύσεις στην Ελλάδα;
Γιώργος Τσούνης: Βεβαίως. Ας ρίξουμε, για παράδειγμα, μια ματιά στην Pfizer. Ξεκίνησε πριν μερικά χρόνια δίχως κανένα αποτύπωμα στη Θεσσαλονίκη κι έχει πλέον πάνω από χίλιους ειδικούς στην τεχνολογία, που κάνουν πολύ σοβαρή δουλειά εκεί σήμερα. Ο καλός μου φίλος Άλμπερτ Μπούρλα θα ήθελε να προσλάβει άλλους 200, αν όχι 500, στα επόμενα χρόνια. Η Cisco έχει αποτύπωμα εκεί. Η Deloitte έχει πολύ μεγάλο αποτύπωμα εκεί.
Η Google, η Microsoft και η AWS επενδύουν δισεκατομμύρια δολάρια στη χώρα. Πλέον μεγάλο μέρος των άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα έχει ως γνώμονα την ακίνητη περιουσία και τον τουρισμό. Αυτό είναι θαυμάσιο. Πάνω από 4 δισεκατομμύρια ευρώ σε τουριστικές επενδύσεις. Επιδιώκεται, επίσης, το υψηλότερο επίπεδο επισκεπτών. ‘Ερχεται, λοιπόν, το Four Seasons στο Αιγαίο. Ένα One & Only έχει ανοίξει στη Γλυφάδα. Άλλο ένα άνοιξε στην Κέα. Ένα Mandarin Oriental άνοιξε στη Μεσσηνία. Το Hilton προσχωρεί στον Όμιλο Waldorf, μια επένδυση που ξεπερνά τα 300 εκατομμύρια. Ένα Mandarin κι ένα δεύτερο Marriott έρχονται στη Γλυφάδα. Άλλο ένα One & Only καθώς και ένα Aman Resort έρχονται στη Μύκονο. Υπάρχει έκρηξη τουρισμού στην Ελλάδα, πράγμα υπέροχο.
Η αγορά ακινήτων είναι σε άνθιση στην Ελλάδα, πράγμα θαυμάσιο. Επενδύσεις, όμως, προκύπτουν και στην τεχνολογία και σε καινοτομίες μιας οικονομίας του 21ου αιώνα. Αυτό θέλουμε να το βλέπουμε να συμβαίνει ακόμα περισσότερο. Υπάρχει ένα προσχέδιο του πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτό. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ είναι έτοιμη να βοηθήσει την Ελλάδα. Μια Ελλάδα, όμως, που έχει ως πρωθυπουργό έναν απόφοιτο των σχολών διοίκησης του Χάρβαρντ και του Στάνφορντ, καθώς και μια εξαιρετικά ικανή ομάδα οικονομολόγων.
Έχουν θέσει το οικονομικό μέλλον της χώρας στις σωστές ράγες κι έχουν σημειώσει εκπληκτική πρόοδο. Νομίζω ότι η οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται, να εμβαθύνει και να ευημερεί. Η Πρεσβεία των ΗΠΑ είναι ιδιαίτερα χαρούμενη που παίζει έναν μικρό ρόλο σε αυτό. Αυτή είναι η μία πλευρά. Υπάρχει κι η πλευρά που μιλά για δυσφορία, προερχόμενη από ανθρώπους που παλεύουν, διότι το κόστος της ζωής γίνεται υπερβολικά υψηλό και δεν έχουν τις ευκαιρίες να ακολουθήσουν τις τάσεις.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Αισθάνεστε ότι η συμπερίληψη είναι μια έννοια… και ξέρω ότι εργάζεστε πάνω σε αυτό, η οποία μπορεί να επιτευχθεί;
Γιώργος Τσούνης: Ασφαλώς και μπορεί. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα. Συμβαίνει σε όλο τον κόσμο. Ας απαντήσω την πρώτη σας ερώτηση για τον πληθωρισμό. Ο πληθωρισμός είναι παγκόσμιο ζήτημα. Στην Ελλάδα έχει πέσει κάτω του 3%. Είναι χαμηλότερος. Και νομίζω πως είναι πιο έντονα τα πράγματα από τις περισσότερες χώρες. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, όμως, και τα έξοδα της ΕΕ, των ΗΠΑ και άλλων χωρών για επανεκκίνηση των οικονομιών τους μετά από τον COVID. Πρόσθεσε επιτάχυνση στις οικονομίες αλλά δημιούργησε και πληθωρισμό. Προτίμησαν, όμως, ξέρετε, και πολύ σοφά να επανεκκινήσουν την οικονομία όταν ο κόσμος είχε χάσει την ελπίδα. Μία συνέπεια ήταν και ο πληθωρισμός, τον οποίο αντιμετωπίζουν. Και αυτό απαιτεί χρόνο. Πρόκειται για παγκόσμιο ζήτημα.
Αν όμως μιλάμε για συμπερίληψη και ευκαιρίες για όλους πρέπει όλοι να προσπαθήσουμε περισσότερο. Ξέρετε την ιστορία της οικογένειάς μου, η μάνα μου και ο πατέρας μου έφυγαν από ένα μικρό χωριό, φτώχεια. Πήγαν στην Αμερική και βρήκαν δουλειά. Μπόρεσαν να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους στις ΗΠΑ, αλλά τους δόθηκαν ευκαιρίες. Γίναμε αποδεκτοί. Οι αδελφές μου κι εγώ πήγαμε όλοι στο κολέγιο, αποφοιτήσαμε και μπορέσαμε να έχουμε ευημερία. Αυτή την ευκαιρία θέλω να την έχουν όλοι οι άνθρωποι, γιατί αυτή την κοινωνία πρέπει να έχουμε. Αυτό το ήθος. Να έχουμε ευκαιρίες για όλους.
Δεν είναι μόνο το σωστό για την κοινωνία, είναι το σωστό και για την οικονομία όταν βοηθάμε κάθε παιδί να έχει σπουδαία μόρφωση. Ν’ ανέβει τα σκαλιά της επιτυχίας. Απελευθερώνουμε δημιουργικότητα και ζωντάνια στην οικονομία. Αυτό αναπτύσσει τις οικονομίες. Έχουμε όλοι μας λοιπόν δουλειά όσον αφορά αυτό, να διασφαλίσουμε ότι έχουν όλοι μερίδιο στην ευημερία.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Υπέροχη η αναφορά στην ιστορία των γονιών σας. Νιώθω όμως πως αυτή η ευελιξία, στην οποία αναφέρεστε, δεν είναι πλέον τόσο εύκολη όσο ήταν στη δεκαετία του ’40 ή του ’50. Θα ήθελα και τη γνώμη σας ως προς το πώς θα μπορούσαν να αυξηθούν οι Έλληνες στις ΗΠΑ και να έχουν καλύτερες ευκαιρίες.
Γιώργος Τσούνης: Απόστολε, δεν ήταν εύκολο ούτε στις δεκαετίες του ’40 ή του ’50, διότι ο κόσμος άφηνε την Ελλάδα… δίχως πολλά χρήματα, δίχως τη γνώση της γλώσσας και πήγαινε σε ένα άγνωστο μέρος να ξαναρχίσει τη ζωή του. Δεν ήταν εύκολο για κανέναν. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 120 εκατομμύρια εκτοπισμένοι στον κόσμο. Οι μισοί από αυτούς είναι παιδιά. Φεύγουν για να γλιτώσουν από τη βία και τον πόλεμο. Είμαι λοιπόν ιδιαίτερα ανήσυχος για την κατάστασή τους. Ανησυχώ που υπάρχουν 10 εκατομμύρια εκτοπισμένοι στη Σομαλία. Ανησυχώ για αυτήν την ανθρωπιστική κρίση και σε τι θα μπορούσε να αποβλέπει μια πιθανή μετανάστευση.
Ο κόσμος είναι πολύπλοκος και πρέπει να συνεργαζόμαστε, ώστε να βελτιώσουμε κάποιες από τις συνέπειες αυτές. Για να απαντήσω όμως συγκεκριμένα στην ερώτησή σου για το πώς δημιουργούμε ευκαιρίες για όλους… Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε παγκοσμίως να υποεπενδύουμε σε μεγάλες ανάγκες των πληθυσμών και των οικονομιών μας. Θα κριθούμε από το πώς φερόμαστε στους πιο ευάλωτους. Θέλω κάθε σχολείο να μοιάζει με παλάτι. Θέλω κάθε παιδί να λάβει πρώτης ποιότητας εκπαίδευση. Θέλω κάθε παιδί να έχει την ευκαιρία να πάει στο πανεπιστήμιο, στο καλύτερο δημόσιο πανεπιστήμιο της Ελλάδας ή, αν το επιλέξει, να πάει σε ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο ή να επιλέξει μια άλλη σταδιοδρομία.
Θέλω να γίνει μια ζωντανή οικονομία του 21ου αιώνα, που παρέχει ευκαιρίες για όλους και γι’ αυτό χρειάζονται επενδύσεις. Ξεκινά με μια εξαιρετική μόρφωση για όλους. Ξεκινά επίσης με τη διαβεβαίωση ότι παρέχουμε τη βάση για να αναπτυχθούν οι εταιρείες στην Ελλάδα, να έρθουν στην Ελλάδα και να δημιουργήσουν κόμβους εδώ. Στις ΗΠΑ έχουμε κινητικότητα προς τα επάνω. Έχουμε πολλές μεγάλες εταιρείες. Αν δεν είσαι καλά στη Google πας στην Amazon, ή στη Μicrosoft. Είναι πολύ μεγάλες εταιρείες. Υπάρχει ανοδική κινητικότητα κι ο κόσμος έχει ευκαιρίες. Θέλω όλες οι χώρες, οι ΗΠΑ, η Ελλάδα, όλες οι χώρες να είναι τόποι ευκαιριών και δυνατοτήτων για όλους. Θα μιλήσουμε εκτενώς για τη μόρφωση.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Πείτε μου, πώς βλέπετε την προσωπική σας πινελιά στο διπλωματικό πόστο που υπηρετείτε αυτή τη στιγμή; Θυμάμαι έξι ή επτά Αμερικανούς διπλωμάτες που υπηρέτησαν στο πόστο αυτό πριν από εσάς. Μπορώ να σας πω ότι ήταν εντελώς διαφορετικοί. Πώς αξιολογείτε λοιπόν τη δική σας προσέγγιση;
Γιώργος Τσούνης: Τρέφω πολύ μεγάλο σεβασμό για τους προκατόχους μου. Θεωρώ πως δεν ήταν μόνο εξαιρετικοί διπλωμάτες καριέρας, αλλά και θαυμάσιοι άνθρωποι. Σέβομαι τις προσπάθειες που κατέβαλαν στη ζωή τους και το έργο που επιτέλεσαν εδώ στην Ελλάδα. Εγώ δεν προέρχομαι από τη διπλωματική κοινότητα. Ήμουν επιχειρηματίας. Ο πρόεδρος Μπάιντεν μού ζήτησε να έρθω εδώ. Γνώριζα ήδη τη γλώσσα. Περνούσα τα καλοκαίρια μου στον Πλάτανο.
Σαν επιχειρηματίες είμαστε κάπως πιο αργοί. Προέρχομαι όμως από μια προοπτική που με κάνει να πιστεύω πως καλύτερη διπλωματία είναι αυτή που εξελίσσει. Πιστεύω πως όταν προσεγγίζω κάποιον για ένα ζήτημα δεν είναι για τις ΗΠΑ και για το τι θέλουμε να κάνει. Αυτό που λέω είναι…Εμείς οι δυο μας έχουμε ένα πρόβλημα και πρέπει να το λύσουμε μαζί. Και θέλω να το κάνω με σεβασμό. Σε παρακαλώ δώσε μου τη γνώμη σου πως μπορούμε να το λύσουμε μαζί. Χτίζει και τις προσωπικές σχέσεις. Είναι αυτό που κάνουμε τώρα. Είσαι στην οικία του πρέσβη. Είμαστε ανοιχτοί. Δεν κρυβόμαστε.
Προσωπικά, περπατώ σε όλη την Αθήνα. Σε όλη τη χώρα. Έχω πάει σε κάθε γωνία της Ελλάδας, όχι μόνο στη Μύκονο και τη Σαντορίνη, Αλεξανδρούπολη, Μάνη, Γιάννενα, Πρέβεζα, Τρίπολη, Λάρισα, Βόλος, Τρίκαλα. Έχω πάει παντού, αγαπάω τους Έλληνες, είναι καλοί άνθρωποι. Σε ότι κάνεις σε αυτή τη ζωή, με τους φίλους, με τα παιδιά σου, τη γυναίκα σου, με την οικογένεια, με συνεταίρους, με συγκάτοικους, πρέπει να έχεις σεβασμό. Και εύχομαι να ξέρουν οι Έλληνες ότι είμαι άνθρωπος που έχω πολύ σεβασμό και αγάπη για την Ελλάδα και τους Έλληνες.
Και μόνο έτσι μπορούμε να λύσουμε προβλήματα μαζί και να έχουν η Ελλάδα και η Αμερική μια πιο σφιχτή σχέση. Είναι λοιπόν σημαντικό να κάνουμε τη δουλειά και να δείξουμε, να καταδείξουμε ότι είμαστε έτοιμοι να δουλέψουμε μαζί με την Ελλάδα. Ένα συμβόλαιο σεβασμού και συνεργασίας, ώστε να ενώσουμε τις δύο χώρες και τους λαούς τους. Ακόμα κι αν περιλαμβάνει υπηρεσίες πληροφοριών, στρατό, οικονομικά, επενδύσεις, διπλωματία, πολιτισμό, μουσεία, εκπαίδευση, οτιδήποτε. Οτιδήποτε αποτελεί στυλοβάτη της σχέσης ΗΠΑ-Ελλάδας πρέπει να είμαστε έτοιμοι να το δείξουμε. Όχι μόνο με λόγια, με έργα. Είμαστε εδώ για να δουλέψουμε μαζί. Οι ΗΠΑ έχουν επενδύσει στην επιτυχία της Ελλάδας. Θα στεκόμαστε δίπλα στην Ελλάδα πάντοτε.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Θα φύγετε από τη χώρα στις αρχές του επόμενου έτους, μαθαίνω. Θα επιστρέψετε στις επιχειρήσεις ή θα αναζητήσετε κάποιο άλλο διπλωματικό πόστο ανά τον πλανήτη;
Γιώργος Τσούνης: Απόστολε, δεν ξέρω καν τι θα φάω απόψε. Ξέρεις, όμως, αυτή είναι μια απόφαση που με την Όλγα και τα παιδιά θα συζητήσουμε με γνώμονα το καλύτερο για την οικογένειά μας. Θα σου πω όμως ότι με την Όλγα και τα τρία μας παιδιά είμαστε πάνω από δύο χρόνια εδώ. Ήταν η ευτυχέστερη και πληρέστερη περίοδος της ζωής μας. Ήμουν με τον πρόεδρο Μπάιντεν και τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη κι ο Πρόεδρος με ρώτησε: “Τζορτζ, περνάς καλά;” Πριν προλάβω να απαντήσω, ο πρωθυπουργός κος Μητσοτάκης λέει: “Πλάκα μου κάνετε; Χαμογελάει από την ώρα που ήρθε!” Κι ο Πρωθυπουργός είχε απόλυτο δίκιο. Ήταν μια πολύ ευτυχισμένη περίοδος για μένα και την οικογένειά μου. Είμαι ευγνώμων στο λαό της Ελλάδας για την καλοσύνη, την αγάπη, τη φιλοξενία που έχει δείξει, όχι μόνο σε μένα αλλά και στην Όλγα και στα παιδιά μου.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Καλή τύχη με όποια απόφαση πάρετε. Αυτές τις μέρες διεξάγεται η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον.. Ένας απ’ τους μεγαλύτερους φόβους για εμάς τους Ευρωπαίους είναι ότι κάποτε, κάποια κυβέρνηση, είτε του Τραμπ είτε οποιαδήποτε άλλη… Λέγοντας “κυβέρνηση του Τραμπ” εννοούσα αν εκλεγεί τον Νοέμβριο. Ότι θα αναθεωρήσουν τον ρόλο των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ ή την εστίαση στη περιοχή μας, την Ανατολική Μεσόγειο. Θεωρείτε ότι είναι βάσιμος ο φόβος;
Γιώργος Τσούνης: Όχι, δεν είναι. Κοίτα τι συνέβη τα τελευταία χρόνια. Το ΝΑΤΟ επεκτάθηκε. Προσθέσαμε τη Φινλανδία και τη Σουηδία. Είναι δύο ικανότατες χώρες, με τις οποίες η Ελλάδα διατηρεί άψογες σχέσεις. Ενδυναμώσαμε τη συμμαχία του ΝΑΤΟ, μια συμμαχία που παρέχει αρχιτεκτονική ασφάλειας στην Ευρώπη τα τελευταία 75 χρόνια. Είναι απαραίτητη, είναι σημαντική και η Ελλάδα υπήρξε σημαντικό μέλος και είναι αναπόσπαστο κομμάτι της προστασίας και ασφάλειας και της ίδιας της Ελλάδας. Εδώ και 75 χρόνια, λοιπόν, το ΝΑΤΟ έχει σταθερή παρουσία.
Τα δύο τελευταία χρόνια, η Ευρώπη συνασπίστηκε για να πει “όχι” στη Ρωσία, που επιχείρησε ν’ αλλάξει τα σύνορα ενός κράτους με τη βία στη σημερινή εποχή. Τα κράτη που δεν τηρούσαν τη Συμφωνία της Ουαλίας, που δεν διέθεταν το 2% του ΑΕΠ τους για στρατιωτικές δαπάνες… Η Ελλάδα και οι ΗΠΑ πάντα την τηρούσαν, αλλά ελάχιστα κράτη την τηρούσαν πριν απ’ την εισβολή. Σήμερα την τηρούν τα 22 ή 23 απ’ τα 32 κράτη κι αυτός ο αριθμός αυξάνεται. Το ΝΑΤΟ είναι… Είναι ένας οργανισμός 22 κρατών. Οι ΗΠΑ διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Το θέμα, όμως, είναι η συλλογική μας ασφάλεια και τα τελευταία χρόνια το ΝΑΤΟ συνασπίστηκε και είναι ακόμα πιο ενωμένο, έχοντας ως κοινό σκοπό να συνεχίσει να παρέχει αρχιτεκτονική ασφάλειας στην περιοχή. Θέλω να τονίσω κάτι για το οποίο θέλω να σας καθησυχάσω.
Είχαμε, τα τελευταία 12 χρόνια περίπου, τρεις Προέδρους. Προέρχονται από… Σε 15 χρόνια τρεις Προέδρους. Προέρχονται από δύο διαφορετικά κόμματα και διαφέρουν πολύ. Οι πρόεδροι Ομπάμα, Τραμπ και Μπάιντεν. Ταυτόχρονα, είχαμε τέσσερις Πρωθυπουργούς στην Ελλάδα, πολύ διαφορετικούς μεταξύ τους από τρία διαφορετικά κόμματα. Παπανδρέου, Σαμαράς, Τσίπρας και Μητσοτάκης. Με τρεις Προέδρους και τέσσερις Πρωθυπουργούς τα τελευταία 15 χρόνια, οι σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ελλάδας ισχυροποιήθηκαν. Βρίσκονται στο απόγειό τους και έτσι θα διατηρηθούν. Οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν πόσο σημαντική είναι η Ελλάδα. Είναι ένας απαραίτητος σύμμαχος του ΝΑΤΟ κι ένας απαραίτητος εταίρος στην περιοχή. Όποιος δεν κατανοεί τη σημασία της Α. Μεσογείου… Σέβομαι πραγματικά κάθε άποψη, αλλά είναι αβάσιμο αυτό το επιχείρημα. Είναι μια σημαντική περιοχή, η Ελλάδα είναι στρατηγικός σύμμαχος και βασικός εταίρος στην περιοχή και γι’ αυτό εξακολουθούμε να συνεργαζόμαστε στενά για να παρέχουμε ειρήνη και σταθερότητα.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Θα συνεχίσετε να στηρίζετε το σχέδιο συνεργασίας Ελλάδα – Κύπρος – Ισραήλ και Ελλάδα – Κύπρος – Αίγυπτος;
Γιώργος Τσούνης: Ναι, αποτελεί βασική δέσμευσή μας. Η Ελλάδα, η Κύπρος, το Ισραήλ και οι ΗΠΑ είναι το “τρία συν ένα”. Αποτελεί βασική δέσμευσή μας και μας βοηθάει το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει αξιοπιστία και δυνατές σχέσεις με όλους τους γείτονές της, τόσο μ’ εκείνους της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής όσο και με το Ισραήλ. Η Ελλάδα έχει πολλή αξιοπιστία στην περιοχή. Επιπλέον, είναι ένας πυλώνας σταθερότητας που περιβάλλεται από αρκετά τόξα αστάθειας. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι οι ΗΠΑ έχουν ανάγκη την Ελλάδα ως βασικό εταίρο όσο και η Ελλάδα έχει ανάγκη τις ΗΠΑ. Ωστόσο, οι ΗΠΑ κατανοούν ότι είναι απαραίτητη, όχι μόνο για το ΝΑΤΟ, αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο για να παρέχει σταθερότητα.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Υπάρχει ένα ζήτημα σχετικά με το ΝΑΤΟ, καθώς και ο Έλληνας Πρωθυπουργός μαζί με τον Ντόναλντ Τουσκ πρότειναν τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής ασπίδας αεράμυνας τα επόμενα χρόνια. Αυτό μαρτυρά ένα είδος ανησυχίας ότι το ΝΑΤΟ δεν επαρκεί κι ότι πρέπει να δράσουμε ως Ευρωπαίοι.
Γιώργος Τσούνης: Αυτό είναι ένα ευρωπαϊκό ζήτημα και ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης επιδεικνύει ηγετική στάση στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Αυτό είναι ένα ζήτημα που αφορά τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ. Η παροχή, όμως, ενός αποτρεπτικού παράγοντα, μιας ασπίδας αεράμυνας που λειτουργεί αποτρεπτικά, είναι πάντα καλή ιδέα. Κάνουμε αυτές τις επενδύσεις για ν’ αποφύγουμε τη συμπλοκή. Ασφάλεια μέσω δύναμης. Όπως είπα, είναι ένα ευρωπαϊκό ζήτημα, αλλά είναι καλό που βλέπουμε ότι ο Πρωθυπουργός παράσχει σταθερά συνετή ηγεσία στις Βρυξέλλες.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Είμαι βέβαιος ότι το ζήτημα που καλείστε πάντα να χειριστείτε είναι εκείνο των ελληνοτουρκικών σχέσεων και είμαι σίγουρος ότι τους τελευταίους 16 με 17 μήνες παρακολουθείτε το μορατόριουμ μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας. Αρχικά, θέλω να σας ρωτήσω αν θεωρείτε ότι θα έχει διάρκεια και σ’ ένα άλλο επίπεδο αν πιστεύετε ότι οι αντιπαραθέσεις μπορούν να επιλυθούν και αν οι δύο χώρες μπορούν να έρθουν σε διάλογο που θα φέρει κάποιον τερματισμό.
Γιώργος Τσούνης: Το ελπίζω. Το ελπίζω. Χαίρομαι που βλέπω ότι ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης και ο πρωθυπουργός Ερντογάν πιθανόν να συναντηθούν για πέμπτη φορά μέσα σ’ έναν χρόνο. Ο διάλογος είναι πάντα σημαντικός. Δεν διεξάγεται, όμως, μόνο μεταξύ των κυβερνώντων. Σ’ όλες τις βαθμίδες της διπλωματικής και στρατιωτικής ιεραρχίας συνομιλητές από Ελλάδα και Τουρκία βρίσκονται σε διάλογο, που οδήγησε σε μια μείωση της τάξης του 90% της παράνομης μετανάστευσης από Τουρκία σε Ελλάδα. Αυτό είναι σταθεροποιητικό. Επιπλέον, οδήγησε σε τερματισμό των υπερπτήσεων τους τελευταίους 17 μήνες. Κι αυτό είναι σταθεροποιητικό. Είναι κάτι που επικροτούμε.
Έχει λάβει χώρα μια σύσφιξη των σχέσεων. Ενθαρρύνουμε και τους δύο συμμάχους μας να συνεχίσουν. Είναι προς όφελος και των δύο. Η θετική ατζέντα είναι η συζήτηση για την αύξηση του εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών, από έξι σε δέκα δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Αυτό είναι σημαντικό. Αυτή η βίζα διάρκειας επτά ημερών για τους Τούρκους πολίτες που πάνε σε ελληνικά νησιά πιθανόν να φέρει επιπρόσθετα ένα εκατομμύριο Τούρκους επισκέπτες στην Ελλάδα. Είναι πρέσβεις, αναμεταξύ τους. Απ’ ό,τι ακούω, από μέρη όπως η Ρόδος και άλλα νησιά, οι σχέσεις μεταξύ Τούρκων τουριστών και Ελλήνων κατοίκων των νησιών ήταν ζεστές, φιλόξενες και υπέροχες. Σ’ αυτό πρέπει να δίνουμε έμφαση, στο γεγονός ότι και οι δύο χώρες έρχονται σ’ επαφή με σεβασμό. Με χαροποιεί που βλέπω ότι η κατάσταση έχει βελτιωθεί και είμαι αισιόδοξος και ενθαρρύνω και τις δύο χώρες να συνεχίσουν έτσι, καθώς είναι προς όφελος και των δύο.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Ένα ζήτημα μείζονος σημασίας για τους Έλληνες, ειδικά για όσους ζουν στη βόρεια Ελλάδα, είναι εκείνο της Βόρειας Μακεδονίας. Σίγουρα είστε ενήμερος για την παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών από μέλη της νέας κυβέρνησης στη Βόρεια Μακεδονία. Υπάρχει τρόπος να συμμορφώσει το ΝΑΤΟ τη νέα κυβέρνηση με τη Συμφωνία των Πρεσπών;
Γιώργος Τσούνης: Δεν θέλω να είμαι σκληρός, καθώς πρόκειται για μια νέα κυβέρνηση. Θα ήταν, όμως, λάθος να κάνει κάτι που θα έθετε σε κίνδυνο τη Συμφωνία των Πρεσπών. Ήταν μια συμφωνία που επιτεύχθηκε δύσκολα, ήταν ιστορική και πρέπει να γίνει σεβαστή. Έχω ξαφνιαστεί που η νέα κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας δεν αναφέρεται στη Βόρεια Μακεδονία με το συνταγματικό της όνομα. Νομίζω ότι έχουμε ξαφνιαστεί όλοι, αλλά προσπαθούμε όλοι, με σεβασμό, να τους προτρέψουμε ν’ αναφέρονται στη χώρα τους με το συνταγματικό της όνομα. Πέραν τούτου, η τήρηση των διεθνών συμφωνιών είναι η ραχοκοκαλιά της διπλωματίας. Η μη τήρησή τους δημιουργεί πολύ προβληματικές καταστάσεις.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Θεωρείτε ότι ίσως θέτουν σε κίνδυνο την ευρωπαϊκή τους πορεία;
Γιώργος Τσούνης: Δεν μιλώ εκ μέρους της Ευρώπης, αλλά θα επαναλάμβανα ό,τι έχει πει η κυβέρνησή μου, δηλαδή ότι έχουμε κάνει σοβαρή σύσταση στους φίλους μας στη Βόρεια Μακεδονία ν’ αναφέρονται στη χώρα τους με το συνταγματικό της όνομα. Η Συμφωνία είναι σε ισχύ και πρέπει να τηρηθεί, γιατί οι διεθνείς συμφωνίες μεταξύ των κρατών είναι η ίδια η ραχοκοκαλιά της διπλωματίας. Η μη τήρησή τους θα οδηγούσε σε περιττές εντάσεις. Είναι κάτι που μπορεί να αποφευχθεί.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Έχετε αναφερθεί επανειλημμένα στον αποφασιστικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η ελληνική ναυπηγική βιομηχανία. Η αναβίωση της ναυπηγικής μας βιομηχανίας θα ενισχύσει περαιτέρω τη θαλάσσια συνεργασία μεταξύ ΗΠΑ και Ελλάδας;
Γιώργος Τσούνης: Ναι, και δεν αφορά μόνο τις δύο χώρες. Έχει παγκόσμιες διαστάσεις. Το 90% της παγκόσμιας οικονομίας βασίζεται στη ναυτιλία και η Ελλάδα ελέγχει περίπου το 22% του νεκρού φορτίου παγκοσμίως. Σκέψου το, Απόστολε. Μια χώρα 10,5 εκατομμυρίων κατοίκων ελέγχει το 22% του παγκόσμιου στόλου. Είναι εκπληκτικό, μαρτυρά την απίστευτη επιχειρηματικότητα των Ελλήνων και της ναυτιλιακής βιομηχανίας. Χάρηκα πολύ που οι κεφαλαιαγορές των ΗΠΑ έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη αυτού του κλάδου, ενός κλάδου που αποτελεί το 8% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Είκοσι εννέα ελληνικές εταιρείες είναι στο χρηματιστήριο της Ν.Υ. ή σ’ εκείνο του Νάσντακ και χάρη σ’ αυτό αναπτύχθηκαν. Κατά την κρίση, η ελληνική τραπεζική κοινότητα δεν τις βοήθησε. Οι ΗΠΑ ήταν αυτές που παρενέβησαν με τα χρήματα και τους πόρους τους και τις βοήθησαν να επεκταθούν.
Αυτή η επέκταση δημιούργησε περισσότερες θέσεις εργασίας, είχε αντίκτυπο στην ελληνική οικονομία και βελτίωσε τις ζωές πολλών. Χαίρομαι που βλέπω ότι με τη βοήθεια των ΗΠΑ δύο αμερικανικές εταιρείες, η CISCO και η ONEX, άνοιξαν τα ναυπηγεία της Σύρου. Προτού εμπλακούν η ONEX και η CISCO, με βοήθεια από τον αμερικανικό χρηματοδοτικό οργανισμό DFC, τα ναυπηγεία της Σύρου επισκεύαζαν δέκα πλοία τον χρόνο. Είχαν 180 υπαλλήλους. Σήμερα, επισκευάζουν περίπου 110 με 120 πλοία τον χρόνο. Έχουν πάνω από 600 υπαλλήλους. Έχουν αντίκτυπο 250 εκατομμυρίων ευρώ στη Σύρο. Αποτελούν το 40% της οικονομίας της. Σκέψου τα απτά οφέλη. Πόσες οικογένειες μπορούν να βάλουν φαγητό στο τραπέζι, πόσες οικογένειες βοηθούν. Τώρα το κάναμε πάλι σε μεγαλύτερη κλίμακα, στην Ελευσίνα. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ επένδυσε 125 εκατομμύρια δολάρια για την επαναλειτουργία της Ελευσίνας. Η Ελευσίνα είχε 350 υπαλλήλους, πολλούς με μερική απασχόληση. Τώρα έχει πάνω από 1.000.
Στοχεύουμε να υλοποιήσουμε το σχέδιο να έχουμε 3.000 υπαλλήλους, αντίκτυπο δύο δισεκατομμυρίων ευρώ στην οικονομία και ν’ αποκαταστήσουμε την κατασκευή και επισκευή πλοίων στην Ελλάδα. Έτσι, ο ελληνικός στρατός κι η ναυτιλία δεν θα χρειάζεται να στέλνουν πλοία σε άλλες χώρες γι’ αυτό τον σκοπό. Ο φίλος μου, ο Γιώργος Προκοπίου, ανοίγει τον Σκαραμαγκά. Επανέρχεται η ανακαίνιση πλοίων. Δεν αναπτύσσει μόνο μία βασική, στρατηγικά σημαντική βιομηχανία, μα προσφέρει και καλές θέσεις εργασίας. Αναπτύσσει την οικονομία.
Μα η δουλειά που γίνεται εκεί κάνει τα πλοία πιο αποδοτικά. Γίνεται λιγότερη χρήση άνθρακα και αυτό βοηθά στην κλιματική κρίση. Τα οφέλη είναι πολλά, λοιπόν. Ωφελεί πολύ την Ελλάδα και δίνει κίνητρο στον ελληνικό λαό. Και χαίρομαι που η κυβέρνηση των Η.Π.Α. έπαιξε τόσο κομβικό ρόλο σε πολλά απ’ αυτά, με τις επενδύσεις μας στην Ελλάδα.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Υπάρχει πρόταση από την ελληνική κυβέρνηση, για σχεδιασμό και κατασκευή κάποιων φρεγατών κλάσης Constellation στην Ελλάδα. Πώς λέτε να εξελιχθεί;
Γιώργος Τσούνης: Αυτό το βρίσκω πολύ συναρπαστικό για την ελληνική κυβέρνηση, μα και για τη δική μας. Χρειαζόμαστε μεγάλη παραγωγή. Η ναυπήγηση φρεγατών τύπου Constellation, του πιο νέου τύπου, στην Ελλάδα, σε συνεργασία με την κυβέρνηση και τα ελληνικά ναυπηγεία είναι σημαντική για τον Στρατό μας, θα επεκτείνει περαιτέρω τη ναυπήγηση στην Ελλάδα θα προσφέρει χιλιάδες θέσεις εργασίας, θα βοηθήσει την οικονομία και θα ενισχύσει περαιτέρω τη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Το βλέπετε να προχωρά;
Γιώργος Τσούνης: Οπωσδήποτε. Είναι πολύ λογική για να μην προχωρήσει.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Συνεχίζοντας στο θέμα της στρατιωτικής συνεργασίας Ελλάδας-Η.Π.Α., υπάρχει το λεγόμενο πακέτο Μπλίνκεν, το οποίο λέγεται ότι βρήκε εμπόδια, διότι φαίνεται ότι οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις αρνούνται να δεχτούν κάποια οπλικά συστήματα από τις Η.Π.Α. λόγω του υψηλού κόστους ανακαίνισης. Πιστεύετε ότι οι Η.Π.Α. θα επανέλθουν με άλλες προτάσεις;
Γιώργος Τσούνης: Φυσικά. Είναι ωραίο όταν κάποιοι που δεν έχουν ιδέα περί της συμφωνίας, που δε συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις γι’ αυτήν, και δεν κατανοούν τα λεπτά της σημεία… Εγώ βρισκόμουν στην αίθουσα. Όσοι μιλούν γι’ αυτήν δεν ήταν. Δεν πρόκειται να κάνω εικασίες για τους σκοπούς τους, μα γνωρίζω τη δέσμευση των Η.Π.Α. προς την Ελλάδα. Ξέρω τι θα προετοιμάζεται για την Ελλάδα. Θα τηρήσουμε τη δέσμευσή μας προς την Ελλάδα και τους Έλληνες.
Η ενίσχυση του Ελληνικού Στρατού είναι σημαντικό συμφέρον των Η.Π.Α. Βοηθά τη συνδυασμένη επιχειρησιακή δράση του ΝΑΤΟ, αφού η Ελλάδα βρίσκεται στο νοτιοδυτικό πλευρό του ΝΑΤΟ. Μα ο εκσυγχρονισμός του Ελληνικού Στρατού προσφέρει μεγαλύτερη επιχειρησιακή και αποτρεπτική ικανότητα. Πολλά σ’ αυτό το πακέτο έχουν σχέση και με την Ακτοφυλακή. Ο εκσυγχρονισμός του Στρατού και της Ακτοφυλακής αποτελεί μείζον συμφέρον των Η.Π.Α. Αυτά θα συμβούν σε κάποιο διάστημα και θα ωφελήσουν πολύ την Ελλάδα και τους Έλληνες.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Τη Δευτέρα θα γιορτάσετε την Ημέρα της Ανεξαρτησίας μ’ έναν ξεχωριστό τρόπο φέτος. Τιμώντας τη συμπερίληψη. Θα μας πείτε λίγα πράγματα για το εύρος αυτής της πρωτοβουλίας;
Γιώργος Τσούνης: Είναι τα γενέθλια του έθνους μας. Όταν δημιουργήθηκε η κυβέρνησή μας πριν από 248 χρόνια, βασίστηκε στις αξίες και τις αρχές που γεννήθηκαν στην Αρχαία Αθήνα. Θα τιμήσουμε αυτό το αμερικανικό- αθηναϊκό δημοκρατικό πείραμα. Πρέπει να φροντίσουμε, οι δημοκρατικές αρχές που γεννήθηκαν εδώ και εκτιμώνται τόσο στη χώρα μου, να ισχύουν για όλους. Από τη δημοκρατία προέρχονται όλες οι άλλες ελευθερίες. Μα πρέπει να φροντίσουμε ν’ απολαμβάνουν όλοι τα οφέλη της. Διότι μέρη και δημοκρατίες όπως η Ελλάδα, οι Η.Π.Α., η Σουηδία και η Δανία δεν προσφέρουν μόνο υψηλότερες αξίες, αρχές και ελευθερίες, μα και πιο αισιόδοξη, πλούσια και ασφαλή ζωή. Είμαστε πολύ τυχεροί που γεννηθήκαμε σε χώρες όπως αυτές, όπου κυριαρχεί ο νόμος και ασκείται η δημοκρατία.
Αυτά δεν υπάρχουν για όλους. Πρέπει να φροντίσουμε αυτές οι ευκαιρίες να υπάρχουν για όλους. Αυτή τη δουλειά πρέπει να συνεχίσουμε όλοι. Δεν το λέω αυτό σαν επίκριση. Πρέπει όλοι να συνεργαστούμε για να διασφαλίσουμε πως το εκπαιδευτικό σύστημα καλύπτει τις ανάγκες κάθε παιδιού και προσφέρει χώρο στη διαφορετικότητα και όσοι χρειάζονται επιπλέον βοήθεια την έχουν. Να βοηθήσουμε τα παιδιά για καλύτερες ακαδημαϊκές επιδόσεις και να έχουν όλοι καλύτερες οικονομικές ευκαιρίες. Η εκπαίδευση είναι θεμελιώδης γι’ αυτό. Να βοηθήσουμε επιχειρήσεις στο ξεκίνημά τους, να μεγαλώσουν, να δίνουν δουλειά και να συμμετέχουν στην οικονομία.
Να είμαστε πιο επιχειρηματικοί και πιο συμπεριληπτικοί. Στη Δύση, έχουμε γηράσκοντες πληθυσμούς. Όσους είναι ήδη εδώ, μπορούμε να τους αφήσουμε στη σκιά ή να τους ενσωματώσουμε στην οικονομία με την απασχόληση. Η οικονομία ωφελείται απ’ αυτό. Πληρώνουν φόρους. Ζουν με αξιοπρέπεια. Τα παιδιά πάνε σχολείο, μαθαίνουν ελληνικά και αγγλικά κι έχουν μια ευκαιρία ν’ ανελιχθούν και να πετύχουν. Αυτό οικοδόμησε την οικονομία των Η.Π.Α. Είναι σωστό όχι μόνο για την κοινωνία κάθε χώρας μα και για την οικονομία της. Με τη συμπερίληψη, οι οικονομίες αναπτύσσονται και ζούμε πιο πλούσια.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Ας μιλήσουμε λίγο για τη συνεργασία Η.Π.Α.-Ελλάδας στην εκπαίδευση. Αναμένετε να έρθουν κι άλλες σχολές των Η.Π.Α.; Το Columbia άνοιξε το δέκατο παγκόσμιο κέντρο του στην Αθήνα, που ξεκίνησε… που πήρε αυτή την πρωτοβουλία. Από την άλλη, τώρα που είναι τόσο δύσκολο οικονομικά για πολλούς Έλληνες να σπουδάσουν στις Η.Π.Α., υπάρχει τρόπος να διευκολυνθεί αυτή η συνεργασία μεταξύ Η.Π.Α. και Ελλάδας για να γεφυρωθεί αυτό; Πιο πολλοί Αμερικανοί φοιτητές στην Ελλάδα και πιο πολλοί Έλληνες σπουδαστές στις Η.Π.Α.;
Γιώργος Τσούνης: Αυτό συμβαίνει. Μα έχεις δίκιο, πρέπει να κάνουμε περισσότερα. Μα στο θέμα της εκπαίδευσης, την οποία θεωρώ θεμελιώδη και άλλαξε την πορεία της δικής μου ζωής… Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι, είτε ζει κάποιος στις Η.Π.Α. είτε στην Ελλάδα, κάθε σχολείο είναι παλάτι. Ότι προσφέρει πρώτης τάξεως εκπαίδευση σε όλους.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Ωραίο αυτό, μα όχι εφικτό, σωστά;
Γιώργος Τσούνης: Πρέπει να γίνει.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Δε γίνεται τώρα. Το κόστος… Όχι αυτή τη δεκαετία
Γιώργος Τσούνης:Το κόστος από την επένδυση γι’ αυτόν το σκοπό θα είναι μικρό μπροστά σ’ αυτό της απραξίας. Χωρίς καλή εκπαίδευση, τα παιδιά χάνουν ευκαιρίες. Στα οκτώ χρόνια της κυβέρνησης Ομπάμα, δημιουργήθηκαν 8,8 εκατ. θέσεις εργασίας για πτυχιούχους τετραετούς φοίτησης, 3,3 εκατ. για πτυχιούχους διετούς φοίτησης και 80.000 για μη πτυχιούχους. Στην οικονομία του 21ου αιώνα, οι θέσεις εργασίας που δημιουργούνται χρειάζονται ανώτερη εκπαίδευση και δεξιότητες. Πρέπει ν’ ακούσουμε την εταιρική κοινότητα, που λέει ότι υπάρχουν πολλές κενές θέσεις εργασίας παγκοσμίως και χρειάζονται άτομα που έχουν τις απαιτούμενες δεξιότητες και την εκπαίδευση, για να τις καλύψουν. Μα η εκπαίδευση στοιχίζει. Το αναγνωρίζω και χρειάζονται περισσότερες υποτροφίες και βοήθεια, ώστε οι φοιτητές να μπορούν να πάνε στις Η.Π.Α. ή όπου αλλού θέλουν. Βασικά, δε θέλω να χαθεί το εξαιρετικό σύστημα δημόσιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Υπάρχουν 24 θαυμάσια πανεπιστήμια. Συνεχίστε να επενδύετε σ’ αυτά. Όποιος θέλει να πάει σε δημόσιο πανεπιστήμιο στην Ελλάδα, καλώς.
Μα αν κάποιος θέλει την επιλογή ενός ιδιωτικού πανεπιστημίου, πρέπει να μπορεί, όπως γίνεται σε κάθε άλλη χώρα εκτός της Κούβας. Η Ελλάδα δε θέλει να αποτελεί μια κατηγορία μόνο με την Κούβα. Η Βόρεια Κορέα έχει ιδιωτικά πανεπιστήμια. Όσοι θέλουν ν’ ακολουθήσουν άλλη σταδιοδρομία πρέπει να μπορούν να το κάνουν. Αυτό σημαίνει επιλογή. Και πρέπει να φροντίσουμε να μη δαιμονοποιείται καμία επιλογή. Αν θέλεις να πας σε δημόσιο πανεπιστήμιο, κάν’ το. Και να δώσουμε πιο πολλές ευκαιρίες, μικρότερες τάξεις, περισσότερους καθηγητές και προγράμματα. Μα να μπορείς, αν θέλεις, να πας σε ιδιωτικό πανεπιστήμιο. 40-50.000 νέοι φεύγουν κάθε χρόνο από την Ελλάδα για σπουδές. Όσοι θέλουν να πάνε στο Imperial, στο London School of Economics ή στο Columbia, όπως εσύ, θαυμάσια. Μα δε θέλω να γίνομαι κακός.
Πολλοί φοιτητές δεν μπαίνουν σε δημόσιο πανεπιστήμιο στην Ελλάδα και ίσως πάνε κάπου αλλού, στη Σόφια, στο Βουκουρέστι ή ίσως στη Λευκωσία. Ίσως κάποιοι θα προτιμούσαν να μείνουν στην Ελλάδα. Άρα, η επέκταση των ευκαιριών εκπαίδευσης, δημόσιων και ιδιωτικών δεν είναι μόνο σημαντική, μα έχω και πολύ έντονη την αίσθηση ότι αποτελεί μείζονα προτεραιότητα για τον Πρωθυπουργό και τον Υπουργό Παιδείας. Ως παγκόσμια κοινότητα, χρειαζόμαστε μεγαλύτερες ευκαιρίες εκπαίδευσης οικονομικά προσιτές σε όλους. Διότι είναι κρίμα, κάποιος που θέλει να σπουδάσει και πληροί τις προϋποθέσεις εισαγωγής να μην μπορεί για οικονομικούς λόγους.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Ως μέλος της ελληνικής διασποράς, νιώθετε ότι η Ελλάδα εκμεταλλεύεται και αξιοποιεί τις ικανότητες των απόδημων;
Γιώργος Τσούνης: Ναι, το πιστεύω. Θαυμάζω το Ισραήλ και τους απόδημούς του στις Η.Π.Α. Έχουν ένα τεράστιο πρόγραμμα, το Birthright Israel. Έχουμε κάποια προγράμματα, η THI κάνει κάποια πράγματα το ίδιο και η ΑΧΕΠΑ και η οργάνωση του George Marcus. Ελπίζω να μπορέσουμε να τ’ αξιοποιήσουμε. Πήγα στο Ionian Village 14 και 17 ετών, την κατασκήνωση της Ελληνικής Αρχιεπισκοπής στο Βαρθολομιό της Πελοποννήσου. Ήταν θαυμάσια ευκαιρία. Πήγα με άλλους 200 Ελληνοαμερικανούς απ’ τους οποίους πολλοί είναι ακόμα φίλοι μου.
Οι γονείς μου μ’ έφερναν στην Ελλάδα το καλοκαίρι. Μα θέλω να έχουν όλοι την ευκαιρία να γνωρίσουν την κληρονομιά τους, τη χώρα όπου γεννήθηκαν οι γονείς ή οι πρόγονοί τους. Είμαστε πρεσβευτές οι μεν των δε. Οι Έλληνες που πάνε στις Η.Π.Α. και Αμερικανοί που πάνε στην Ελλάδα αναμφίβολα θ’ αγαπήσουν οι μεν τη χώρα των δε, την κουλτούρα και το λαό. Αυτός είναι ο καλύτερος διπλωματικός μηχανισμός. Αυτούς τους δεσμούς πρέπει να επιδιώξουμε. Ξέρω με πόση αγάπη μιλάς για το Columbia και τη Νέα Υόρκη και πόσο ωφέλιμα ήταν, όχι μόνο για τη ζωή σου, μα και για τη σταδιοδρομία σου. Τα τρία χρόνια στην Ελλάδα εμπλούτισαν και τη δική μου ζωή. Πρέπει να προσφέρουμε περισσότερες ευκαιρίες γι’ αυτή την αλληλεπίδραση πολιτισμικά, εκπαιδευτικά, επαγγελματικά και επιχειρηματικά.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Ήδη απαντήσατε αν χαρήκατε το ως τώρα ταξίδι σας στην Ελλάδα. Το είπατε και στο Οβάλ Γραφείο, όπως περιγράψατε. Κάτι προσωπικό. Πώς αποκτήσατε τόσο καλή φυσική κατάσταση;
Γιώργος Τσούνης: Τρώω τα φαγητά που μου έδωσε ο Θεός, έχω κόψει τη ζάχαρη και ρτώω τα φαγητά που μου έδωσε ο Θεός. Κάνω μια πλήρη διατροφή, πλούσια σε θρεπτικά στοιχεία. Δε χρειάζομαι συσκευασμένα τρόφιμα, σνακ και σκουπίδια. Δεν τρώω προϊόντα υψηλής επεξεργασίας. Τρώω φαγητά που μου δίνουν ενέργεια. Στην Ελλάδα, είμαστε πολύ τυχεροί. Το φαγητό στην Ελλάδα είναι πολύ πιο υγιεινό απ’ ό,τι στις Η.Π.Α. Μπορώ να το πω αυτό από κάθε άποψη. Στις Η.Π.Α. κυριαρχεί η κουλτούρα του γρήγορου φαγητού κι αυτό είναι κακό. Κάθε πρωί τρώω τρία αβγά με φέτα. Τρώω πολλά φρούτα και λαχανικά, φασόλια, σούπες, ψάρι, λαχανικά, χόρτα.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Γυμνάζεστε κιόλας;
Γιώργος Τσούνης: Ναι. Πάω γυμναστήριο 4 φορές την εβδομάδα, κάνω περίπου 40 λεπτά βάρη και περπατάω πολύ. Έχασα 40 κιλά σε δύο χρόνια στην Ελλάδα.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Σε δύο χρόνια; Εντυπωσιακό.
Γιώργος Τσούνης: Νιώθω άλλος άνθρωπος. Έχασα όσα κιλά ζυγίζει η κόρη μου η Γιάννα. Μα νιώθω πιο υγιής και πηγαίνω στη λαϊκή να ψωνίσω.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Οι άνθρωποι της ασφάλειάς σας δεν ανησυχούν;
Γιώργος Τσούνης: Είναι πολύ διπλωματικοί και οι ίδιοι. Βρίσκουν πολύ ενδιαφέρουσα τη δουλειά με τον πρέσβη. Δε θα καθίσω όλη μέρα στο σπίτι, θέλω να πάω να γνωρίσω ανθρώπους. Οι Έλληνες έχουν κέφι και περπατάω παντού. Αν θέλω να πάω γυμναστήριο, πηγαίνω πεζός. Το ίδιο και όταν πηγαίνω στο κέντρο για κάποια συνάντηση. Όταν βγαίνω για φαγητό σε απόσταση ενός-δύο χιλιομέτρων, θέλω να περπατάω. Δεν είναι μόνο υγιεινό, μα και μεγάλη χαρά όταν κάποιος με σταματά, με χαιρετά και μου λέει Πρέσβη έχω ξαδέρφια στο Σικάγο, έχω πάει στη Νέα Υόρκη, η γυναίκα μου είναι από τον τόπο σου…τι χαρά μου δίνει.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Kύριε Πρέσβη, ευχαριστώ πολύ για την παρουσία σας απόψε στην ΕΡΤ.
