Πώς και πότε μπορεί να γίνει δημοψήφισμα

Για δεύτερη φορά μέσα σε λίγες ώρες, χθες, ο Αλέξης Τσίπρας έβαλε στο τραπέζι το ενδεχόμενο του δημοψηφίσματος, σε περίπτωση ρήξης με τους δανειστές. Μετά την προχθεσινή αναφορά του στη συνέντευξη στο Star, ο πρωθυπουργός, μιλώντας σε κοινή συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας και του Προεδρείου της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, τόνισε στα στελέχη του (θέλοντας προφανώς να το ακούσουν και οι Βρυξέλλες): «Αν και εφόσον η συμφωνία που θα μας προτείνουν δεν είναι εντός των ορίων που θέτει η λαϊκή εντολή που έχουμε, τότε θα τεθεί στην κρίση του ελληνικού λαού».

Η συγκεκριμένη τοποθέτηση του πρωθυπουργού ήδη προκάλεσε την έντονη αντίδραση της αντιπολίτευσης, ενώ ταυτόχρονα άρχισε να απασχολεί και τα ξένα ΜΜΕ, όπως το Spiegel, η Suddeutsche Zeitung και η Handelsblatt.

Τι προβλέπει όμως το Σύνταγμα για το δημοψήφισμα;

Σύμφωνα με το άρθρο 44 αυτού, προβλέπονται δύο ειδών δημοψηφίσματα: το πρώτο είναι για «κρίσιμα εθνικά θέματα» (αυτό που επικαλείται ο Αλέξης Τσίπρας εν προκειμένω) και το δεύτερο για ήδη ψηφισμένο νομοσχέδιο, εκτός από δημοσιονομικό ζήτημα.

Εφόσον ο πρωθυπουργός αποφασίσει τελικά να θέσει το δίλημμα ενώπιον των πολιτών, τότε θα πρέπει να το φέρει προς έγκριση αρχικά στο υπουργικό συμβούλιο και στη συνέχεια στην Ολομέλεια της Βουλής. Εκεί απαιτείται απόλυτη πλειοψηφία των βουλευτών, δηλαδή 151 βουλευτών. Εφόσον αυτή υπάρξει, τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προκηρύσσει το δημοψήφισμα. Ο χρόνος μέσα στον οποίο θα πρέπει αυτό να διεξαχθεί είναι ένας μήνας από τη δημοσίευση του σχετικού προεδρικού διατάγματος.

Ημέρα διεξαγωγής του ορίζεται μία από τις επόμενες Κυριακές, όπως στις εκλογές, κι η ψηφοφορία αρχίζει στις 7 το πρωί και ολοκληρώνεται στις 7 το απόγευμα. Για να θεωρηθεί έγκυρο το αποτέλεσμα της λαϊκής ετυμηγορίας για κρίσιμα εθνικά θέματα, θα πρέπει η συμμετοχή των ψηφοφόρων να είναι 40%.

Σύμφωνα με τον σχετικό εφαρμοστικό νόμο που ψηφίστηκε στη Βουλή το 2011, ο ψηφοφόρος καλείται να εκφράσει την προτίμησή του στο ερώτημα ή στα ερωτήματα που καθορίζονται στην απόφαση της Ολομέλειας της Βουλής, με την οποία γίνεται δεκτή η πρόταση για τη διενέργεια δημοψηφίσματος.

Έντονες αντιδράσεις

Το ενδεχόμενο δημοψηφίσματος, όπως το έθεσε ο Αλέξης Τσίπρας, ήδη αποτελεί νέο πεδίο αντιπαράθεσης με την αντιπολίτευση. «Θα κάνει κωλοτούμπα ή δημοψήφισμα για τη δραχμή», ήταν το σχετικό σχόλιο του Αντώνη Σαμαρά, ενώ την ίδια ώρα υψηλόβαθμο γαλάζιο κομματικό στέλεχος υπενθύμιζε την άποψη του Αλέξη Τσίπρα για το δημοψήφισμα πριν από 3,5 χρόνια (30/11/2011 – Ν. Χατζηνικολάου – ALTER). «Γνωρίζετε καλύτερα από μένα ότι αν επιχειρήσει ο πρωθυπουργός ο ίδιος να θέσει τέτοια διλήμματα η πτώχευση θα συμβεί, η πραγματική και όχι η υποθετική, η κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος και της οικονομίας, πολύ πριν φτάσουμε στην κάλπη, μόνο και μόνο με την πιθανότητα να τεθεί αυτό το δίλημμα και να πάρει απάντηση αρνητική», φέρεται να είχε πει.

Αλλά και ο Ευάγγελος Βενιζέλος, μιλώντας στη Βουλή, εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση στην κυβέρνηση. «Η χώρα και το τραπεζικό σύστημα θα καταστραφούν αν γίνει αυτό. Δεν υπάρχει καιρός για αντιφάσεις και αβεβαιότητα. Ή θα γίνει επιλογή καταστροφής ή θα προσχωρήσετε στην πολιτική μας, αυτή που λοιδορήσατε», σημείωσε.

Τέλος, ο Σταύρος Θεοδωράκης κάλεσε τον πρωθυπουργό να αφήσει τα δημοψηφίσματα και τη μετάθεση ευθυνών, παίρνοντας ο ίδιος την ευθύνη της απόφασης.

euro2day