Δηλώνονται για 4 ώρες, δουλεύουν 8: Έξαρση της υποδηλωμένης εργασίας το α’ τρίμηνο

Θραύση συνεχίζει να κάνει η υποδηλωμένη εργασία στη χώρα, αφού οι έλεγχοι του ΣΕΠΕ δείχνουν ότι αρκετοί εργοδότες συνεχίζουν να δηλώνουν εργαζόμενους με συμβάσεις μερικής απασχόλησης, αλλά να τους αξιοποιούν με πλήρες ωράριο.

Εκτός από την υποδηλωμένη εργασία, εντοπίζονται και παραβάσεις σχετικές με την αδήλωτη εργασία, αλλά και με την υπέρβαση του ωραρίου μέσω των υπερωριών που δεν δηλώνονται, γεγονός που εντείνει τον προβληματισμό στο υπουργείο Εργασίας σχετικά με την πρακτική αποδοτικότητα της ψηφιακής κάρτας έως τώρα.

Τα στοιχεία για το πρώτο τρίμηνο του 2023, που αποκαλύπτει η «Ν», είναι χαρακτηριστικά του μεγέθους του προβλήματος: Σε σύνολο 8.468 ελέγχων, καταγράφηκαν 2.327 κυρώσεις και επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 6.922.553 ευρώ. Από αυτές, οι 849 παραβάσεις που εντοπίστηκαν αφορούσαν τους πίνακες προσωπικού, δηλαδή κατά κύριο λόγο υπέκρυπταν περιπτώσεις υποδηλωμένης εργασίας. Μόνο γι’ αυτές τις παραβάσεις επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 1.922.260 ευρώ.

Το ίδιο διάστημα καταγράφηκαν άλλες 164 παραβάσεις για αδήλωτη εργασία, με τα πρόστιμα σε αυτή την περίπτωση να ανέρχονται σε 1.753.500 ευρώ. Επίσης, έγιναν αντιληπτές άλλες 50 παραβάσεις για υπέρβαση του χρόνου εργασίας (πρόστιμα 101.000 ευρώ) και 116 παραβάσεις που επικεντρώνονται στα χρονικά όρια λειτουργίας των επιχειρήσεων, εργασίας εργαζομένων, εβδομαδιαία ανάπαυση και αργίες (πρόστιμα 192.310 ευρώ).

Εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι το 36,48% των παραβάσεων που έφεραν στο προσκήνιο οι ελεγκτές του ΣΕΠΕ αφορούσαν κυρίως υποδηλωμένη εργασία. Εάν σε αυτές προστεθούν και οι περιπτώσεις αδήλωτης, υπερωριακής απασχόλησης και χρονικών ορίων λειτουργίας των επιχειρήσεων, τότε προκύπτει ότι οι μισές από τις παραβάσεις που κατέγραψαν οι επιθεωρητές Εργασίας (50,66%) σχετίζονται με τα ωράρια και με τις συμβάσεις που υπογράφονται.

Πρόκειται για μία προβληματική κατάσταση στην αγορά εργασίας, που εντοπίζεται διαχρονικά κατά τα τελευταία έτη από τα κλιμάκια του ΣΕΠΕ, χωρίς ακόμα να έχει επιτευχθεί σημαντική βελτίωση. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2022, μόνο για περιπτώσεις υποδηλωμένης εργασίας και υπέρβασης ωραρίου καταγράφηκαν 5.297 περιπτώσεις.

Νέες εστίες παραβατικότητας εν μέσω θέρους

Οι αρμόδιες υπηρεσίες της Επιθεώρησης Εργασίας εκτιμούν ότι κατά τους επόμενους μήνες είναι πιθανό να καταγραφεί αύξηση του φαινομένου, αφού, λόγω της θερινής τουριστικής περιόδου, θα προστεθούν και νέες εστίες παραβατικότητας.

Γι’ αυτό εξάλλου και εντείνονται οι έλεγχοι σε τουριστικά θέρετρα ανά την επικράτεια, σε μια προσπάθεια να περιοριστούν τέτοια περιστατικά εκμετάλλευσης των εργαζομένων, που αναγκάζονται να δουλεύουν πλήρες ωράριο αλλά να αμείβονται με πολύ χαμηλούς μισθούς, μιας και έχουν υπογράψει συμβάσεις μερικής απασχόλησης.

Ήδη οι καταγγελίες που έχουν γίνει σε διάφορες τουριστικές περιοχές της Ελλάδας (π.χ. Ηράκλειο Κρήτης, Ρόδος) δείχνουν ότι τα κρούσματα εργοδοτικής αυθαιρεσίας παραμένουν και πρέπει να αντιμετωπιστούν εν τη γενέσει τους.

Τα κλιμάκια του ΣΕΠΕ γνωρίζουν ότι αυτές οι περιπτώσεις συχνά υποκρύπτουν τη συναίνεση του εργαζόμενου, αφού μέρος των αποδοχών χορηγούνται ως «μαύρα». Ειδικά σε πολύ κλειστές κοινωνίες, όπως είναι μια τουριστική περιοχή σε κάποιο νησί των Κυκλάδων, είναι πιθανό να γίνονται τέτοιες συμφωνίες «κάτω από το τραπέζι», που όμως πρέπει να αποκαλύπτονται.

Άλλωστε, αποτελούν ξεκάθαρη στρέβλωση του υγιούς ανταγωνισμού και οδηγούν μελλοντικά σε ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα. Σε μια τέτοια περίπτωση, καταγράφονται σημαντικές απώλειες και στα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές που πρέπει να αποδίδονται στον ΕΦΚΑ.

naftemporiki