Με μελανά χρώματα περιέγραψε την κατάσταση στον τομέα των δημοσίων έργων ο πρόεδρος του ΣΑΤΕ Ζαχαρίας Αθουσάκης, μιλώντας κατά την τακτική Γενική Συνέλευση των μελών του Συνδέσμου.
«Τα πράγματα βαίνουν από το κακό στο χειρότερο και το μέλλον δείχνει σκοτεινό, οπωσδήποτε αβέβαιο. Το γνωρίζετε όλοι σας, το βιώνουμε εμείς ως διοίκηση του ΣΑΤΕ καθημερινά».
Το απόσταγμα απ’ όσα συνέβησαν στο χρόνο ο οποίος μεσολάβησε από την προηγούμενη Γενική Συνέλευση, ήταν η αγωνία για την επιβίωση των κατασκευαστικών επιχειρήσεων και ευρύτερα του κλάδου, είπε παρουσία του Γενικού Γραμματέα ΕΣΠΑ Παναγιώτη Κορκολή, του βουλευτή Γιάννη Μανιάτη (Δημοκρατική Συμπαράταξη), της εκπροσώπου του Τομέα Υποδομών του ΣΥΡΙΖΑ Εβίνας Λιοσάτου, του προέδρου του ΤΕΕ Γιώργου Στασινού, εκπροσώπων φορέων των τεχνικών και πλήθους μελών του Συνδέσμου.
Και πρόσθεσε:
«Είναι φανερό πλέον σε όλους μας ότι λόγω ελλείψεως πιστώσεων, τόσο το αμέσως επόμενο διάστημα, όσο και τα επόμενα χρόνια, δεν θα υπάρξει πρόγραμμα μικρών και μεσαίων κατασκευαστικών έργων, ώστε να καλύψουν το μέγα πλήθος των εργοληπτικών επιχειρήσεων ανά την Ελλάδα, παρά τις προγραμματικές δηλώσεις των κ.κ. Σταθάκη και Δραγασάκη.
Τα δημοπρατούμενα έργα μειώνονται δραστικά και είναι χαρακτηριστικό ότι από τα στοιχεία του ΣΑΤΕ προκύπτει ότι:
Ενώ το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2014 δημοπρατήθηκαν 50 έργα προϋπολογισμού 2 εκατομμυρίων ευρώ και άνω έκαστο, το 2015 οι αντίστοιχες δημοπρατήσεις περιορίστηκαν στις 26 και εφέτος μόλις στις 22.
Κι αυτό είναι επόμενο να προκαλεί μεγάλη ανησυχία στον κλάδο, ο οποίος διαπιστώνει ότι μένει χωρίς λεφτά, αλλά και δίχως δουλειά.
Διαπιστώνει, επίσης, ότι ακυρώνεται κάθε ελπίδα για πολλαπλασιαστική θετική επίπτωση στο σύνολο της οικονομίας από την κατασκευή των έργων, προκαλώντας ανησυχία και σε πολλούς άλλους παραγωγικούς κλάδους, βιομηχανικούς, βιοτεχνικούς και εμπόριο, φυσικά και στο πλήθος των απασχολουμένων στον τομέα».
Για να τονίσει:
«Κατά την άποψή μας το ζήτημα ενός σταθερού, σε αριθμό, διασφαλισμένου από άποψη χρηματοδότησης και γεωγραφικά κατανεμημένου σε όλη τη χώρα προγράμματος μικρών και μεσαίων έργων τα επόμενα χρόνια, είναι ένα καίριο ζήτημα το οποίο πρέπει να τεθεί σε συζήτηση από την κυβέρνηση με όλους τους φορείς των κατασκευαστικών έργων, επειδή επηρεάζει άμεσα τα φορολογικά έσοδα και τις ασφαλιστικές εισφορές, αλλά κυρίως την ανεργία.
Η χώρα, αλλά και η επιχειρηματικότητα, έχει πια ανάγκη από ένα μεσο-μακροπρόθεσμο πρόγραμμα, αν θέλουμε να ορθοποδήσει και στη συνέχεια να ακολουθήσει μια αναπτυξιακή πορεία».
Προς υποστήριξη της πρότασης, υπενθύμισε ο κ. Αθουσάκης ότι οι κατασκευές συμβάλουν άμεσα και έμμεσα στο 22% των φόρων και εισφορών που εισπράττει το κράτος και καταγράφονται στο ΑΕΠ. Συνοπτικά, για κάθε 1 ευρώ που δαπανάται στον τομέα των κατασκευών, προστίθενται 1,8 ευρώ στο ΑΕΠ, απ’ το οποίο 0,4 ευρώ καταλήγουν άμεσα στα ταμεία του κράτους. Αντίστοιχα, για κάθε 1 εκατ. ευρώ αξίας που παράγουν οι κατασκευές, δημιουργούνται 39 θέσεις εργασίας στην οικονομία, εκ των οποίων 13 αφορούν άμεσα τον κλάδο των κατασκευών.
«Στην σημερινή δυσχερέστατη συγκυρία του ασφαλιστικού και των δημόσιων εσόδων, τα έργα, ιδίως τα μικρά και μεσαία, είναι δυνατόν να δώσουν άμεσες απαντήσεις, βάζοντας παράλληλα σε επανεκκίνηση συνολικά την οικονομία» υπογράμμισε.
Ο πρόεδρος του ΣΑΤΕ αναφέρθηκε στα ζητήματα που αντιμετωπίστηκαν το προηγούμενο διάστημα, όπως, για παράδειγμα, την εξόφληση των λογαριασμών έργων ως το τέλος του 2015, απορροφώντας ως και το τελευταίο ευρώ από τις προβλεπόμενες πιστώσεις του ΕΣΠΑ 2007-2013.
«Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε, είπε, ότι βιώσαμε την εργώδη προσπάθεια και της πολιτικής ηγεσίας και των υπηρεσιών, κυρίως κατά το τελευταίο τετράμηνο του 2015, για εξόφληση αυτών των λογαριασμών. Και δεν έχουμε λόγο να αμφισβητήσουμε ότι τα σοβαρά προβλήματα δημιουργήθηκαν από την ‘υπερδέσμευση’ του ΕΣΠΑ 2007-2013 τα προηγούμενα χρόνια, τα οποία ξεκίνησαν και, φυσικά, έπρεπε να ολοκληρωθούν, ώστε να αποτραπεί ο κίνδυνος απένταξής τους, κυρίως επιστροφής χρημάτων στα ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία είχαν δαπανηθεί.
Αλλά θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι τα προβλήματα διογκώθηκαν, έγιναν εξοντωτικά για τις επιχειρήσεις μας, εξαιτίας της μεγάλης καθυστέρησης στην αξιολόγηση από τους θεσμούς και τη νέα συμφωνία, που οδήγησαν ουσιαστικά σε ‘στάση πληρωμών’ την κυβέρνηση κατά τους καλοκαιρινούς μήνες του 2015.
Έχουμε την αίσθηση ότι κι αυτή την περίοδο πάνε να δημιουργηθούν οι ίδιες δυσκολίες, οι οποίες υπήρχαν το περσινό καλοκαίρι και οδήγησαν στις μεγάλες καθυστερήσεις πληρωμών. Και ευλόγως ανησυχούμε, αφού κάποια έργα απειλούνται με διακοπή λόγω αδυναμίας συνέχισής τους από τους εργολήπτες».
Για να υπογραμμίσει:
«Διαισθανόμαστε πως η κυβέρνηση προσπαθεί να διαχειριστεί εκ νέου μια δύσκολη οικονομική συγκυρία, αλλά - οφείλει και η κυβέρνηση να κατανοήσει - ότι υπό το αρνητικό κλίμα το οποίο θα διαμορφώνεται γενικότερα στην αγορά, οι ελπίδες ανάκαμψης εξανεμίζονται, καθώς δεν υπάρχουν οικονομικές αντοχές στους παραγωγούς έργων και τους προμηθευτές τους».
Ο Γενικός Γραμματέας ΕΣΠΑ, κ. Παναγιώτης Κορκολής ανέφερε ότι ο κατασκευαστικός κλάδος είναι από τους 8 κλάδους προς τους οποίους εστιάζει το νέο ΕΣΠΑ, ενώ για πρώτη φορά ο κατασκευαστικός κλάδος θα εντάσσεται στις δυνατότητες επιχορήγησης από τον νέο αναπτυξιακό νόμο. Επεσήμανε ότι ο κλάδος θα έχει ευκαιρίες δράσης στο νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ» το οποίο απευθύνεται τόσο σε ιδιωτικά όσο και σε δημόσια κτίρια, κατοικίες και κτίρια για επαγγελματικές χρήσεις.
Ο Βουλευτής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης κ. Γιάννης Μανιάτης εξέφρασε την υπό όρους αισιοδοξία του αφού μπορούμε, ως χώρα σε 6-8 μήνες να είμαστε σε καλή τροχιά εάν αξιοποιήσουμε πέραν από το ΕΣΠΑ, τα 35 δισ. € του πακέτου Γιούνκερ και τα 50 δισ. € των αποκρατικοποιήσεων, τα οποία δυστυχώς θα πάνε στην απομείωση του χρέους και όχι σε αναπτυξιακές δράσεις. Υποστήριξε ότι ο κλάδος θα πρέπει να καταθέσει προτάσεις εμπροσθοβαρών δράσεων, όπως π.χ. την πρόταση που είχε υποβάλει ο ίδιος προ εξαμήνου για χορήγηση φορολογικών απαλλαγών για την εξοικονόμηση ενέργειας και αναβάθμισης κτιρίων, σύμφωνα με την οποία τα μελλοντικά φορολογικά έσοδα του κράτους από την έκδοση τιμολογίων θα ανέρχονταν σε 290 εκ. € έναντι 90 εκ. € που θα κόστιζαν οι φορολογικές απαλλαγές - άρα θα υπήρχε θετικό ισοζύγιο.
ΝΕΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Εκτενή αναφορά στις βαθιές αλλαγές του θεσμικού πλαισίου το οποίο διέπει τον σχεδιασμό, την δημοπράτηση και την εκτέλεση των δημόσιων έργων, έκανε ο κ. Αθουσάκης.
Ειδικά για το σχέδιο νόμου του ΥπΥΜΕΔΙ, 527 σελίδων (!), το οποίο τέθηκε μόλις για ένα δεκαήμερο σε διαβούλευση, επισήμανε ότι «υπάρχουν όλα τα παράξενα και μη αναμενόμενα άρθρα, μη συμβατά με την εμπειρία ετών στην κατασκευή των δημοσίων έργων. Αυτές οι προωθούμενες διατάξεις πρέπει κατά την άποψή μου, πάση θυσία να αποτραπούν».
Μεταξύ αυτών:
Η γενίκευση του συστήματος ανάθεσης μελέτη-κατασκευή κάτι που θα έχει ως συνέπεια «από την μια το δυσβάστακτο κόστος ανάθεσης και εκπόνησης των μελετών για τη συμμετοχή σε διαγωνισμούς και από την άλλη ο μεγάλος βαθμός υποκειμενικής κρίσης, η οποία οδηγεί σε καταστρατηγήσεις της νομοθεσίας και των αρχών της αμεροληψίας και της δίκαιης κρίσης και, συνακολούθως, σε διαβλητά αποτελέσματα θέτει εκτός κλάδου την συντριπτική πλειοψηφία των υγιών εργοληπτικών εταιρειών και πλήττει το δημόσιο συμφέρον με την έλλειψη ανταγωνισμού και ακριβών προσφορών».
Μάλιστα, εμμέσως, πλην, όμως, σαφώς, διατύπωσε την απορία του για την διάταξη αυτή, δεδομένου ότι ο υπουργός ΥπΥΜΕΔΙ Χρήστος Σπίρτζης, ως Πρόεδρος του ΤΕΕ το 2010, τόνιζε πως «οι στρεβλώσεις εφαρμογής του συστήματος μελέτη κατασκευή οδηγούν σε αδιαφάνεια, διαφθορά και υψηλά κοστολόγια. Πρέπει να καθοριστούν μονοσήμαντα οι περιπτώσεις χρησιμοποίησης του συστήματος, ώστε να μην επιτρέπονται καταστρατηγήσεις».
Εξάλλου, ο πρόεδρος του ΣΑΤΕ, επισήμανε τη διάταξη με την οποία παρέχεται ευρύτατη ευχέρεια στις αναθέτουσες αρχές κατά τον καθορισμό των κριτηρίων επιλογής και ανάθεσης, που ως συνέπεια έχει την εμφάνιση φαινομένων αυθαιρεσιών, που πλήττουν τη διαφάνεια, το δημόσιο συμφέρον, τον ελεύθερο και υγιή ανταγωνισμό, ενώ παρέχεται και η ευχέρεια στις αναθέτουσες αρχές να αξιολογούν πότε μία προσφορά είναι ασυνήθιστα χαμηλή και εάν η υποβληθείσα αιτιολόγηση δικαιολογεί επαρκώς την οικονομική προσφορά, γεγονός που αποτελεί «λευκή επιταγή» για αυθαιρεσίες και ανομίες κάθε μορφής.
Υπενθύμισε ότι στην χώρα μας υπάρχει πολύ δυσάρεστο προηγούμενο του συστήματος των υποκειμενικών αιτιολογήσεων, το οποίο έχει συνδεθεί με μνήμες φαυλότητας, αυθαιρεσίας και διαφθοράς. Κατά το σύστημα εκείνο η αναθέτουσα αρχή αποφάσιζε με δικά της, απολύτως ανέλεγκτα εν τοις πράγμασι κριτήρια, πρώτον ποιο ήταν το όριο της έκπτωσης πέραν του οποίου μία οικονομική προσφορά χαρακτηριζόταν ως υπερβολικά χαμηλή και, δεύτερον, εάν θα γινόταν μια αιτιολόγηση αποδεκτή ή μη.
Και στην περίπτωση αυτή υπενθύμισε, πως ο κ. Σπίρτζης, ως πρόεδρος του ΤΕΕ είχε αναφερθεί σ’ εκείνη την ιστορία ως «αποτυχημένη προσπάθεια διευθέτησης και ανακοπής των υπερβολικών εκπτώσεων έγινε με την εισαγωγή της "αιτιολόγησης" του ν.2229/1994 με τραγικά αποτελέσματα μια και απλά αναδείχθηκε η ανεπάρκεια και διαφθορά της δημόσιας διοίκησης χωρίς βεβαίως την παραμικρή βελτίωση. Γεγονός που εξοβέλισε από την αγορά τις σοβαρότερες επιχειρήσεις του τεχνικού κόσμου».
Κατά τον κ. Αθουσάκη «είναι σχεδόν βέβαιο ότι το ίδιο θα επαναληφθεί και τώρα, εάν δεν θεσμοθετηθούν κανόνες αντικειμενικής και ελέγξιμης κρίσης».
Τέλος, ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο πρόεδρος του ΣΑΤΕ στην ηλεκτρονική δημοπράτηση των έργων, μια διαδικασία την οποία ο ΣΑΤΕ διακηρύσσει εδώ και πάρα πολλά χρόνια, στο πλαίσιο του δραστικού περιορισμού της γραφειοκρατίας και, κυρίως, της εμπέδωσης διαφάνειας κατά τις δημοπρασίες.
«Η γενική γραμματεία Εμπορίου, όπως είπε, ανέλαβε περίπου πριν δυο χρόνια να εγκαταστήσει και λειτουργήσει την αναγκαία πλατφόρμα, αλλά το αρχικό λάθος, να επιχειρήσουν να φτιάξουν μια ενιαία πλατφόρμα για τα έργα, τις προμήθειες και τις υπηρεσίες, το ακολούθησαν πολλά άλλα, με συνέπεια το σύστημα να μην λειτουργεί.
Ο ΣΑΤΕ εγκαίρως είχε επισημάνει τα προβλήματα και είχε ζητήσει να διορθωθούν, ώστε να μην φτάσουμε στις αλλεπάλληλες αναβολές εφαρμογής, αλλά δυστυχώς δεν εισακουστήκαμε. Καταστήσαμε σε όλους τους αρμόδιους γνωστό ότι ο ΣΑΤΕ μπορεί και θέλει να βοηθήσει ώστε στον ταχύτερο δυνατό χρόνο να δημιουργηθεί η πλατφόρμα της ηλεκτρονικής δημοπράτησης των έργων. Μετά τη νέα αναβολή, αναγκαστική αφού το σύστημα δεν λειτουργεί, κάποιοι, επιχείρησαν να μας την φορτώσουν, ισχυριζόμενοι ότι ‘οι εργολάβοι δεν θέλουν να ξεκαθαρίσει το τοπίο στις δημοπρασίες’. Πλανώνται, πλάνην οικτρά και το πλήθος των εγγράφων μας επ’ αυτού του ζητήματος ήδη από το 2009 τους διαψεύδει πανηγυρικά» κατέληξε.
ΤΑ CAPITAL CONTROLS
Το πολυσχιδές και τεράστιο έργο το οποίο διεκπεραίωσε ο ΣΑΤΕ κατά την διάρκεια του 2015, παρουσίασε ο Γενικός Γραμματέας του Συνδέσμου Δημήτρης Κωνσταντινίδης, ο οποίος, με τη σειρά του, τόνισε ότι ήταν ακόμη μια εξαιρετικά δύσκολη χρονιά για τα δημόσια έργα, λόγω της συρρίκνωσης του αντικειμένου του κλάδου, των μεγάλων δυσχερειών χρηματοδότησης, που οξύνθηκαν με τη "στάση" πληρωμών από την 1η Απριλίου 2015 και επί τετράμηνο των έργων του ΕΣΠΑ 2007-2013 και την εφαρμογή των capital controls. Και αυτό παρά το γεγονός ότι το 2015 ως τελευταία χρονιά του προγράμματος ΕΣΠΑ 2007-2013 θα έπρεπε οι απορροφήσεις να τρέξουν με μεγαλύτερη ταχύτητα, δεδομένης και της μη παράτασης του προγράμματος.
Υπό αυτές τις συνθήκες ο ΣΑΤΕ προσπάθησε να υλοποιήσει βασικούς στόχους όπως η δίκαιη επίλυση ζητημάτων του κλάδου και των μελών του Συνδέσμου, την προώθηση χρόνιων θεσμικών αιτημάτων, μέσω της συμμετοχής σε όλες τις δημόσιες διαβουλεύσεις οι οποίες έλαβαν χώρα τον προηγούμενο χρόνο, με στόχο η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου παραγωγής δημοσίων έργων, να γίνει με τέτοιο τρόπο που να διασφαλίζεται τόσο η διαφάνεια, όσο και ο ρόλος των εργοληπτικών επιχειρήσεων της χώρας.
imerisia
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου