Τι συνέβη με τη μεγάλη φωτιά στην Βούλα: Οι συνθήκες, οι αστοχίες και οι ενδείξεις εμπρησμού

Ελλιπείς καθαρισμοί… χαρτογραφημένων και "γνωστών" δασικών περιοχών, , δημόσιων χώρων και οικοπέδων, υψηλή καύσιμη ύλη έως και… 3 μέτρα, πετρώδες έδαφος με υγρασία κάτω από το 10%, ισχυρές ριπές ανέμων, ο γεωμορφικός… μπαγκλαβάς του "τρελού" Υμηττού, οι λεγόμενες "καμινάδες", το φαινόμενο του "ανεμιστήρα-απορροφητήρα", οι στρόβιλοι από καύτρες που μετέφεραν τη φωτιά σε μεγάλες αποστάσεις, αστικός ιστός δίπλα σε χαμηλή ή δασώδη βλάστηση, περιορισμένη επικοινωνία υπηρεσιακών και επιστημονικών φορέων... είναι μερικές από τις επαναλαμβανόμενες αιτίες της πρώτης μεγάλης φωτιάς του φετινού καλοκαιριού, που ήταν "καρμπόν" σας αυτές που είχαν εξελιχθεί το 2021 στην περιοχή του Διονύσου.

Τέσσερα παράλληλα πύρινα μέτωπα διέσπασαν επίγειες πυροσβεστικές δυνάμεις και εναέρια μέσα, και προκάλεσαν μικρές ίσως καθυστερήσεις επέμβασης, σημαντικές όμως, καθώς παρατηρήθηκαν σε καίρια χρονικά σημεία για την εξέλιξη του πύρινου φαινομένου, σε συνδυασμό με τις όποιες επιχειρησιακές αστοχίες και εκτιμήσεις.

Ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης Χρήστος Στυλιανίδης στην χθεσινή συνέντευξη τύπου και αποτίμησης της κατάστασης δήλωσε μεταξύ άλλων: "Αντιμετωπίσαμε χθες μια πολύ δύσκολη πυρκαγιά, εδώ στην Αττική, εξαιτίας των δύσκολων καιρικών συνθηκών, αλλά και του ανάγλυφου της περιοχής, δίπλα σε πυκνό αστικό ιστό και με σημαντικά ρυμοτομικά προβλήματα". Ο Υφυπουργός Ευάγγελος Τουρνάς σημείωσε: "Πράγματι αντιμετωπίσαμε μια πολύ δύσκολη πυρκαγιά με τρεις διαφορετικές εστίες, η οποία έφτασε σε περιαστικό άλσος, πολύ κοντά σε σπίτια. Με αποτέλεσμα, παρά τη μεγάλη συλλογική προσπάθεια, να προκύψουν και περιορισμένες υλικές ζημιές σε κάποιες κατοικίες".

Για γνωστές πληροφορίες σχετικά με τον υψηλό κίνδυνο εξάπλωσης πυρκαγιάς στην περιοχή, λόγω ευφλεκτότητας νεκρής καύσιμης ύλης και χαμηλής υγρασίας, κάνει λόγο ο Διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείο Αθηνών, Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος, τονίζοντας ότι: "Θα πρέπει να ξεπεράσουμε κάποια ταμπού που υπάρχουν στο να έρθουν σε καλύτερη επικοινωνία υπηρεσιακοί και επιστημονικοί φορείς και αυτό δεν ισχύει μόνο για τις φωτιές. Το ίδιο είχαμε κάνει πριν 4 μήνες για τα χιόνια".
 

Υποσταθμός και ενδείξεις εμπρησμού

Για την φωτιά στην οδό Μετσόβου στην Γλυφάδα, το αρχικό μέτωπο, οι αναφορές δημάρχων για έναρξη από υποσταθμό της ΔΕΔΗΕ, συγκλίνουν με τις εκτιμήσεις αξιωματικών του Πυροσβεστικού Σώματος. "Πριν από 15 ημέρες ζητήσαμε από το δασάρχη να μπει δεύτερο πυροφυλάκιο, δίπλα από τον υποσταθμό", αναφέρει χαρακτηριστικά ο Δήμαρχος Γλυφάδας, Γιώργος Παπανικολάου, κάνοντας παράλληλα λόγο για ελλιπή καθαρισμό στο σημείο από ΔΕΔΔΗΕ και Δασαρχείο. "Στον υποσταθμό σε συνεργασία με το δασαρχείο κάποιοι θάμνοι, κάποια κομμάτια πρασίνου πρέπει να υπάρχει μια πιο έντονη παρέμβαση. Για να μην υπάρχει δυνατότητα να επεκταθεί η όποια φωτιά στο μέλλον", τόνισε ο δήμαρχος.

Για το άλλο μέτωπο που ξέσπασε στην τοποθεσία "Κρεμαστός Λαγός" στον Υμηττό, υπάρχουν σαφείς ενδείξεις εμπρησμού, με τα στελέχη της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού να συγκεντρώνουν στοιχεία επιβεβαίωσης. Τα μέτωπα Γλυφάδας και "Κρεμαστού Λαγού" έσμιξαν και κινήθηκαν προς το Πανόραμα Βούλας και πίσω από την Σχολή Ευελπίδων στη Βάρη. Για την πυρκαγιά που ξέσπασε στις 18:07 στην οδό Ομήρου στην περιοχή του Κουβαρά, αλλά ευτυχώς σε σύντομο χρονικό διάστημα τέθηκε υπό έλεγχο, υπάρχουν αναφορές και καταγγελίες κατοίκων και στελεχών της τοπικής αυτοδιοίκησης, για έργο εμπρηστών.

Στο μεταξύ, ποδηλάτες εντόπισαν έναν Πορτογάλο ηλικίας 35-40 χρόνων, να επιχειρεί με κεριά να βάλει φωτιά στην οδό Μερκουρίου στην Μαλακάσα. Ο συγκεκριμένος άνδρας βρισκόταν παράνομα στη χώρα και έμενε στην δομή φιλοξενίας της περιοχής. Οι αστυνομικοί της ομάδας ΔΙ.ΑΣ. τον συνέλαβαν και τον οδήγησαν στο Α.Τ. Αυλώνας, ενώ "ενδιαφέρθηκαν" για την περίπτωσή του στελέχη της ΕΥΠ και της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας, προκειμένου να αντλήσουν στοιχεία για την προέλευσή, αν λειτούργησε αυτόνομα ή σε κάποιο άλλο τυχόν οργανωμένο… πλαίσιο.

 

Πως κινήθηκαν πυρκαγιά και πυροσβέστες

Η πρώτη εστία φωτιάς καταγράφεται στο Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων στις 12:57 το μεσημέρι του Σαββάτου, στο τέρμα της οδού Μετσόβου στην Άνω Γλυφάδα, με τις εκτιμήσεις να συγκλίνουν πως αυτή προκλήθηκε από έκρηξη σε υποσταθμό της ΔΕΔΗΕ, με την εταιρεία να το αρνείται και να το διαψεύδει. Η φωτιά κινείτο νότια και ανέβαινε προς τον ορεινό όγκο και την κορυφογραμμή του βουνού.

Τα πρώτα πυροσβεστικά οχήματα του 8ου Πυροσβεστικού σταθμού έφτασαν εκεί σε 12 λεπτά. Οι επικεφαλής ζήτησαν ενίσχυση εναέριων μέσων στις 13:17 και 20 λεπτά αργότερα απογειώθηκαν 2 CL-215, 2 CL-415, 1 ελικόπτερο SIKORSKY και 1 ελικόπτερο ΒΚ-117 του Π.Σ. για εναέριο συντονισμό. Περίπου στις 16:30, και ενώ η φωτιά που είχε ξεκινήσει στην Άνω Γλυφάδα είχε καλύτερη εικόνα, ξέσπασε ένα νέο μέτωπο, βόρεια, και σε απόσταση 2,5 χιλιόμετρα από το πρώτο, στον "Κρεμαστό Λαγό" προς Υμηττό. Αυτό το μέτωπο κινήθηκε προς την Βάρη, πίσω από την Σχολή Ευελπίδων, ενώ κάποια στιγμή "έσμιξε" με αυτό της Άνω Γλυφάδα. Το "ενωμένο" μέτωπο κινήθηκε ανάμεσα σε δύο ορεινούς όγκους που σχημάτιζαν χαράδρα, με αποτέλεσμα οι ισχυροί άνεμοι και η ιδιομορφία του εδάφους, να δημιουργήσουν μια μεγάλη "καμινάδα" με ισχυρές κηλιδώσεις, οδηγώντας την φωτιά με ταχύτητα προς το Πανόραμα Βούλας.

Οι επίγειες πυροσβεστικές δυνάμεις, εθελοντές και πεζοπόρα τμήματα, επιχειρούσαν δρόμο-δρόμο, αυλή-αυλή, να σβήσουν τις διάσπαρτες εστίες φωτιάς, μέσα σε ένα δύσκολο αστικό περιβάλλον. Το σύνολο των πυροσβεστικών δυνάμεων ήταν, 102 πυροσβέστες με 3 ομάδες πεζοπόρων τμημάτων και 30 οχήματα. Αυτές ενισχύθηκαν με 30 οχήματα, 5 ομάδες πεζοπόρων τμημάτων και 90 πυροσβέστες, που έφθασαν από Πελοπόννησο, Δυτική και Στερεά Ελλάδα, Ήπειρο, Θεσσαλία, Δυτική και Κεντρική Μακεδονία. Συνολικά επιχείρησαν 17 εναέρια μέσα σε διαδοχικά κύματα για διαρκή παρουσία και ρίψη νερού στις πυρκαγιές και εκτέλεσαν 36 πτήσεις και 66 ώρες πτήσεων. 

Εκκενώσεις και ΕΛ.ΑΣ.

Με τη φωτιά να μαίνεται, η τελευταία εντολή εκκένωσης είχε δοθεί λίγο πριν τις 20:00 το βράδυ του Σαββάτου και αφορούσε τους οικισμούς: Κάλυμνος, Χέρωμα, Δίλοφο και Εξοχή. Παράλληλα είχαν απομακρυνθεί περίπου 100 τρόφιμοι από γηροκομείο, αλλά και τα Παιδικά Χωριά SOS, για προληπτικούς λόγους. Νωρίτερα στις 16:20 το μεσημέρι του Σαββάτου είχε δοθεί αντίστοιχη εντολή για εκκένωση στο Πανόραμα Βούλας. Κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων κατάσβεσης, ένας πυροσβέστης μεταφέρθηκε με αναπνευστικά προβλήματα στο 251 Στρατιωτικό Νοσοκομείο, ενώ στο Ασκληπιείο Βούλας, οδηγήθηκαν για προληπτικούς λόγους τέσσερις ηλικιωμένοι με κινητικά προβλήματα.

Από την Ελληνική Αστυνομία διατέθηκαν πάνω από 150 αστυνομικοί και 48 οχήματα, που συνέδραμαν στην προληπτική εκκένωση οικισμών και σε τουλάχιστον 19 απεγκλωβισμούς ατόμων και 2 ζώων. Ειδικό όχημα της ΕΛ.ΑΣ. βρισκόταν στην πλατεία Αγίου Νεκταρίου στο Πανόραμα, παρέχοντας στους πολίτες νερό και τρόφιμα.

thetoc