Η ρήτρα «take or pay» το 2014 και το 2015 ενεργοποιείται όταν η ποσότητα αερίου που προμηθεύεται η ΔΕΠΑ από τη Gazprom υποχωρήσει κάτω από τα 2,5 δισ. κυβικά μέτρα αερίου, ένα επίπεδο από το οποίο η φετινή κατανάλωση αερίου υπολείπεται κατά πολύ και θεωρείται απίθανο να επιτευχθεί ως το τέλος του χρόνου.
Η ζήτηση έχει πέσει πάνω από 20% σε σχέση με τα ήδη χαμηλά επίπεδα του 2013, εξ αιτίας της οικονομικής κρίσης και της μη λειτουργίας ή υπολειτουργίας αρκετών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο, που είναι και οι μεγάλοι καταναλωτές αερίου της χώρας.
«Ελλειμμα αερίου»
Παρότι η ΔΕΠΑ κρατά κλειστά τα χαρτιά της όσον αφορά το εκτιμώμενο «έλλειμμα αερίου», πληροφορίες το τοποθετούν μεταξύ 300-500 εκατ. κυβικών μέτρων, το οποίο μεταφράζεται σε ποσό άνω των 100 εκατ. ευρώ. «Ας περιμένουμε ως τα μέσα Δεκεμβρίου, να δούμε πώς θα εξελιχθεί η κατανάλωση», έλεγε στέλεχος της εταιρείας, «προσβλέποντας» στην επιδείνωση των καιρικών συνθηκών, που θα μπορούσαν να ανεβάσουν την κατανάλωση αερίου, τόσο απ' ευθείας από τα νοικοκυριά, όσο και μέσω της αύξησης της κατανάλωσης ηλεκτρισμού. Ωστόσο όποια και αν είναι η εξέλιξη, το κενό φέτος δεν θα καλυφθεί.
Η ΔΕΠΑ αναμένεται να ζητήσει να μετατεθεί η ποσότητα που δεν καταναλώθηκε φέτος στις ποσότητες που θα πρέπει να αγοράσει του χρόνου από τη Gazprom. H μετακύλιση προβλέπεται στη συμφωνία με τους Ρώσους. Το ερώτημα είναι με ποιούς όρους θα γίνει αυτό, αν η εταιρεία θα προπληρώσει την αξία της ποσότητας αυτής φέτος, αν θα μεταφέρει το κόστος στους καταναλωτές και αν θα ενεργοποιήσει τις ρήτρες take or pay, που προβλέπονται στις συμφωνίες που έχει η ίδια η ΔΕΠΑ με τους πελάτες της, εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής και βιομηχανίες.
Οι ανακατατάξεις στην αγορά ηλεκτρισμού λόγω της αθρόας διείσδυσης των ΑΠΕ σε συνδυασμό με τη συνεχή μείωση της ζήτησης για ηλεκτρική ενέργεια, τις στρεβλώσεις και τις θεσμικές αλλαγές στην αγορά ηλεκτρισμού έχουν υποχρεώσει τις ιδιωτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής να μένουν ανενεργές για μεγάλα χρονικά διαστήματα και άρα να μην καταναλώνουν αέριο. Πρόκειται για πρόβλημα διαρθρωτικό, το οποίο είχε ήδη φανεί από τον προηγούμενο χρόνο και ειδικά από τις αρχές του 2014, όταν η προηγούμενη διοίκηση της ΔΕΠΑ ακόμα διαπραγματευόταν με τους Ρώσους για τη ρήτρα και θα μπορούσε να είχε επιμείνει σε χαμηλότερη ελάχιστη ποσότητα για το take or pay, καθώς ήταν φανερό σε πολλούς ότι το επίπεδο των 2,4 δισ. κ.μ. τον χρόνο ήταν αδύνατο να επιτευχθεί. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, οι ανεξάρτητοι ηλεκτροπαραγωγοί θεωρούν «casus belli» την ενεργοποίηση από τη ΔΕΠΑ της ρήτρας take or pay που έχουν υπογράψει στις δικές τους συμβάσεις με την κρατική εταιρεία αερίου και ήδη ετοιμάζουν το νομικό τους «οπλοστάσιο» για παν ενδεχόμενο.
Εταιρείες διανομής
Πάντως, η ΔΕΗ, οι τρεις Εταιρείες Παροχής Αερίου και οι περισσότερες από τις μεγάλες βιομηχανίες -πελάτες της ΔΕΠΑ φαίνεται ότι ως το τέλος του χρόνου θα έχουν απορροφήσει τις ποσότητες αερίου που τους αναλογούν.
Ακόμα και αν για το 2014 η ΔΕΠΑ βρει κάποιο τρόπο να ξεπεράσει το πρόβλημα με τους Ρώσους, όλα δείχνουν ότι και το 2015 θα είναι εξίσου δύσκολο -όταν θα πρέπει μάλιστα να απορροφηθούν και τα «υπόλοιπα» της φετινής χρονιάς- ενώ από το 2016 το όριο για την ενεργοποίηση της ρήτρας ανεβαίνει στα 3 δισ. κ.μ. αερίου/ετησίως...
Η ΜΕΙΩΣΗ ΤΙΜΩΝ ΣΤΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΔΕΝ «ΠΕΡΑΣΕ» ΣΤΗ ΔΕΗ
Μάταια περίμεναν οι πελάτες της ΔΕΗ και των άλλων εταιρειών ηλεκτρισμού να δουν την πτώση των διεθνών τιμών του πετρελαίου να μεταφράζεται σε μείωση στους λογαριασμούς ρεύματος, τουλάχιστον στο σκέλος των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας, μίας χρέωσης που πληρώνουμε όλοι, προκειμένου να καλυφθεί κυρίως το υψηλό κόστος ηλεκτροπαραγωγής από ντίζελ στα νησιά. Μάλλον το αντίθετο θα συμβεί, αφού τα ελλείμματα των προηγούμενων ετών έχουν εξανεμίσει το όποιο όφελος και απειλούν με νέες αυξήσεις στο μέλλον: Tο συνολικό κόστος των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) εκτιμάται σήμερα γύρω στο 1 δισ. ευρώ τον χρόνο, ενώ αυτό που εισπράττεται είναι της τάξης των 650 εκατ. ευρώ ετησίως, το οποίο αντιστοιχεί στο 10%-15% του λογαριασμού ρεύματος που πληρώνει ένα μέσο νοικοκυριό.
Τα 650 εκατ. ευρώ στηρίζονται στους υπολογισμούς του κόστους για το 2011. Το ποσό είχε θεσπιστεί με νομοθετική ρύθμιση, μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία αφαίρεσε τη σχετική αρμοδιότητα από τη ΡΑΕ και την ανέθεσε στην κυβέρνηση. Η μη αναπροσαρμογή των ΥΚΩ στα χρόνια που μεσολάβησαν παρότι το πετρέλαιο και ιδιαίτερα ο ΕΦΚ στο ντίζελ και το μαζούτ αυξήθηκαν, έχει οδηγήσει σε έλλειμμα, το οποίο η τρέχουσα πτώση των τιμών του αργού δεν μπορεί να καλύψει παρά ελάχιστα. Ας σημειωθεί ότι στις ΥΚΩ περιλαμβάνεται και η συνεχώς διογκούμενη δαπάνη για το φθηνότερο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ), στο οποίο έχουν ενταχθεί περί τα 650.000 νοικοκυριά και η επιβάρυνση έχει φθάσει γύρω στα 50 εκατ. ευρώ.
Το μνημόνιο προβλέπει την αναπροσαρμογή των ΥΚΩ, προκειμένου να αντανακλούν το πραγματικό κόστος του 1 δισ. Το υπουργείο Ενέργειας είχε διαπραγματευτεί μία φόρμουλα σταδιακής αύξησης της χρέωσης σε βάθος χρόνων, την οποία είχαν δεχθεί οι δανειστές. Μέχρι σήμερα η νομοθετική ρύθμιση, η οποία μάλιστα περιλαμβάνεται στα «προαπαιτούμενα» της τρέχουσας αξιολόγησης, δεν έχει ανακοινωθεί.
imerisia
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου