Ακριβά καλείται να πληρώσει το Δημόσιο για λάθη σε σχεδιασμούς και επιχειρήσεις της ΕΛ.ΑΣ. που οδήγησαν σε θανάτους και τραυματισμούς πολιτών αλλά και αστυνομικών, καθώς και για την αμέλεια και αδιαφορία του κράτους απέναντι στην υποχρέωση άρτιας εκπαίδευσης και κατάλληλου εξοπλισμού των αστυνομικών.
Αλλεπάλληλες αποφάσεις διοικητικών δικαστηρίων «τιμωρούν» το Δημόσιο με υπέρογκες αποζημιώσεις για την κακή αντίδραση της Αστυνομίας, την απουσία, αδράνεια ή καθυστέρηση, την αμελή φύλαξη, αλλά και για την άρνηση ή ολιγωρία της πολιτείας να εξασφαλίσει την απαραίτητη εκπαίδευση, προστατευτική στολή, αλεξίσφαιρα, ασυρμάτους κ.λπ., αφήνοντας αστυνομικούς σε επιχειρήσεις με πολιτικά, χωρίς σχεδιασμό, ακόμα και με ενδοσυνεννόηση με τα προσωπικά τους κινητά!
Με σειρά αποφάσεων η Δικαιοσύνη ανοίγει τον δρόμο για αξίωση αποζημιώσεων από συγγενείς θυμάτων (πολιτών ή αστυνομικών) για την ψυχική οδύνη και τον πόνο που ένιωσαν, αλλά και από τραυματισθέντες για δαπάνες νοσηλείας, διαφυγόντα κέρδη, καθώς και για αποκατάσταση υλικών ζημιών από καταστροφές και βανδαλισμούς που δεν απέτρεψε η ΕΛ.ΑΣ.
Μόνο σε έξι περιπτώσεις το Δημόσιο καλείται να πληρώσει πάνω από 1,8 εκατ. ευρώ (εντόκως) για παραλείψεις, λάθη, ολιγωρίες, γκάφες, αδράνειες, κακές εκτιμήσεις, εσφαλμένους σχεδιασμούς, πλημμελή άσκηση καθηκόντων, αστοχίες, που εξέθεσαν αδικαιολόγητα σε υπερβολικό κίνδυνο πολίτες, αστυνομικούς αλλά και περιουσίες.
680.000 € κόστισε ο φάκελος-βόμβα
Στο τελικό αναιρετικό δικαστικό στάδιο βρίσκεται η ευθύνη του Δημοσίου απέναντι στην οικογένεια του υπασπιστή του τ. υπουργού Μ. Χρυσοχοΐδη, Γ. Βασιλάκη, που έχασε τη ζωή του προ 5ετίας όταν άνοιξε φάκελο με εκρηκτικό μηχανισμό που προοριζόταν για τον τ. υπουργό και είχε μεταφερθεί από το πολιτικό του γραφείο στο υπουργικό.
Τα διοικητικά δικαστήρια επιρρίπτοντας ευθύνη στα αρμόδια ελεγκτικά όργανα του υπουργείου, επειδή δεν πέρασαν τον φάκελο-βόμβα από ακτίνες X-RAY, δέχονται ότι το Δημόσιο οφείλει αποζημίωση πάνω από 680.000 ευρώ (με τους νόμιμους τόκους) σε στενούς συγγενείς του θύματος. Κρίνουν ότι ο μη έλεγχος του φακέλου, επειδή τον έφεραν από το πολιτικό γραφείο άτομα διαπιστευμένα-εφοδιασμένα με ηλεκτρονική κάρτα, δεν αρμόζει σε υπουργείο που ασχολείται με απειλές κατά της δημόσιας τάξης και οφείλει να προλαμβάνει κινδύνους, ενώ παραβιάζει και απόρρητη διαταγή του αρχηγού της ΕΛ.ΑΣ. που απαγορεύει εξαιρέσεις από τον έλεγχο.
Ο πορτοφολάς τους... αφόπλισε
Σε μία περίπτωση που προ 6ετίας συγκλόνισε τη Θεσσαλονίκη, τα διοικητικά δικαστήρια δέχθηκαν ότι το κράτος οφείλει αποζημίωση 15.000 ευρώ σε πολίτη για την ψυχική οδύνη και το σοκ που πέρασε όταν βρέθηκε για σύντομο διάστημα όμηρος κακοποιού, ο οποίος προσπαθούσε να διαφύγει από την Αστυνομία.
Ετσι ανοίγει ο δρόμος για αντίστοιχη αποζημίωση των υπόλοιπων προσώπων που βρέθηκαν στην ίδια υπόθεση σε ομηρεία, των ΙΧ που καταστράφηκαν κατά την καταδίωξη και φυσικά των συγγενών οδηγού λεωφορείου που σκοτώθηκε από τον δράστη, καθώς οι ευθύνες για το πρωτοφανές συμβάν καταλογίστηκαν σε δύο αστυνομικούς λόγω της αμέλειας που επέδειξαν.
Τον Μάιο του 2008 οι αστυνομικοί πήγαν με περιπολικό σε ΑΤ για να μεταφέρουν συλληφθέντα για κλοπή πορτοφολιού σε άλλο ΑΤ.
Ωστόσο γνωρίζοντάς τον από προηγούμενες πολλές παρόμοιες συλλήψεις και ότι πρόκειται για τοξικομανή με ανάγκη βοήθειας, τον έβαλαν στο πίσω κάθισμα μόνο, χωρίς συνοδό και χειροπέδες, ενώ οι δυο τους κάθισαν μπροστά, αφήνοντας το περίστροφο μέσα σε τσαντάκι στη βάση του χειρόφρενου!
Ο δράστης άρπαξε το όπλο και απείλησε τους αστυνομικούς.
Πυροβολώντας διέφυγε προς ένα χωράφι, όπου εξανάγκασε ιδιοκτήτη αγροικίας με το όπλο στο κεφάλι να τον μεταφέρει με ΙΧ παρακάτω. Κατόπιν τον κατέβασε συνεχίζοντας ο ίδιος την οδήγηση μέχρι που ανατράπηκε το ΙΧ κατά την καταδίωξη. Ακολούθησαν απειλές και ομηρείες άλλων προσώπων (σε εργαστήριο ζαχαροπλαστικής, έκθεση επίπλων κ.λπ.) χρησιμοποιώντας τα ΙΧ τους για να διαφύγει, αλλά έπειτα από συγκρούσεις τα εγκατέλειψε, ενώ σκότωσε οδηγό λεωφορείου, αφού τον έθεσε αρχικά σε ομηρεία.
Ο πρώτος από τους ομήρους αξίωσε αποζημίωση για το σοκ και τη διακινδύνευση της ζωής του, καταλογίζοντας σωρεία λαθών στους αστυνομικούς, επιπόλαιη και ασυντόνιστη καταδίωξη. Το Δημόσιο ισχυρίστηκε ότι δεν ευθύνεται, ότι αντέδρασε με τεράστια κινητοποίηση συλλαμβάνοντας τελικά τον δράση, καθώς και ότι η συγκεκριμένη ομηρεία έληξε σύντομα, χωρίς παρενέργειες.
Τα διοικητικά δικαστήρια συνεκτιμώντας την επιβολή πειθαρχικών ποινών (6μηνης και 4μηνης αργίας) στους δύο αστυνομικούς για την αμελή φύλαξη και τα σοβαρά παραπτώματα που οδήγησαν στην ελευθέρωση του δράστη και όσα επακολούθησαν (απαγωγές, απειλές, ομηρείες, δολοφονία κ.λπ.), υποχρεώνουν το Δημόσιο σε αποζημίωση για τη σωματική - ψυχική ταλαιπωρία και αναστάτωση.
