FT: Πλησιάζει το «σημείο μηδέν» για την Ελλάδα

Το Eurogroup της Δευτέρας θα είναι πολύ σημαντικό για την Ελλάδα και την ευρωζώνη και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τα χρήματα που πρέπει να ξεπληρώσει φέτος η χώρα στο ΔΝΤ θα καθορίσουν σε σημαντικό βαθμό τι θα συμβεί αργότερα.

Ανεξάρτητα με το αν θα υπάρξει συμφωνία τη Δευτέρα, η Ελλάδα πρέπει να καταβάλει 750 εκατ. στο ΔΝΤ την Τρίτη. Τα χρήματα αποτελούν τμήμα ενός πλάνου αποπληρωμής που έχει τεθεί από το 2010, στο πλαίσιο του πρώτου μνημονίου.

Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, πρέπει να αποπληρωθούν, και μάλιστα στην ώρα τους. Καμία ανεπτυγμένη οικονομία δεν έχει πτωχεύσει απέναντι στο ΔΝΤ, που λειτουργεί ως τελευταίο καταφύγιο για τα 188 κράτη-μέλη του.

Ορισμένα στοιχεία που πρέπει να γνωρίζετε για την προθεσμία της Τρίτης:

-Το χρονοδιάγραμμα πληρωμών προς το ΔΝΤ είναι δυσκολότερο τις επόμενες εβδομάδες

Τα 750 εκατ. της Τρίτης είναι η μεγαλύτερη πληρωμή που θα καταβάλει η Ελλάδα προς το Ταμείο έως τώρα φέτος. Ωστόσο είναι μόνο η αρχή κάποιων δύσκολων μηνών. Είναι πιθανό η χώρα και οι πιστωτές να έχουν ένα μακρύ, καυτό καλοκαίρι γεμάτο άγχος.

Οι άμεσες συζητήσεις είναι για την αποδέσμευση ποσού 7,2 δισ. αλλά η Ελλάδα πρέπει να καταβάλει στους πιστωτές περισσότερα κεφάλαια τους μήνες που έρχονται.

Μόνο τον Ιούνιο πρέπει να πληρώσει 1,5 δισ. στο ΔΝΤ, ενώ οφείλει να καταβάλει σε 4 δόσεις ανάλογο ποσό στο Ταμείο το Σεπτέμβριο. Στο μεταξύ θα πρέπει να ξεπληρώσει περίπου 3 δισ. στην ΕΚΤ Ιούλιο και Αύγουστο.

Δεδομένης της πιεσμένης ρευστότητας, είναι απίθανο να ξεπληρώσει όλα αυτά τα κεφάλαια που χρωστά αν δεν λάβει κάποια βοήθεια.

-Η μη πληρωμή του ΔΝΤ δεν είναι κάτι που συμβαίνει συχνά

Αν η Ελλάδα χάσει μια πληρωμή δεν θα είναι η πρώτη φορά στην Ιστορία του ΔΝΤ. Στη δεκαετία του 1980 περίπου 25 κράτη έχασαν πληρωμές προς το Ταμείο.

Αυτό το μέγεθος μειώθηκε δραστικά τα τελευταία έτη. Σύμφωνα με μελέτη του 2012 μόνο η Σομαλία, το Σουδάν και η Ζιμπάμπουε έχασαν μια πληρωμή του ΔΝΤ για διάστημα πάνω από έξι μήνες. Άλλα 4 κράτη που δεν πλήρωσαν το Ταμείο εγκαίρως κατάφεραν να το ξεπληρώσουν σε διάστημα δύο εβδομάδων.

Το πρόβλημα με την Ελλάδα είναι το μέγεθος του χρέους. Η χώρα έχει τραβήξειαπό το ΔΝΤ περίπου 35 δισ. μέσω δύο προγραμμάτων και πρέπει να καταβάλει 6,9 δισ. στο υπόλοιπο του 2015.

-Η αξιοπιστία του ΔΝΤ θα πληγεί αν παύσει η χώρα τις πληρωμές

Η ιστορία της εμπλοκής του ΔΝΤ στην Ελλάδα δεν είναι ευχάριστη. Ακόμα και πριν από την ανάληψη της εξουσίας από το ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν δύσκολο να βρεις αξιωματούχους του ταμείου που να γκρινιάζουν για το ελληνικό πρόγραμμα.

Παλαιότερες έρευνες ανακάλυψαν πολλά λάθη στο πρώτο μνημόνιο για τη χώρα, αλλά και στον τρόπο που συνολικά αντέδρασε το ΔΝΤ στην κρίση της ευρωζώνης.

Όμως το πρόγραμμα δέχθηκε επίσης κριτική για το γεγονός ότι η Ελλάδα είχε ξεχωριστή αντιμετώπιση ως μια ευρωπαϊκή οικονομία και όχι ως μια αναπτυσσόμενη.

Σε μια φάση όπου τόσο το ΔΝΤ όσο και και η Παγκόσμια Τράπεζα αντιμετωπίζουν προκλήσεις από την Ασιατική Τράπεζα Υποδομών και Επενδύσεων που στηρίζεται από την Κίνα, την Ινδία και άλλες ισχυρές αναπτυσσόμενες οικονομίες, η περίπτωση της Ελλάδας αποκτά ακόμη μεγαλύτερη ευαισθησία.

Μια αποτυχία στην Ελλάδα σημαίνει μεγάλο πλήγμα στην αξιοπιστία του ΔΝΤ αναφέρει ο Andrea Montanino, πρώην μέλος του Δ.Σ. του Ταμείου. Αν η χώρα αποτύχει, οι άνθρωποι θα αρχίσουν να αμφισβητούν αν οι πολιτικές του ΔΝΤ λειτουργούν. Είναι σημαντικό για το Ταμείο αυτό να μη συμβεί, σημειώνει

-Ίσως υπάρχει λίγος «χώρος»

Όταν η Ελλάδα τέσταρε αν μπορεί να υπάρξει αναδιάρθρωση του χρονοδιαγράμματος των πληρωμών η Κ. Λαγκάρντ και τα υπόλοιπα μέλη του Δ.Σ. κράτησαν τη γραμμή. Οι κανόνες του ΔΝΤ δεν είναι για να σπάνε.

Όμως αυτή η σκληρή γραμμή κρύβει ένα μικρό περιθώριο που δημιούργησε το ΔΝΤ μέσω των διαδικασιών του. Σύμφωνα με το επίσημο χρονοδιάγραμμα μόνο ένα μήνα αφότου μια χώρα χάσει μια πληρωμή η επικεφαλής του ΔΝΤ ενημερώνει τα μέλη του Δ.Σ. Η επίσημη ανακοίνωση για το γεγονός εκδίδεται τρεις μήνες μετά.

Αυτού του είδους οι καθυστερήσεις ίσως έχουν μια σημασία για την Ελλάδα και τις διαπραγματεύσεις. Οι οίκοι αξιολόγησης έχουν ήδη δηλώσει ότι μια χαμένη πληρωμή δεν θα θεωρηθεί άμεσα default.

Kατά μια έννοια, ενδεχόμενη μη πληρωμή του ΔΝΤ ίσως έδινε περισσότερη έμφαση στις διαβουλεύσεις, τονίζει ο Nicolas Véron του Peterson Institute for International Economics in Washington.

-Οι αγορές

Η Ελλάδα δεν έχει πρόσβαση στις διεθνείς αγορές. Για αυτόν το λόγο το ΔΝΤ βρίσκεται εδώ. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι η άποψη των αγορών δεν μετρά. Η αντίδρασή τους την επόμενη ημέρα μιας χαμένης πληρωμής είναι καταλύτης.

Όλος ο κόσμος κοιτάζει τι θα πράξει η Ελλάδα στις 12 Μαΐου. Δεν πρόκειται για ένα τεχνικό θέμα, αλλά για την αντίδραση της αγοράς, υπογραμμίζει ο Α. Montanino.

euro2day