Το μαρτύριο του Σισύφου που βιώνει η Ελλάδα εδώ και δυόμισι χρόνια συνεχίζεται. Μετά το πρώτο Μνημόνιο ήρθε το δεύτερο, κι όλα δείχνουν ότι έρχεται και τρίτο. Κάθε «ανάσα» που δίνουν στη χώρα είναι μόνο για να της σφίξουν περισσότερο τη θηλιά στο λαιμό.
Τα μεγάλα αδιέξοδα φάνηκαν πριν ακόμη μπουν οι υπογραφές για τη νέα δανειακή σύμβαση. Πολλές είναι οι ενστάσεις για το κατά πόσο έχει αποφευχθεί ο κίνδυνος της χρεοκοπίας. Η βιωσιμότητα του χρέους αμφισβητείται ακόμη και από τους Σόιμπλε, Γιούνκερ, Ζέλικ, Ντράγκι. Οι ίδιοι οι αρχιτέκτονες του νέου σχεδίου «διάσωσης» –οι δανειστές μας– ανακαλύπτουν ότι θα χρεια- στεί και «νέα σωτηρία». Πολιτικοί, οικονομολόγοι, διεθνή ΜΜΕ υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα απλώς κέρδισε λίγο χρόνο:
1. Υπάρχει σοβαρός κίνδυνος το χρέος να φτάσει ξανά στο επίπεδο του 160% το 2020, που δεν είναι διαχειρίσιμο κι ενώ ο λαός θα έχει υποστεί τα πάνδεινα.
2. Πριν ακόμη εκταμιευτεί το πακέτο των 130 δις ευρώ, από τα οποία κάτι... ψιλά θα καταλήξουν στο χρέος –το βασικό ποσό θα κατευθυνθεί στις τράπεζες και στους ομολογιούχους–, πολλοί μιλούν για την ανάγκη νέου πακέτου βοήθειας ύψους 20 με 50 δις ευρώ, και βλέπουμε...
3. Οι άγριες περικοπές έχουν μεταμορφώσει την ύφεση σε Λερναία Ύδρα, που κάνει εξαιρετικά δύσκολη την επίτευξη των στόχων του δεύτερου Μνημονίου.
4. Μένει στον αέρα η επιστροφή της χώρας στις αγορές, μετά τη μεγάλης έκτασης αναδιάρθρωση του χρέους (200 δις ευρώ).
5. Υπεραισιόδοξες είναι οι εκτιμήσεις, ακόμη και για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, που εξελίσσεται σε... ξεπούλημα των ασημικών, αφού σε περίοδο διεθνούς οικονομικής κρίσης οι επενδυτικές «ευκαιρίες» είναι πολλές ανά τον κόσμο...
6. Η ανάπτυξη, που είναι το μεγάλο ζητούμενο, παραμένει γράμμα κενό.
7. Χιλιάδες ελληνικά νοικοκυριά δεν γλιτώνουν τη χρεοκοπία.
8. Η έξοδος από το ευρώ και η άτακτη επιστροφή στη δραχμή παραμένουν «μπαμπούλας».
Ο «Τιτανικός»
Κι όμως, αυτό που ο κόσμος έχει τούμπανο εμείς εδώ συνεχίζουμε να το αντιμετωπίζουμε με στρουθοκαμηλισμό. Ο πρωθυπουργός, Λουκάς Παπαδήμος, χαρακτήρισε «ιστορικής σημασίας» τη συμφωνία για τη νέα δανειακή σύμβαση και το PSI. «Μας δίνεται η δυνατότητα να κινηθούμε σε συνθήκες σταθερότητος, να περιοριστεί η αβεβαιότητα, η οποία έχει επηρεάσει ανασταλτικά την οικονομική δραστηριότητα, και να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στην προοπτική της ελληνικής οικονομίας», δήλωσε.