Συντόνισαν την καταδίωξη με κινητά
Αλλη υπόθεση αναδεικνύει την επιχειρησιακή «γύμνια» και ευθύνη της πολιτείας για την απουσία στοιχειώδους εξοπλισμού και εκπαίδευσης, γεγονός που στοίχισε τη ζωή σε έναν αστυνομικό και τον βαρύ τραυματισμό άλλου, στη διάρκεια επιχείρησης σύλληψης υπόπτων για διάρρηξη στα Πατήσια.
Το περιστατικό αναμένεται να κοστίσει πάνω από 750.000 ευρώ (με τους νόμιμους τόκους) στο Δημόσιο, αφού το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών προσδιόρισε τόση χρηματική ικανοποίηση για τον πόνο και τη θλίψη που βιώνουν οι στενοί συγγενείς 30χρονου αστυνομικού, τον οποίον κακοποιός εκτέλεσε πυροβολώντας τον εξ επαφής στο κεφάλι.
Τον Απρίλιο του 2009 η νεοσύστατη μηχανοκίνητη ομάδα «Δέλτα» ανέλαβε δράση κατόπιν ολιγοήμερης εκπαίδευσης, χωρίς να διαθέτει κανονισμό, προστατευτικές στολές δικυκλιστών (κυκλοφορούσαν με πολιτικά) και υπηρεσιακούς ασυρμάτους.
Τα μέλη της επικοινωνούσαν με τα προσωπικά τους κινητά, πράγμα απαράδεκτο κατά το δικαστήριο, αφού δεν υπήρχε συνεχής, αλλά επιλεκτική ακρόαση και ήταν αδύνατο να δίνονται έτσι εντολές κατά την εξέλιξη μιας επιχείρησης.
Το θανατηφόρο συμβάν στάθηκε αιτία να διορθωθούν οι τραγικές υπηρεσιακές ελλείψεις εκ των υστέρων.
Μόλις γύρισε για ξεκούραση στο ΑΤ, η ομάδα «Δέλτα» κλήθηκε να συνδράμει περιπολικό στην καταδίωξη αγνώστων που επιχείρησαν να διαρρήξουν σταθμευμένο ΙΧ, κάνοντας κυκλωτική κίνηση γύρω από το σχολικό συγκρότημα της Γκράβας.
Δύο εποχούμενοι αστυνομικοί που απομονώθηκαν, καθώς δεν είχαν ασύρματο, ούτε κατευθυντήριες οδηγίες από το Κέντρο Επιχειρήσεων (εκφωνητές και αξιωματικοί αγνοούσαν την ύπαρξη και επιχειρηματική δράση της ομάδας), εντόπισαν ύποπτο, προσπάθησαν να τον συλλάβουν, αλλά τους εμπόδισε γυναίκα ισχυριζόμενη ότι είναι ο σύζυγός της.
Επιχειρώντας να ειδοποιήσουν τον επικεφαλής της ομάδας μέσω κινητού ξεπρόβαλε αιφνιδίως τρίτος, που πυροβολώντας εξ επαφής σκότωσε τον έναν και τραυμάτισε τον άλλον στο κεφάλι.
Μετά τους πυροβολισμούς έγινε αντιληπτό ότι είχαν καλέσει στο κινητό, αλλά ήταν πλέον αργά. Το Διοικητικό Πρωτοδικείο απέκρουσε ισχυρισμό του Δημοσίου ότι οι δύο αστυνομικοί δεν ενήργησαν με βάση την (ολιγοήμερη) εκπαίδευση, κάνοντας λανθασμένες επιλογές.
Επέρριψε ευθύνες στην πολιτεία και την ηγεσία της ΕΛ.ΑΣ. για ελλείψεις στην οργάνωση και στον εξοπλισμό της «Δέλτα» κατά την πιλοτική λειτουργία της, υπογραμμίζοντας ότι δεν πρέπει να φείδονται μέσων εξοπλισμών ή χρόνου εκπαίδευσης, αλλά να εξασφαλίζουν άρτια οργάνωση, προετοιμασία και εκτέλεση των αστυνομικών επιχειρήσεων, ώστε να προστατεύονται η σωματική ακεραιότητα και η ζωή των αστυνομικών. Ομως, με τις παραλείψεις, εκτέθηκαν αναίτια σε υπερβολικό κίνδυνο.
Χωρίς αλεξίσφαιρα σε αιματηρή συμπλοκή
Τέλος, σε δύο άλλες περιπτώσεις, τα διοικητικά δικαστήρια επιδίκασαν αποζημίωση 100.000 ευρώ σε δύο αστυνομικούς που τραυματίστηκαν σοβαρά από σφαίρες κακοποιών στη διάρκεια συμπλοκών, καθώς κρίθηκε ότι ευθύνεται το Δημόσιο γιατί δεν τους είχε χορηγήσει αλεξίσφαιρα, μολονότι αποτελούν απαραίτητο εξοπλισμό για όσους αναλαμβάνουν καθήκοντα ιδιαίτερης επικινδυνότητας.
ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΠΟΥ «ΧΡΟΝΙΖΟΥΝ» ΚΑΙ... ΣΤΟΙΧΙΖΟΥΝ
Το πούλμαν που έκαψαν οι χούλιγκαν και τα ματωμένα «ίχνη» του Πάσσαρη
Χρειάστηκαν 15 ολόκληρα χρόνια για να αναγνωριστεί η ευθύνη του Δημοσίου σε αποζημίωση για την πυρπόληση πούλμαν που μετέφερε οπαδούς της ΑΕΚ στο γήπεδο της Ν. Φιλαδέλφειας για το ντέρμπι με τον Ολυμπιακό τον Μάρτιο του 2000. Μέσα από έναν δικαστικό «λαβύρινθο», όπου οδήγησε η πολυπλοκότητα της ελληνικής νομοθεσίας, έγινε τελικά δεκτό ότι οι βανδαλισμοί των «φιλάθλων» θα στοιχίσουν πάνω από 200.000 ευρώ (με τους νόμιμους τόκους) στο κράτος, επειδή οι αστυνομικές αρχές δεν πήραν τα κατάλληλα μέτρα, αδράνησαν και άσκησαν πλημμελώς τα καθήκοντά τους.
Οι μαρτυρικές καταθέσεις κατέδειξαν ότι μιάμιση ώρα πριν από το κάψιμο του πούλμαν με μολότοφ στην Εθνική Οδό Αθηνών - Λαμίας, στο ύψος του Τμήματος Μεταγωγών, γυναίκα - κάτοικος της περιοχής είχε τηλεφωνήσει στην Αστυνομία και στα κανάλια, υποπτευόμενη πού μπορεί να οδηγήσει η συγκέντρωση περίπου 500 νεαρών με δίκυκλα και άγριες διαθέσεις.
Ωστόσο έγκαιρα έφθασαν μόνο κάμερες (τηλεοπτικές, φωτογραφικές) και δημοσιογράφοι που κατέγραψαν «ζωντανά» την επίθεση, όπως δείχνουν βίντεο και φωτογραφίες εφημερίδων με τους επιτιθέμενους, το φλεγόμενο λεωφορείο κ.λπ.
Το Διοικητικό Εφετείο δέχθηκε ότι η ΕΛ.ΑΣ. παρέβη τα ακραία όρια της διακριτικής της ευχέρειας και δεν δικαιολογείται να επικαλείται άγνοια και αιφνιδιασμό για την απουσία της, τον κακό σχεδιασμό, την προβληματική εκτέλεση, την πλημμελή αστυνόμευση.
Προέκυψε μάλιστα ότι είχε δοθεί πληροφορία στο Κέντρο Αμεσης Δράσης για συγκέντρωση στον Πειραιά μεγάλου αριθμού εποχούμενων οπαδών του Ολυμπιακού, και ακολούθησε εντολή παρακολούθησής τους για να αποφευχθούν τυχόν συγκρούσεις, κάτι που όμως δεν επιτεύχθηκε. Κατά τη δικαστική απόφαση, τα αστυνομικά μέτρα σχεδιάστηκαν πλημμελώς, αφού επικεντρώθηκαν στην προστασία σταθμών του ΗΣΑΠ, στην αστυνόμευση χώρων (Ομόνοιας, «Περοκέ», γραφείων ΕΠΟ, Παναθηναϊκού και ΠΑΟΚ, που όμως κρίθηκε ότι δεν ήταν υψηλού κινδύνου για ματς μεταξύ ΑΕΚ - Ολυμπιακού).
Πολυπληθής ομάδα χούλιγκαν κουβαλώντας ξύλα, πέτρες και βόμβες μολότοφ -αναφέρεται στην απόφαση- έδρασε ανενόχλητη, λόγω της απουσίας της Αστυνομίας παρά την ειδοποίηση και της ανυπαρξίας δυνάμεων στις οδικές αρτηρίες. Οι νεαροί απέκλεισαν τις μισές λωρίδες κυκλοφορίας, ακινητοποίησαν το πούλμαν καίγοντάς το ολοσχερώς, ενώ τραυματίστηκαν τρεις επιβάτες.
Η αναγνώριση της αποζημίωσης ήρθε έπειτα από πολλές δίκες γιατί το Δημόσιο αρνιόταν, υποστηρίζοντας ότι αφού δεν ζητήθηκε κατευθείαν από το ίδιο, ως τρομοκρατική ενέργεια, δεν επιτρεπόταν να διεκδικηθεί δικαστικά. Το ποσό θα ήταν πολύ μεγαλύτερο αν ο ιδιοκτήτης του πούλμαν αποδείκνυε τη δουλειά που έχασε (διαφυγόντα κέρδη).
Η απόδραση
Ο κακοποιός Κ. Πάσσαρης όχι μόνο δεν έχει ακόμα λογοδοτήσει για εγκλήματά του στη χώρα μας (αφού κρατείται για άλλα σοβαρά αδικήματα σε φυλακή της Ρουμανίας), αλλά φέρει ευθύνη και για τις σημαντικές αποζημιώσεις που καλείται να καταβάλει το Δημόσιο σε θύματα (και συγγενείς θυμάτων) της εγκληματικής δράσης του. Για την προ ετών αιματηρή απόδρασή του από το νοσοκομείο «Γ. Γεννηματάς», όπου είχε μεταφερθεί με κλούβα για εξετάσεις, τραυματίζοντας σοβαρά εξωτερικό φρουρό των φυλακών, τα διοικητικά δικαστήρια αναγνωρίζουν ευθύνη του Δημοσίου, καθώς η Υπηρεσία Μεταγωγών δεν φρόντισε να επισημάνει την ιδιαίτερη επικινδυνότητά του, ώστε να συνοδεύεται από μεγαλύτερη και καλύτερα εξοπλισμένη αστυνομική δύναμη και να αποφευχθεί η τραγωδία, αφού δραπετεύοντας σκότωσε δύο αρχιφύλακες της ΕΛ.ΑΣ. με πιστόλι, που παραμένει άγνωστο πώς βρέθηκε στα χέρια του (οι συγγενείς τους διεκδικούν άλλες αποζημιώσεις).
Για τον σοβαρό τραυματισμό του εξωτερικού φρουρού από σφαίρα στο στήθος, τη μακρόχρονη νοσηλεία και την ψυχική ταλαιπωρία του, τα διοικητικά δικαστήρια καταλογίζουν στο Δημόσιο ευθύνη αποζημίωσης που εντόκως ξεπερνά τα 110.000 ευρώ.
Παράλληλα κρίνουν καθοριστική την παράλειψη ενημέρωσης για την επικινδυνότητα του κακοποιού, αφού στο παρελθόν είχε πυροβολήσει και πετάξει χειροβομβίδα κατά αστυνομικών απειλώντας δημόσια για εκδίκηση, ενώ επισημαίνουν ότι ο τραυματίας είχε αναλάβει λίγους μήνες νωρίτερα υπηρεσία και δεν έφερε όπλο, κάτι για το οποίο αποφασίζει όποιος διατάσσει τη μεταγωγή.
ethnos
