Και αυτό διότι ενώ οι Ευρωπαίοι ιθύνοντες θα κινηθούν λίγο πολύ στη γραμμή των αποφάσεων της προχθεσινής Συνόδου Κορυφής, ουδείς είναι σε θέση να προβλέψει τις θέσεις με τις οποίες θα προσέλθει ο Τούρκος Πρόεδρος.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έστειλε αυστηρή προειδοποίηση στην Άγκυρα ότι για να υπάρξει πρόοδος στις σχέσεις της με την ΕΕ θα πρέπει πρωτίστως να αποδείξει ότι σέβεται το διεθνές δίκαιο. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξέφρασαν την ανησυχία τους για την τουρκική εισβολή στο Αφρίν της Συρίας, καταδίκασαν τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Κύπρο και στο Αιγαίο, ενώ έκαναν ρητή αναφορά στην κράτηση των δύο Ελλήνων στρατιωτών, ζητώντας την απελευθέρωσή τους.
«Η γλώσσα με την οποία διατυπώθηκαν τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής για την Τουρκία, την Πέμπτη το βράδυ είναι από τις πιο επιθετικές και αιχμηρές στην ιστορία των ευρωτουρκικών σχέσεων», σχολίασε Ευρωπαίος αξιωματούχος μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Όμως παρόλο που πολλοί πίστευαν ότι τα συμπεράσματα αυτά θα μπορούσαν να τινάξουν στον αέρα τη Σύνοδο της Βάρνας, η Άγκυρα το απέφυγε. Ο Τούρκος Πρόεδρος, Ερντογάν αντέδρασε με εξίσου σκληρή γλώσσα, κατηγορώντας την Ευρώπη ότι συντάσσεται με τους Έλληνες και τους Κύπριους, αλλά απέφυγε να διακόψει την προοπτική του διαλόγου με την ΕΕ που ανοίγεται στη συνάντηση της Βάρνας.
Το ίδιο ωστόσο ισχύει και για την ΕΕ. «Παρά τα προβλήματα και τις δυσκολίες η Σύνοδος στη Βάρνας έπρεπε να γίνει, γιατί θέτει το μοναδικό πλαίσιο για να μην διαρραγούν εντελώς οι σχέσεις με την Τουρκία», σχολίαζε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ Ευρωπαίος αξιωματούχος. Κι αυτό γιατί όπως εξηγούσε, η Ευρώπη μόνο μέσω του διαλόγου με την Άγκυρα μπορεί να εξυπηρετήσει δυο από τα βασικά στρατηγικά της συμφέροντα: τη συνεργασία της Τουρκίας στο προσφυγικό και στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.
Δεν θα πρέπει επίσης να λησμονηθεί ότι η ΕΕ θα προσφέρει στη Βάρνα άλλα 3 δισ. ευρώ για τους Σύρους πρόσφυγες που βρίσκονται στην Τουρκία. Πρόκειται για το δεύτερο πακέτο 3 δισ. ευρώ, όπως προβλέπεται στη δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, ποσό το οποίο δεν δίνεται απευθείας στην Άγκυρα, αλλά σε οργανισμούς όπως ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (IOM) και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) που διαχειρίζονται τη διατροφή, τη στέγαση και την ιατρική περίθαλψη των προσφύγων.
Εντούτοις δεν είναι ακόμα σαφές τί θα γίνει σήμερα στη Βάρνα. Η συνάντηση «δεν θα είναι εύκολη» προέβλεψε πριν από δύο μέρες ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, ενώ ο κ. Γιούνκερ δήλωσε ότι πηγαίνει στη Βάρνα με «ανάμεικτα συναισθήματα». Ο Πρόεδρος της Επιτροπής εξήγησε ότι τα προβλήματα με την Τουρκία μεγαλώνουν, ωστόσο, υπάρχει ένας «ειλικρινής» και «ανοιχτός» διάλογος μεταξύ των δύο πλευρών, ο οποίος πρέπει να συνεχιστεί. Το γεγονός πάντως και μόνο ότι η συνάντηση αυτή πραγματοποιείται σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο είναι θετικό και έχει μεγάλη σημασία, σχολιάζουν πολιτικοί αναλυτές.
Μεγάλη ατζέντα, χαμηλές προσδοκίες
Στον κατάλογο της συνάντησης φιγουράρουν πάνω-πάνω η αποσάθρωση του κράτους δικαίου στην Τουρκία μετά την απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος του Ιουλίου του 2016, η αμφιλεγόμενη διμερής συμφωνία για την αντιμετώπιση της κρίσης των προσφύγων και των μεταναστών, η αδρανής πλέον προσπάθεια της Τουρκίας να ενταχθεί στην ΕΕ και η τουρκική στρατιωτική επιχείρηση εναντίον μιας οργάνωσης κούρδων ανταρτών στη Συρία.
Μια από τις προτεραιότητες για τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι να εξασφαλιστεί ότι η Άγκυρα θα συνεχίσει να εφαρμόζει τη συμφωνία που κλείστηκε τον Μάρτιο του 2016 για την κρίση των μεταναστών και των προσφύγων και επέτρεψε να μειωθούν σημαντικά οι διελεύσεις προς την Ευρώπη, με αντάλλαγμα κυρίως οικονομική βοήθεια.
Ο Ερντογάν έχει διαμαρτυρηθεί επανειλημμένα για τις «καθυστερήσεις» στην εκταμίευση των χρημάτων, ύψους τριών δισεκατομμυρίων ευρώ, στα οποία αναμένεται να προστεθούν άλλα τρία δισεκατομμύρια.
Επιπλέον, η Άγκυρα αξιώνει να υπάρξει πρόοδος στη φιλελευθεροποίηση του καθεστώτος θεωρήσεων διαβατηρίων για τους Τούρκους που ταξιδεύουν στην ΕΕ. Αυτό είναι «προτεραιότητα» για την Άγκυρα, αλλά πιθανόν «αποτελεί ψευδαίσθηση εάν πιστεύει ότι η ΕΕ θα κάνει παραχωρήσεις στο συγκεκριμένο ζήτημα», εκτιμούν αναλυτές.
Μολονότι η Άγκυρα πολλαπλασίασε τους τελευταίους μήνες τα κατευναστικά σινιάλα προς ορισμένες χώρες μέλη, κυρίως τη Γερμανία, αποφυλακίζοντας για παράδειγμα δημοσιογράφους που είχε φυλακίσει, το ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ρίχνει μια βαριά σκιά στη Βάρνα.
Η ΕΕ έχει εκφράσει επανειλημμένα την ανησυχία της για τις εκκαθαρίσεις που εξαπολύθηκαν στην Τουρκία μετά την απόπειρα επιβολής στρατιωτικού καθεστώτος. Πάνω από 55.000 άνθρωποι, ανάμεσά τους αντιφρονούντες και δημοσιογράφοι, έχουν οδηγηθεί στη φυλακή, άλλοι 160.000 αποτάχθηκαν, τέθηκαν σε διαθεσιμότητα, απολύθηκαν.
Η παράταση της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης που τελεί σε ισχύ στην Τουρκία από τον Ιούλιο του 2016 έχει οδηγήσει σε «σοβαρές» παραβιάσεις των δικαιωμάτων «εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων», σημείωνε εκφράζοντας έντονη ανησυχία ο ΟΗΕ σε έκθεση που δημοσιοποίησε την περασμένη εβδομάδα.
Η υποψηφιότητα της Τουρκίας για να γίνει κράτος-πλήρες μέλος της ΕΕ αναμένεται επίσης να συζητηθεί στη Βάρνα, αλλά οι περισσότεροι διπλωμάτες και αναλυτές δεν περιμένουν να σημειωθεί η παραμικρή πρόοδος.
ΑΠΕ-ΜΠΕ/kathimerini
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου