Ανατολική Μεσόγειο και στην Μ.Ανατολή, επιχειρεί η Τουρκία και το πρωτο δύσκολο τέστ θα είναι η επίσκεψη του Τ. Ερντογάν στο Κάϊρο που έχει προγραμματισθεί για τις 14 Φεβρουαρίου.
Παρά το γεγονός ότι η διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων με την Αίγυπτο έχει ξεκινήσει πριν σχεδόν ένα χρόνο η ανταλλαγή επισκέψεων των δυο ηγετών έχει καθυστερήσει σημαντικά και ο λόγος βεβαίως είναι η αμοιβαία προσωπική «δυσανεξία» των δυο ηγετών .
Οι εξελίξεις στην Γάζα, η ανάγκη αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής καταστροφής και η δρομολόγηση επίλυσης του Παλαιστινιακού φέρνει πιο κοντά τις δυο χώρες καθώς ο μεν Τ. Ερντογάν θέλει να προβάλλεται ως ο ηγέτης του αντι ισραηλινού μετώπου για την προωθηση της Παλαιστινιακής Υπόθεσης ,ενώ ο Αλ Σισι είναι από τους σημαντικότερους παίκτες στο Παλαιστινιακό λόγω και της γειτνίασής της Γάζας με την Αίγυπτο και της ειδικής σχέσης με το Ισραήλ και για το γεγονός ότι η χώρα του αποτελεί την μοναδική δίοδο για την ανθρωπιστική βοήθεια στους Παλαιστινίους.
Όμως ενώ η Τουρκία και ο ίδιος ο Τ. Ερντογάν έχει υιοθετήσει ακραία ρητορική εναντίον του Ισραήλ , η Αίγυπτος όπως και η Σ.Αραβία και τα ΗΑΕ παρά την έντονη αντίδραση τους στην πολιτική του Ισραήλ και την προώθηση του αιτήματος για διακοπή των επιχειρήσεων στο έδαφος της Γάζας έχουν αποφύγει την ρητορική η οποία θα οδηγούσε σε οριστικό ρήγμα των σχέσεων με το Ισραήλ ενώ ο Αραβικός κόσμος βλέπει με ιδιαίτερη καχυποψία την προσπάθεια της Τουρκίας να εμφανισθεί ως ηγέτιδα δύναμη στον μουσουλμανικό κόσμο.
Η επίσκεψη Ερντογάν στο Κάϊρο έχει εξαιρετικα μεγάλη σημασία για την Αγκυρα. Η ρήξη των σχεσεων με το καθεστώς Σισι εδώ και 11 χρόνια λόγω της υποστήριξης του Τ.Ερντογάν στην κυβέρνηση Μορσι και στους Αδελφούς Μουσουλμάνους είχε σοβαρές συνέπειες για την Τουρκία. Όχι μόνο οικονομικές καθώς η Αιγυπτος αποτελεί έναν από τους σημαντικούς εμπορικούς εταίρους της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή και μια μεγάλη αγορά 100 εκατομμυρίων ανθρώπων για τα τουρκικά προϊόντα , αλλά και πολιτικές -διπλωματικές. Η Άγκυρα έβρισκε απέναντι της την Αίγυπτο σε διεθνή φόρα και οργανισμούς , όπως η Ισλαμική Διάσκεψη και ο Αραβικός Σύνδεσμος και κυρίως λόγω της αντιπαράθεσης με την Αίγυπτο αλλα και των πειρατικών ενεργειών της στην Μεσόγειο ,βρέθηκε αποκλεισμένη από το ενεργειακό γίγνεσθαι στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Αίγυπτος έχει υπογράψει συμφωνία οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών με την Κύπρο ,η οποία ακυρώνει μονομερείς διεκδικήσεις εις βάρος της Κυπριακής ΑΟΖ και με την Ελλάδα έχει υπογράψει συμφωνία μερικής οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών η οποία ακυρώνει το Τουρκολυβικό Μνημόνιο. Συγχρόνως η αντιπαλότητα με την Αίγυπτο την άφησε εξω από το Φορουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου έναν οργανισμό που συμμετέχουν όλες οι χώρες της περιοχής .Ενώ πλέον και οι συμφωνίες για την ηλεκτρική διασύνδεση Ασίας-Ευρώπης και Αιγύπτου- Ευρώπης παρακάμπτουν την Τουρκία και επιλέγεται η όδευση μεσω Ελλάδας.
Τα χρόνια που διαρκεί η αντιπαράθεση με το Κάϊρο ,ο κ.Ερντογάν είδε να αναπτύσσεται ένα πυκνό πλέγμα τριμερών και πολυμερών συνεργασιών που έφεραν κοντά τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου με άξονα την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία και μάλιστα σε καποια από τα σχήματα αυτά έχουν συμπράξει οι ΗΠΑ(Ελλάδα, Κυπρος Ισρηαλ +ΗΠΑ) ενώ και η Γαλλία έχει συμμετάσχει την τριμερή Ελλάδας-Αιγύπτου -Κύπρου.
Όμως η στάση της Αιγύπτου είναι κρίσιμη και για τις επιδιώξεις της Τουρκίας στην Λιβύη.
Το αντίπαλο δέος στην τουρκική διείσδυση και έλεγχο της Λιβύης είναι η Αίγυπτος η οποία έχει στηρίξει τους θεσμούς της Ανατολικής Λιβύης και ήταν αυτή που ενίσχυσε μαζί με τα ΗΑΕ το 2019 τον στρατηγό Χαφταρ να φθάσει μέχρι τα περίχωρα της Τρίπολης ,όταν την κυβέρνηση Σάρατζ έσωσε ο τουρκικός Στρατός και τα Bayraktar που άρχιζαν τοτε να κάνουν την εμφάνιση τους επι του πεδίου .
Τώρα η Άγκυρα επιχειρεί ανοίγματα και στην Ανατολική Λιβύη και δεν είναι τυχαίο ότι ο ίδιος ο Χ.Φιντάν ο οποίος επισκέφθηκε αιφνιδιαστικά την Τρίπολη για συνομιλίες με τον πρωθυπουργό Ντμπεϊμπά ανήγγειλε την ίδρυση προξενείου στην Βεγγάζη.
Η συνεννόηση με το Κάϊρο δεν θα είναι εύκολη καθώς η Αίγυπτος έχει παγώσει τις σχέσεις με την Τρίπολη και δεν αναγνωρίζει την προσωρινή κυβέρνηση και μάλιστα έχει έναν λογο παραπάνω καθώς οι δυο χώρες εσχάτως έχουν έρθει σε ευθεία αντιπαράθεση λόγω της οριοθέτησης των θαλασσίων συνόρων τους. Η Λιβύη επιμένει σε μια οριοθετικη γραμμή η οποία θα συμφωνεί με την «οριοθέτηση» του παράνομου Τουρκολυβικού Μνημονίου και αμφισβητεί την μονομερή οριοθέτηση που έγινε με υπογραφή του προέδρου Σίσι.
Το Κάϊρο έχει καταδικάσει το Μνημόνιο του 2019 και γι αυτό εξάλλου προχώρησε στην συμφωνία μερικής οριοθέτησης με την Ελλάδα ,αλλά βεβαίως παραμένει ανοικτό και αυτό αποτελεί μια επικίνδυνη εκκρεμότητα η οριοθετηση με την Ελλάδα ανατολικά του 28ου μεσημβρινού ,εκει που υπάρχει η αμφισβήτηση της Τουρκίας που επιδιώκει τον διαμοιρασμό της υφαλοκρηπίδας μεταξυ Τουρκίας -Αιγύπτου ,με την πλήρη αγνόηση της επήρειας των ελληνικών νησιών.
Ο Τ.Ερντογάν πηγαίνοντας στο Κάϊρο θα επιδιώξει να επαναφέρει στο τραπέζι την συνεννόηση που ειχε προωθήσει με τους προέδρους Μουμπάρακ και Μόρσι, προσφέροντας ως δέλεαρ στον Αιγύπτιο ηγέτη μια Συμφωνία οροθέτησης θαλασσίων ζωνών η οποία ουσιαστικά θα διαμοιράζει την ελληνική και κυπριακή υφαλοκρηπιδα της Ανατολικής Μεσογείου μεταξύ των δυο χωρών τους. Αυτό θα προσφέρει μεν στην Αίγυπτο μια σημαντική διεύρυνση της ΑΟΖ της αλλα προϋποθέτει ότι θα ακυρώσει τις διεθνείς συμφωνίες που έχει υπογράψει με την Ελλάδα και κυρίως την Κύπρο ,συμφωνίες που στηρίχθηκαν στο Δίκαιο της Θάλασσας και βάσει των οποίων στην περίπτωση της Κύπρου έχουν αδειοδοτηθεί και θαλάσσια οικόπεδα για έρευνες σε μεγάλες ξένες εταιρίες. Και φυσικά μια τέτοια κίνηση θα οδηγούσε σε πλήρη ρήξη των σχέσεων του Καΐρου με την Ε.Ε. και θα δημιουργούσε μια σημαντική εστία τριβής και με τις ΗΠΑ καθώς μια τέτοια εξέλιξη θα οδηγούσε σε επικίνδυνη περιφερειακή κρίση μια και η Ελλάδα δεν θα έμενε φυσικά αδρανής.
Αν και η γραφειοκρατία του αιγυπτιακού ΥΠΕΞ κοίταζε πάντοτε με συμπάθεια τις «προσφορές» της Τουρκίας εκτιμάται ότι ο Προέδρος Σίσι δεν θα λάβει εύκολα μια τέτοια απόφαση που θα ανέτρεπε ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο και ουσιαστικά θα αναβάθμιζε την Τουρκία ως το «αφεντικό» στην περιοχή . Γνωρίζοντας μάλιστα οτι το τουρκικό καθεστώς θα καιροφυλακτεί ώστε μόλις δοθεί η ευκαιρία να πριμοδοτήσει τους Αδελφούς Μουσουλμάνους για την ανατροπή του. Σε μια κίνηση μάλιστα ώστε να καθησυχαστούν τυχόν ανησυχίες ο Αιγύπτιος ΥΠΕΞ Σ.Σούκρυ επισκέφθηκε για λίγες ώρες την Λευκωσία για συνομιλίες με τον πρόεδρο Ν.Χριστοδουλίδη παρά το γεγονός ότι την ιδια μέρα έπρεπε να βρεθεί στο Ριαντ για μια κρίσιμη συνάντηση σχετικά με την Γάζα.
Αλλα και στην Λιβύη ο πρόεδρος Σίσι αν και στηρίζει πλήρως την προσπάθεια για εξομάλυνση της πολιτικής κατάστασης και την διεξαγωγή εκλογών επιμένει στον όρο για αποχώρηση των ξένων δυνάμεων ,φωτογραφίζοντας τον τουρκικό Στρατό ,καθώς γνωρίζει ότι η μετατροπή της Λιβύης σε σφαίρα επιρροής της Τουρκίας θα δημιουργήσει μια επικίνδυνη ανοικτή πληγή στα δυτικά σύνορα του.
Η Τουρκία πιθανότατα θα επιχειρήσει να εμφανισθεί ως καλοπροαίρετος μεσολαβητής προς την κυβέρνηση της Τρίπολης υποσχόμενη ότι θα πείσει τον Ντμπεϊμπά να υποχωρήσει στο θέμα της οριοθέτησης με την Αίγυπτο ,αλλά αυτό δεν θα είναι αρκετό για να μεταστρέψει την Αιγυπτιακή ηγεσία.
Το άλλο μεγάλο χαρτί που επιστρατεύει ο Τ.Ερντογάν είναι η «διπλωματία των Drones» καθώς όπως ο ίδιος ο Χ.Φιντάν αποκάλυψε η χώρα του προτίθεται να πουλήσει στην Αίγυπτο drones και αλλα τουρκικής κατασκευής οπλικά συστήματα. Μια χώρα όπως η Αίγυπτος με ανοικτά μέτωπα στα ανατολικά ,στα δυτικά και νότια σύνορα της αλλά και στο εσωτερικό έχει απόλυτη ανάγκη από drones και μάλιστα απο μια χώρα η οποία δεν θα θέτει περιορισμούς .Οπως γίνεται με την πώληση εξοπλισμών από τις ΗΠΑ και ευρωπαϊκές χώρες που συναντούν πολιτικά εμπόδια κυρίως λόγω της κατάστασης των ανθρώπινων δικαιωμάτων στην Αίγυπτο.
Το μεγάλο προβλημα όμως για την Τουρκία είναι ότι την ίδια στιγμή προμηθεύει drones και στην Αιθιοπία η οποία βρίσκεται σε ανοικτή αντιπαράθεση με την Αίγυπτο λόγω του εξαιρετικά σημαντικού για την ίδια την επιβίωση της Αιγύπτου , προβλήματος των υδάτων Νείλου , τα οποία θέλει να εκμεταλλευθεί η Αντις Αμπέμπα με την κατασκευή ενός γιγαντιαίου φράγματος .
Οι κινήσεις της Αγκυρας πρεπει να είναι υπό την διαρκή παρακολούθηση της ελληνικής διπλωματίας καθώς τελικός στόχος των πρωτοβουλιών της σε Κάϊρο και Τρίπολη δεν είναι άλλος από την ανάληψη ηγεμονικού ρόλου στην περιοχή και η εμπέδωση της «Γαλάζιας Πατρίδας» εις βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου.
protothema
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου