Γκίκας Μαγιορκίνης: Η γρίπη των πτηνών μπορεί να προκαλέσει πανδημία

Η γρίπη των πτηνών είναι η αμέσως επόμενη απειλή που μπορεί να προκαλέσει πανδημία. Αυτήν τη διαπίστωση κάνει ο αναπληρωτής καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας, Γκίκας Μαγιορκίνης, μιλώντας στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής με αφορμή το βιβλίο του «Το χρονικό των ιών», που θα κυκλοφορήσει αύριο από τις εκδόσεις «Παπαδόπουλος».

Μέσα σε 100 σελίδες δίνει σημαντικές πληροφορίες για τους ιούς, αποτέλεσμα της ερευνητικής του προσπάθειας εδώ και χρόνια. Αντιθέτως, οι περιγραφές του είναι ιδιαίτερα γλαφυρές και το βιβλίο «Το χρονικό των ιών» γίνεται ελκυστικό ακόμη και για ανθρώπους που δεν έχουν σχέση με την Ιατρική ή τη Βιολογία.

Είναι ζωντανοί;

«Οι ιοί είναι εξωτικές οντότητες που γεννήθηκαν παραπλεύρως της ζωής και τη σφετερίζονται σε έναν αγώνα κατάκτησης της αιωνιότητας», γράφει χαρακτηριστικά στο κεφάλαιο με το οποίο επιχειρεί να απαντήσει εάν οι ιοί είναι ζωντανοί. «Εξαιτίας της ημιτελούς βιολογικής κατασκευής των ιών και της πλήρους εξάρτησης της αναπαραγωγής, και συνεπώς της διαιώνισής τους από άλλους ζωντανούς οργανισμούς, τίθεται υπό αμφισβήτηση κατά πόσο μπορούν οι ιοί να θεωρηθούν ζωντανοί οργανισμοί. Από την άλλη, οι ιοί έχουν γενετικό υλικό, όπως οι ζωντανοί οργανισμοί», αναφέρει σε σχέση με ένα ερώτημα που, τελικά, μοιάζει να είναι επιστημονικά αναπάντητο. «Υστερα από 20 και πλέον χρόνια ερευνητικής δραστηριότητας στους ιούς, υπό το δικό μου πρίσμα αντιλαμβάνονται την ύπαρξή τους στο μεταίχμιο της ζωής. Στην προσπάθειά μας να κατατάξουμε τις οντότητες σε μια δυαδική κατάσταση, ζωή ή μη ζωή, παραβλέπουμε ότι στο σύμπαν δημιουργούνται περισσότερες κατηγορίες από αυτές που κατανοούμε».

Advertisement

Ερωτηθείς εάν μπορούμε να «αφανίσουμε» τους ιούς ή θα συνεχίσουν να μας ταλαιπωρούν, ο κ. Μαγιορκίνης απαντά πως «είναι σίγουρο ότι θα αυξάνονται» και «δεν υπάρχει τρόπος να τους εξαφανίσουμε, καθώς αποτελούν κομμάτι του DNA μας. Με πολλούς ερχόμαστε σε επαφή χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Ενα μικρό ποσοστό είναι αυτό που μας απασχολεί», όπως λέει.

Τα… SOS

Ποιοι είναι οι ιοί αυτοί που απασχολούν τις επιστημονικές και υγειονομικές Αρχές και χρειάζονται συνεχή παρακολούθηση και προσοχή; Ο αναπληρωτής καθηγητής απαντά πως εκτός από τον γνωστό κορονοϊό SARS-CoV-2, οι πολύ παθογόνοι ιοί είναι εκείνοι που είναι μόνιμα στο «μικροσκόπιο». Τέτοιοι είναι ο HIV, που προκαλεί τη λοίμωξη του AIDS, οι ιοί που προκαλούν ηπατίτιδες, οι ιοί της γρίπης, ο ιός της πολιομυελίτιδας, που τελευταία δημιουργεί εστίες μόλυνσης, ο ιός της ιλαράς, ο Marburg, ορισμένοι νοροϊοί και εντεροϊοί για κάποια μέρη του πλανήτη, καθώς και οι ιοί που μεταδίδονται μέσω των κουνουπιών, όπως αυτός του κίτρινου πυρετού και ο ιός του Δυτικού Νείλου.

Ο κ. Μαγιορκίνης στέκεται ιδιαίτερα στη γρίπη των πτηνών, λέγοντας ότι τόσο διεθνώς όσο και στην Ελλάδα έχει σημάνει «καμπανάκι». Σύμφωνα με τον ίδιο, εάν είναι να προκληθεί μια επόμενη πανδημία, αυτή θα είναι από τη γρίπη των πτηνών. «Εχει εξαπλωθεί πολύ στα ζώα και δείχνει σημάδια προσαρμογής στον άνθρωπο», αναφέρει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής.

Εμβόλια

Επηρεάζουν οι ιοί τον άνθρωπο το ίδιο όπως παλαιότερα; Την απάντηση την ξέρουν όλοι. Ασθένειες που παλαιότερα προκαλούσαν επιδημίες και ήταν ιδιαίτερα θανατηφόρες, σήμερα έχουν σχεδόν εξαλειφθεί.

«Η επίδραση των ιογενών λοιμώξεων στον μέσο άνθρωπο ήταν πολύ πιο βαριά και θανατηφόρα στο παρελθόν απ’ ό,τι είναι σήμερα, και αυτό ήταν πιο εμφανές στα μωρά και τα παιδιά. Τι έχει αλλάξει και πλέον δεν βλέπουμε τόσο συχνά θανατηφόρες ιογενείς λοιμώξεις σε μωρά και παιδιά (τουλάχιστον στον “αναπτυγμένο” κόσμο); Σε πολύ μεγάλο βαθμό, ο εμβολιασμός των παιδιών έχει αλλάξει την πρόγνωση των ιογενών λοιμώξεων, με αποτέλεσμα αυτά τα φαινόμενα του παρελθόντος να έχουν σχεδόν εξαλειφθεί. Λοιμώξεις από ιλαρά, ευλογιά ή πολιομυελίτιδα, που σε σημαντικό ποσοστό ήταν θανατηφόρες, πλέον, μέσω του συστηματικού παιδικού και πληθυσμιακού εμβολιασμού, είτε έχουν εκριζωθεί είτε είναι πλήρως διαχειρίσιμες. Αν και σχετικά πρόσφατα έγινε συστηματικά και οργανωμένα η εφαρμογή του εμβολιασμού από τους κρατικούς μηχανισμούς, ο εμβολιασμός έχει μακρά ιστορία, πολύ πριν κατανοήσουμε τους μηχανισμούς με τους οποίους λειτουργεί ή ανακαλύψουμε τους ιούς ως αιτία των ασθενειών», γράφει το βιβλίο.

Ο αναπληρωτής καθηγητής προσθέτει δε ότι «δεν υπάρχει αμφιβολία ότι σε μεγάλο βαθμό ο σημερινός τρόπος ζωής και πολλά από αυτά που θεωρούμε δεδομένα οφείλονται στα εμβόλια, τα οποία προλαμβάνουν, εκτός από ιούς, και βακτήρια. Ιστορικά, η συμβολή των ιών στην ανάπτυξη των εμβολίων και στην κατανόηση της ανοσίας ήταν καταλυτική και βοήθησε να αλλάξουν εντυπωσιακά οι κανόνες του “παιχνιδιού” μεταξύ των ανθρώπων και των παθογόνων, σε σημείο που ο άνθρωπος να ελέγχει σήμερα τη μοίρα του περισσότερο από ποτέ».

Προς λήξη… συναγερμού για Covid-19

«Για την πορεία της πανδημίας στο μέλλον, το πιο σίγουρο στοιχείο είναι ένα: Οτι ο ιός ήρθε για να μείνει και θα μας συντροφεύει πιθανότατα για εκατονταετίες. Την ώρα που γράφω αυτές τις γραμμές (Ιανουάριος 2023) η πανδημία της Covid-19 έχει ξεθωριάσει σημαντικά στη συνείδηση του κόσμου, τουλάχιστον ως φόβητρο. Οι τελευταίες υπερβολικές, κατά την προσωπική μου άποψη, “απόπειρες αναβίωσης του τρόμου της Covid-19” από επηρεαστές των κοινωνικών δικτύων γίνονται μέσω της ονομασίας αναδυόμενων παραλλαγών του κορονοϊού με βαρύγδουπα ονόματα, όπως Κένταυρος, Kraken ή Ορθρος. Προς το παρόν, δεν βλέπουμε να επαληθεύονται τα “αποκαλυπτικά” σενάρια για κύματα τύπου “τσουνάμι” και πίεση στο σύστημα Υγείας, χωρίς να μπορούμε να αποκλείσουμε κάποιο εξαιρετικά απίθανο γεγονός. Το πιθανότερο σενάριο παραμένει η σταθεροποίηση της μεταδοτικότητας του ιού σε προβλέψιμα επίπεδα με χαμηλή, πλήρως διαχειρίσιμη πίεση στο σύστημα Υγείας. Οδεύουμε, λοιπόν, στην έξοδο από την κατάσταση έκτακτης ανάγκης της πανδημίας», γράφει ο κ. Μαγιορκίνης.

eleftherostypos