Δικαστήριο της ΕΕ: «Στοπ» στον αυθαίρετο υπολογισμό των διοδίων

«Φρένο» στον αυθαίρετο υπολογισμό των διοδίων στους γερμανικούς και κατ' επέκταση λοιπούς ευρωπαϊκούς αυτοκινητοδρόμους για τα βαρέα φορτηγά οχήματα βάζει το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς με σημερινή του απόφαση το ανώτατο δικαιοδοτικό όργανο της Ένωσης κρίνει ότι το επίπεδο των διοδίων υπολογίζεται μόνο βάσει τους κόστους υποδομών και οποιεσδήποτε άλλες χρεώσεις είναι αντίθετες με το ενωσιακό δίκαιο.

Η απόφαση αφορούσε σε μια πολωνική εταιρεία η οποία ασκούσε δραστηριότητες οδικών μεταφορών, μεταξύ άλλων, στο γερμανικό έδαφος. Η συγκεκριμένη εταιρεία αναγκάστηκε να καταβάλει κατά το χρονικό διάστημα από την 1η Ιανουαρίου 2010 έως τις 18 Ιουλίου 2011, το συνολικό ποσό των 12.420,53 ευρώ ως διόδια για τη χρήση των γερμανικών ομοσπονδιακών αυτοκινητοδρόμων. Το γερμανικό δίκαιο καθορίζει τα ποσά των διοδίων ανά χιλιόμετρο για τα οχήματα ή τα σύνολα οχημάτων που έχουν έως τρεις άξονες και εκείνα που έχουν τέσσερις ή περισσότερους άξονες, βάσει τεσσάρων κατηγοριών που αντιστοιχούν στον βαθμό της ρύπανσης που προκαλείται. Τα ποσά κυμαίνονται από 0,141 έως 0,288 ευρώ ανά χιλιόμετρο.

Ωστόσο πολωνική η μεταφορική εταιρεία θεώρησε ότι οι χρεώσεις που επιβάλλονταν για τη χρήση των αυτοκινητοδρόμων ήταν υπερβολικές, καθώς μέσα στο συνολικό ποσό των διοδίων περιλαμβάνεται κόστος που συνδέεται με τις περιπολίες της τροχαίας αστυνομίας.

Η πολωνική μεταφορική εταιρεία προσέφυγε ενώπιον των γερμανικών δικαστηρίων ζητώντας την επιστροφή μέρους των διοδίων που κατέβαλε κατά το προαναφερθέν χρονικό διάστημα.

Κατόπιν εφέσεως το διοικητικό εφετείο του ομόσπονδου κράτους της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας, ρώτησε το Δικαστήριο της ΕΕ, αν το γεγονός ότι το κόστος που συνδέεται με την τροχαία αστυνομία και το οποίο ελήφθη υπόψη κατά τον υπολογισμό των επίμαχων διοδίων συνιστά παράβαση της οδηγίας περί επιβολής τελών στα βαρέα φορτηγά οχήματα που χρησιμοποιούν ορισμένα έργα οδικής υποδομής.

Το Δικαστήριο της ΕΕ διαπίστωσε ότι το Δίκαιο της ΕΕ επιβάλλει στα κράτη μέλη που εισάγουν ή διατηρούν διόδια στο διευρωπαϊκό οδικό δίκτυο τη σαφή και απαλλαγμένη αιρέσεων υποχρέωση να καθορίζουν το επίπεδο των διοδίων λαμβάνοντας υπόψη μόνον το κόστος των υποδομών, δηλαδή το κόστος κατασκευής, λειτουργίας, συντήρησης και ανάπτυξης του σχετικού δικτύου υποδομής. Συνεπώς, ένας ιδιώτης μπορεί να επικαλεστεί απευθείας ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων την υποχρέωση αυτή κατά κράτους μέλους, όταν το κράτος αυτό δεν έχει τηρήσει την εν λόγω υποχρέωση ή την έχει μεταφέρει πλημμελώς στο εσωτερικό δίκαιο.

Ακολούθως, όσον αφορά το ζήτημα αν το κόστος που συνδέεται με την τροχαία αστυνομία εμπίπτει στην έννοια του «κόστους λειτουργίας» και μπορεί, ως εκ τούτου, να ληφθεί υπόψη κατά τον υπολογισμό των διοδίων, το Δικαστήριο επισημαίνει ότι η έννοια αυτή καλύπτει το κόστος που απορρέει από τη λειτουργία της σχετικής υποδομής. Οι αστυνομικές δραστηριότητες υπάγονται, όμως, στην αρμοδιότητα του κράτους το οποίο ενεργεί στο πλαίσιο της άσκησης των προνομίων δημόσιας εξουσίας που διαθέτει, και όχι ως φορέας λειτουργίας της οδικής υποδομής. Συνεπώς, το κόστος που συνδέεται με την τροχαία αστυνομία δεν μπορεί να θεωρηθεί ως κόστος λειτουργίας κατά την έννοια της οδηγίας.

 protothema