Στο χωριό Λέσοβο λιγότερο από δύο δεκαετίες μετά την χρονοβόρα αφαίρεση ενός τεράστιου φράχτη στα σύνορα που είχε σχεδιαστεί για να κρατήσει τους ανθρώπους μέσα στην χώρα, οι βουλγαρικές αρχές ξεκινούν τώρα την κατασκευή ενός νέου φράχτη 82 χιλιομέτρων κατά μήκος των τουρκικών συνόρων αλλά αυτή τη φορά για να κρατήσουν έξω από την χώρα τους μετανάστες.
Αντιμέτωπη με ένα κύμα προσφύγων από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική -και με τον κίνδυνο των τζιχαντιστών και των τρομοκρατικών επιθέσεων- η Ευρώπη ενισχύει τις άμυνές της σε πολλά μέτωπα, συμπεριλαμβανομένης κι αυτής της πρώην κομμουνιστικής χώρας. Τους τελευταίους 16 μήνες, η Βουλγαρία έχει υλοποιήσει ένα σχέδιο, το οποίο ακούγεται οικείο με αυτό που έχει εφαρμοστεί στα σύνορα των Ηνωμένων Πολιτειών με το Μεξικό: περισσότεροι συνοριοφύλακες, νέος εξοπλισμός επιτήρησης και η κατασκευή του πρώτου τμήματος του φράχτη μήκους 20 μιλίων που ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο. Τα αποτελέσματά τους άμεσα μιας και ο αριθμός των διελεύσεων μειώθηκε σε περίπου 4.000 το 2014 από 11.000 το προηγούμενο έτος.
Με ορατή την εκδήλωση των αναταραχών σε όλη την ήπειρο για τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές επιπτώσεις της αύξησης της μετανάστευσης, πάρθηκαν πιο σκληρά μέτρα στα σύνορα Βουλγαρίας-Τουρκίας. Ειδικότερα, τώρα που η θερμοκρασία ανεβαίνει πλησιάζουν όλο και περισσότεροι πρόσφυγες. Έτσι, τα έθνη κατά μήκος της νότιας βαθμίδας της Ευρώπης έχουν εντείνει τη στελέχωση των συνόρων, προσθέτοντας αισθητήρες και άλλα τεχνικά εμπόδια και επεκτείνουν τις εγκαταστάσεις για τους πρόσφυγες.
Περισσότεροι από 200.000 πρόσφυγες είναι γνωστό ότι έχουν διεισδύσει στα χερσαία και θαλάσσια σύνορα της Ευρώπης το περασμένο έτος, μη συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ήταν σε θέση να «ξεγλιστρήσουν» μέσα απαρατήρητοι. Και οι αριθμοί για τους δύο πρώτους μήνες του τρέχοντος έτους, όταν η Ευρώπη πέρναγε το δεύτερο, σε σειρά, κύμα βαρυχειμωνιάς είχαν αυξηθεί σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους.
Το εχθρικό κλίμα απέναντι στους μετανάστες αυξάνεται στη Βρετανία, τη Γαλλία, την Ουγγαρία, την Τσεχία και σε άλλες χώρες της ηπείρου. Η υποστήριξη σε εθνικιστικά κόμματα αυξάνεται ανεβάζοντας τα ποσοστά τους και πολλές φορές απειλούν την κυριαρχία πιο παραδοσιακών κομμάτων. «Η άνοδος της Δεξιάς στην Ευρώπη είναι μια αντίδραση σε αυτή την εισροή των προσφύγων», δηλώνει στους New York Times ο επικεφαλής και εκπρόσωπος της Βουλγαρίας στην Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, Μπόρις Τσερσικόφ.
Και με ένα μεγάλο μέρος της Ευρώπης να εξακολουθεί να αγωνίζεται για να ανακάμψει από την οικονομική κρίση του 2008, το υψηλότερο κόστος της φροντίδας για τα κύματα των προσφύγων - ειδικά σε χώρες όπως η Βουλγαρία, η φτωχότερη χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης- «στραγγίζει» τους εθνικούς προϋπολογισμούς.
Την ίδια στιγμή, τρομοκρατικά επεισόδια όπως η επίθεση στα γραφεία του Παρισίου κατά της σατιρικής εφημερίδας «Charlie Hebdo» τον Ιανουάριο, αύξησαν τις ανησυχίες ότι οι μαχητές της Τζιχάντ (ντόπιοι και ξένοι μαχητές) καλύπτουν τους εαυτούς τους με το «μανδύα» των προσφύγων.
«Αυτή τη στιγμή, στο δυτικό τμήμα της Τουρκίας, στα σύνορα της Ελλάδα και της Βουλγαρία, χιλιάδες Σύροι πρόσφυγες περιμένουν για μια ευκαιρία να περάσουν», δήλωσε ο Μαρκ Πιερίνι, ειδικός για την Τουρκία και τη Μέση Ανατολή στο «Carnegie Europe», μια ομάδα ανάλυσης της εξωτερικής πολιτικής. «Αν μιλάμε για την επιστροφή των τζιχαντιστών, θα μιλάμε για δεκάδες».
Η Σλάβτσο Βέλκοβα, ειδικός σε θέματα ασφάλειας και λέκτορας πανεπιστημίου, εξέφρασε την πεποίθηση ότι οι περισσότεροι τζιχαντιστές κινούνται μέσω της Βουλγαρίας. «Έχω δει τέτοιους μαχητές εδώ με τα μάτια μου. Έχω δει κάποιους στον κεντρικό σταθμό των λεωφορείων και ξεκίνησα να συζητάω μαζί τους. Όταν τους ρώτησα που πηγαίναν μου απάντησαν 'στον παράδεισο'».
Οι προσπάθειες όπως αυτή του νέου φράχτη απλώς συμβάλλουν σε ένα παιχνίδι του Whack-a-mole δηλαδή όταν μια διαδρομή έχει αποκοπεί, λαθρέμποροι δημιουργούν νέα μονοπάτια στην Ευρώπη. «Το 2012, αυξήθηκε η ασφάλεια κατά μήκος των ελληνικών συνόρων με την Τουρκία, λόγω της δημιουργίας ενός φράχτη», δήλωσε ο Ζιλ Αρίας Φερνάντεζ, αναπληρωτής εκτελεστικός διευθυντής της Frontex, οργανισμός που συντονίζει την προστασία των συνόρων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και συμπλήρωσε «το αποτέλεσμα ήταν ότι άλλαξε τη ροή των μεταναστών προς τα βουλγαρικά σύνορα».
Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, όταν ο Νικολάι Ραντούλοφ ήταν αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, μέρος της δουλειάς του ήταν να επιβλέπει την διάλυση του παλιού τείχους, ένα απομεινάρι του Ψυχρού Πολέμου, μέρος του νότιο άκρου του Σιδηρού Παραπετάσματος. Πρόκειται για δύο φράχτες που εκτείνονταν στα χερσαία σύνορα, με ένα ναρκοπέδιο 500 μέτρων μεταξύ τους, με σκοπό να αποτρέψει τους κατοίκους των κομουνιστικών χωρών να πάνε στην Δύση.
Ο φράχτης διαλύθηκε κομμάτι κομμάτι και έχουν αφαιρεθεί πολύ προσεκτικά κάθε μια από τις νάρκες, μία προς μία. Τώρα, ως καθηγητής της εθνικής και διεθνούς ασφάλειας στο Νέο Βουλγαρικό Πανεπιστήμιο, ο Νικολάι Ραντούλοφ παρακολουθεί με δυσπιστία. «Η θεωρία τότε ήταν ότι ήταν αντιδημοκρατικό να έχουν αυτό το είδος των πυρομαχικών κατά μήκος των συνόρων. Και φυσικά, ήμασταν καλοί δημοκράτες».
Ο νέος φράχτης απλώνεται κατά μήκος της βραχώδους κορυφογραμμής και της Ανδριανούπολης, στους καταπράσινους λόφους βόρεια της Τουρκίας. Ένας λόγος Βούλγαροι αξιωματούχοι θέλουν να ολοκληρώσουν τον τοίχο είναι να δείξουμε στους Ευρωπαίους ηγέτες ότι η χώρα αξίζει να ενταχθεί στην συνθήκη Σένγκεν, την ομάδα των εθνών των οποίων τα μέλη δεν απαιτούν θεώρηση ή διαβατήρια για να ταξιδέψουν μεταξύ τους. Η Βουλγαρία εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2007, αλλά όχι στη συμφωνία του Σένγκεν, εν μέρει εξαιτίας των συνοριακών ζητημάτων.
Εν τω μεταξύ, οι πρόσφυγες θα συνεχίσουν να βρίσκουν τρόπους πέρα από τα σύνορα σε πιο απομακρυσμένες και επικίνδυνες τοποθεσίες. Περίπου 4.000 πρόσφυγες ζουν σε κέντρα όπως αυτό στην πόλη Harmanli, η οποία κατέχει 1.600 πρόσφυγες.
tvxs
.jpg)