Πιο πανηγυρικός ήταν ο υπουργός Οικονομικών, Ευάγγελος Βενιζέλος: «Πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη που δίνει στη χώρα μια νέα ευκαιρία», δήλωσε. Υποστήριξε ότι «το εφιαλτικό σενάριο της χρεοκοπίας αποφεύχθηκε» και επιχείρησε να υποβαθμίσει και τα περί επιτροπείας, την ώρα που οι Financial Times αναφέρονται σε αθηναϊκό κράτος της τρόικας, εκατόν εξήντα Γερμανοί εφοριακοί ετοιμάζουν τις βαλίτσες τους για να μας βάλουν τάξη κ.λπ. «Έχουμε μηχανισμούς παρακολούθησης και στήριξης του προγράμματος αυτού, που σέβονται απολύτως τη θεσμική ισοτιμία και αξιοπρέπεια της χώρας», τόνισε...
Στην ίδια γραμμή κινήθηκε και ο μέχρι πρότινος αντιμνημονιακός πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Αντώνης Σαμαράς. «Κλείνει ένας κύκλος αβεβαιότητας, ασάφειας και παλινωδιών, που άνοιξε πριν από δύο χρόνια η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, με τις πράξεις και τις παραλείψεις της», δήλωσε. «Η χώρα κερδίζει χρόνο και ανοίγει ένα παράθυρο ελπίδας».
Το ταξίδι του «Τιτανικού» συνεχίζεται. Η ρότα δεν έχει αλλάξει. Το παγόβουνο παραμένει απειλητικό και πιο ορατό από ποτέ. Η εύκολη απάντηση είναι ο αφορισμός για τις «Κασσάνδρες». Οι αριθμοί, όμως, είναι αποκαλυπτικοί και ανελέητοι.
Παγίδα η ύφεση
Σοκ προκάλεσε η αποκάλυψη από ξένα ΜΜΕ (CNBC, Reuters, Financial Times) της 10σέλιδης έκθεσης της τρόικας που μοιράστηκε στους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης, την ώρα που δινόταν το «πράσινο φως» από το Eurogroup για το PSI και τη νέα δανειακή σύμβαση (21/2/2012). Επισήμανε τον κίνδυνο ότι εάν δεν προχωρήσουν οι δομικές μεταρρυθμίσεις και τα άλλα μέτρα, μέσα σε οχτώ χρόνια, δηλαδή το 2020, το χρέος θα διαμορφωθεί και πάλι στο 160% του ΑΕΠ που δεν είναι βιώσιμο, ενώ ο στόχος είναι να πέσει στο 120%.
Η τρόικα έκανε λόγο για «θεμελιώδη ασυμφωνία» μεταξύ του στόχου του προγράμματος για μείωση του χρέους και βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας. Δύο από τις βασικές αρχές της συμφωνίας είναι αυτοαναιρούμενες και αλληλοσυγκρουόμενες. Η αυστηρή λιτότητα μπορεί να οδηγήσει σε αδυναμία επίτευξης των στόχων και σε αύξηση των επιπέδων του χρέους. «Η εσωτερική υποτίμηση που χρειάζεται για την ανάκτηση της ελληνικής ανταγωνιστικότητας οδηγεί αναπόφευκτα σε βραχυπρόθεσμη αύξηση της αναλογίας χρέους προς ΑΕΠ», ανέφερε η έκθεση. Το σενάριο αυτό «θα οδηγήσει σε πολύ υψηλότερο χρέος, αφήνοντάς το στο 160% του ΑΕΠ το 2020». Δεδομένων των κινδύνων, το ελληνικό πρόγραμμα ίσως παραμείνει «επιρρεπές σε “τριγμούς”, με τα ερωτήματα για τη βιωσιμότητά του να παραμένουν», όπως τονίζεται στην έκθεση.
Γερμανική... βεβαιότητα αποτυχίας!
Αυτοί που προκλητικά παραδέχονται ότι είναι ανεπαρκές το νέο πακέτο διάσωσης είναι οι ίδιοι οι Γερμανοί, χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι η στάση τους αυτή αποτελεί στην ουσία ομολογία αποτυχίας.
Ορθάνοιχτο άφησε το ενδεχόμενο η Ελλάδα να χρειαστεί και τρίτο πακέτο βοή θειας ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Σε επιστολή του προς τον πρόεδρο του γερμανικού Ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου, Νόρμπερτ Λάμερτ, τόνισε πως «δεν υπάρχουν εγγυήσεις ότι η πορεία που επελέγη οδηγεί στην επιτυχία» (24/2/2012). «Μπορεί να μην είναι η τελευταία φορά που η γερμανική Βουλή ασχολείται με το θέμα της οικονομικής βοήθειας προς την Ελλάδα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε λίγες ημέρες πριν (11/2/2012) είχε εκφράσει αμφιβολίες και για το κατά πόσο η Ελλάδα θα κατορθώσει να μειώσει το χρέος της στο 120% του ΑΕΠ έως το 2020, ακόμη κι αν εφαρμόσει τα νέα μέτρα για τα οποία έχει δεσμευτεί. Μιλώντας στη συνεδρίαση των Κοινοβουλευτικών Ομάδων του κυβερνητικού συνασπισμού είχε εκφράσει την άποψη ότι το ελληνικό χρέος θα φτάσει στο 136% του ΑΕΠ το 2020. Την επόμενη ημέρα, ωστόσο, άλλαξε την... κασέτα και είπε ότι μπορεί να είναι κάτι λιγότερο κ.λπ.
Πιθανό θεωρεί το ενδεχόμενο για ένα νέο δάνειο και ο πρόεδρος του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής συνέντευξής του στο Αλ Τζαζίρα, όταν ρωτήθηκε αν είναι σίγουρος ότι η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί ένα τρίτο πακέτο στήριξης, απάντησε: «Αυτό είναι κάτι που δεν μπορούμε να αποκλείσουμε».
Πιθανότητες σωτηρίας της Ελλάδας βλέπει μόνο εκτός Ευρωζώνης ο υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας, Χανς-Πέτερ Φρίντριχ. Πρότεινε, μάλιστα, να της δοθούν κίνητρα αποχώρησης. «Δεν μιλώ για αποκλεισμό της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, αλλά να καταφέρουμε να δημιουργήσουμε κίνητρα αποχώρησης, τα οποία δεν θα μπορούσε να αρνηθεί», δήλωσε στο περιοδικό Der Spiegel. «Εκτός της νομισματικής ένωσης, οι πιθανότητες να ξαναγίνει ανταγωνιστική η Ελλάδα είναι σίγουρα μεγαλύτερες απ’ ό,τι αν μείνει στην Ευρωζώνη», τόνισε.
«Ανέφικτο» χαρακτήρισε και το Reuters το στόχο για μείωση του χρέους μέχρι το 2020 σε επίπεδα που το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θεωρεί βιώσιμα».
Η ουσία, πάντως, είναι ότι και πάλι οι αποφάσεις αναθεωρούνται από τη μια ημέρα στην άλλη. Η Ελλάδα συνεχίζει να ταξιδεύει στο άγνωστο με βάρκα την... απελπισία.
Εσωτερική υποτίμηση
Πάλι ο λογαριασμός δεν βγαίνει. Κι όλα αυτά συμβαίνουν την ώρα που οι Έλληνες εξαναγκάζονται σε νέες θυσίες. Τους ζητούν να γίνουν «ανταγωνιστικοί» όπως οι Αλβανοί, οι Τούρκοι και οι Βαλκάνιοι, όταν οι τιμές που πληρώνουν για τα ίδια προϊό ντα εδώ είναι διπλάσιες απ’ ό,τι στη Γερμανία ή στη Γαλλία και κανένας... ανευθυνοϋπεύθυνος δεν έχει απαντήσει μέχρι τώρα γιατί συμβαίνει αυτό.
Οι αδύναμοι καλούνται να πληρώσουν φόρους με λεφτά που δεν έχουν, γιατί «στέγνωσαν»· οι συνταξιούχοι καταδικάζονται στην αναξιοπρέπεια· σκοτώνονται τα όνειρα των νέων· νεκρώνονται η αγορά και η οικονομία· τα δημόσια συσσίτια εξελίσσονται σε μόνιμη κοινωνική παράμετρο καταπολέμησης της ανέχειας, ενώ μια σπίθα θέλει για να εκραγεί η κοινωνία.
Αποκαλυπτικός ήταν ο υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας, Γιαν Κις ντε Γιάγκερ. «Αποφεύχθηκε μια σκληρή χρεοκοπία, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αποκλείεται κάθε άλλου είδους χρεοκοπία», τόνισε μιλώντας στην ολλανδική Βουλή.
Η εσωτερική υποτίμηση ενέχει τον πιο σοβαρό κίνδυνο για την κοινωνική συνοχή. Χιλιάδες ελληνικά νοικοκυριά κήρυξαν ή ετοιμάζονται να κηρύξουν στάση πληρωμών μετά τις άγριες περικοπές και την ανεργία. Το κίνημα «Δεν πληρώνω γιατί δεν έχω» διευρύνεται συνεχώς.
«Το πρόβλημα, όπως παραδέχεται το ΔΝΤ, βρίσκεται στην ίδια τη συνταγή πολιτικής που προσφέρεται στην πάσχουσα ελληνική οικονομία», επισήμανε η Wall Street Journal. «Πολλοί παρατηρητές ρωτούν τώρα όχι αν θα καταρρεύσει αυτό το σκληρό και αντιλαϊκό πρόγραμμα, αλλά πότε... Αυτό υποδηλώνει το φόβο ότι θα μπορούσαν να επανεμφανιστούν οι ανησυχίες για ελληνική αποχώρηση από τη νομισματική ένωση ακόμη και φέτος!».
«Είναι αβέβαιο αν ένας ακόμη γύρος λιτότητας μπορεί να φέρει την Ελλάδα σε σημείο που να παράγει αρκετά εισοδήματα για να αποπληρώνει τις υποχρεώσεις της», επισήμαναν οι New York Times.
«Η Ελλάδα πρέπει να βρει δρόμο εξόδου από τη σχετική φτώχεια στην οποία κατεβαίνει τώρα», ανέφεραν και οι Financial Times. «Όπως άλλες χώρες που χτυπήθηκαν σκληρά από την κρίση, βρίσκεται περισσότερα χρόνια μακριά από τα ευρωπαϊκά επίπεδα ευημερίας του πυρήνα απ’ όσο νόμιζε στην αρχή!» προειδοποίησαν.
Το σενάριο της δραχμής
Ούτε η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ και επιστροφή στη δραχμή αποκλείονται, παρά τα σχέδια «σωτηρίας». Αντίθετα, παραμένει στο τραπέζι. «Ίσως η Ελλάδα αποφασίσει ότι είναι καλύτερο να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη παρά να προχωρήσει σε ένα τόσο σκληρό πρόγραμμα περικοπών», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών του Λουξεμβούργου, Λικ Φρίντεν, στο Reuters. «Η Ευρωζώνη είναι πλέον καλύτερα προετοιμασμένη για να αντιμετωπίσει μια πιθανή χρεοκοπία της Ελλάδας», κατέληξε.
Υπάρχει, όμως, και η άλλη όψη του νομίσματος. Μέσα στον ορυμαγδό κατά της Ελλάδας, ας θυμηθούμε τα όσα δήλωσε ο πρώην Γερμανός καγκελάριος, Χέλμουτ Σμιτ (5/10/2011). Δεν θεωρεί καταστροφή μια προσωρινή αδυναμία πληρωμών της Ελλάδας. «Κάτι τέτοιο θα ήταν βέβαια μεγάλη συμφορά, αλλά όχι συμφορά που θα απειλούσε την ύπαρξή τους», είπε αναφερόμενος στους Έλληνες αλλά και στους Ευρωπαίους στο εβδομαδιαίο έντυπο Die Zeit. «Κι αυτό ισχύει τόσο για τις οικονομικές όσο και για τις πολιτικές συνέπειες μιας τέτοιας χρεοκοπίας». Σύγκρινε, μάλιστα, την κατάσταση της Ελλάδας με την κατάσταση της Γερμανίας μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. «Σε σχέση με την τότε κατάσταση της Γερμανίας και την προθυμία παροχής βοήθειας από τα κράτη, που λίγα χρόνια πριν ήταν εχθροί μας, το παρόν ελληνικό πρόβλημα είναι μικρότερο», τόνισε. «Και να πάρει ο διάολος τους Ευρωπαίους αρχηγούς κρατών, αν δεν καταφέρουν να σώσουν την Ελλάδα!».
Να, όμως, που δεν το κάνουν...
epikaira.gr
.jpg)
.jpg)
