ΔΝΤ: Προβλέπει έλλειμμα 7% του ΑΕΠ για Ελλάδα

Σε χαμήλωμα των προβλέψεών του για την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη φέτος και το 2013 προχωρά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, κάνοντας λόγο για αύξηση των κινδύνων για τη χρηματοοικονομική σταθερότητα το β΄ τρίμηνο.

Μαύρες είναι όμως οι προβλέψεις και για την Ελλάδα, ειδικά σε ό,τι αφορά το χρέος. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, το έλλειμμα του ελληνικού προϋπολογισμού για το 2012 τοποθετείται στο 7% του ΑΕΠ (ή 0,2 ποσοστιαία μονάδα υψηλότερα από την προηγούμενη εκτίμηση) και στο -2,7% του ΑΕΠ για το 2013. Όπως επισημαίνεται, ωστόσο, τα μεγέθη αναμένεται να αναθεωρηθούν.

Η εκτίμηση για το κυκλικά προσαρμοσμένο έλλειμμα τοποθετείται στο 4,5% του ΑΕΠ φέτος και σε πλεόνασμα 0,2% του ΑΕΠ την επόμενη χρονιά. Από την άλλη πλευρά, το χρέος αναμένεται να σκαρφαλώσει στο 162,9% του ΑΕΠ το 2012 και να συνεχίσει ανοδικά και το 2013, οπότε θα φτάσει το 171% του ΑΕΠ.

Όπως επισημαίνει το ταμείο, η κατάσταση στην Ελλάδα παραμένει ρευστή. Η ύφεση και οι ανισότητες στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων έχουν βαρύνει στα έσοδα και οδηγούν σε αστοχίες. Αν δεν υπάρξει αλλαγή πολιτικής, επισημαίνεται, τότε το πρωτογενές έλλειμμα θα κινηθεί στο 1,5%-2% του ΑΕΠ έναντι της εκτίμησης για 1% του ΑΕΠ που είχε γίνει στο πλαίσιο της χρηματοδότησης της Ελλάδας από το ταμείο. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι βλέπει νέα "τρύπα" της τάξης των 2 δισ. ευρώ.

Προβληματισμός και για την παγκόσμια οικονομία

Στην επικαιροποιημένη του πρόβλεψη για την παγκόσμια οικονομία (World Economic Outlook), το ΔΝΤ αναφέρει μεταξύ άλλων πως η ήδη υποτονική ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας δείχνει σημάδια περαιτέρω αδυναμίας, κυρίως λόγω των συνεχιζόμενων προβλημάτων στην Ευρώπη και της χαμηλότερης του αναμενομένου ανάπτυξης στις αναδυόμενες αγορές.

Σύμφωνα με το ταμείο, ο κίνδυνος για τη χρηματοοικονομική σταθερότητα αυξήθηκε το β΄ τρίμηνο του 2012 λόγω της συνεχιζόμενης βραδείας παγκόσμιας ανάκαμψης και των φόβων σχετικά με την ποιότητα των τραπεζικών assets στην Ευρώπη. Πάντως, το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι η δημοσιονομική προσαρμογή τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναδυόμενες οικονομίες προχωράει με τον αναμενόμενο ρυθμό.

Στην έκθεσή του το ΔΝΤ θεωρεί ότι η παγκόσμια οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 3,5% φέτος, έναντι 3,6% που εκτιμούσε στην έκθεση του Απριλίου και με 3,9% το 2013 (από 4,1% που ήταν η προηγούμενη εκτίμηση). Για την ευρωζώνη αναμένει ύφεση 0,3% φέτος και ανάπτυξη 0,7% το 2013 (από 0,9% που ήταν η προηγούμενη εκτίμηση).

Ο chief economist και διευθυντής του τμήματος ερευνών του ΔΝΤ, Olivier Blanchard, τόνισε πως εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομία.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, ο πιο άμεσος κίνδυνος είναι η καθυστερημένη ή ανεπαρκής πολιτική δράση να οδηγήσει σε περαιτέρω κλιμάκωση της κρίσης στην ευρωζώνη. «Για να το θέσουμε απλά, οι χώρες της ευρωπεριφέρειας πρέπει να πετύχουν», σημείωσε ο κ. Blanchard.

Η έκθεση χαρακτηρίζει τις αποφάσεις που ελήφθησαν στη σύνοδο του Ιουνίου βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Όπως αναφέρει, οι ενέργειες που αποφασίστηκαν εκεί θα βοηθήσουν ώστε «να σπάσουν τα ανεπιθύμητα δεσμά μεταξύ των κρατών και των τραπεζών και να δημιουργηθεί μια τραπεζική ένωση». Όμως, η πρόσφατη επιδείνωση στις αγορές των κρατικών ομολόγων καταδεικνύει ότι η έγκαιρη εφαρμογή των μέτρων αυτών, σε συνδυασμό με την περαιτέρω πρόοδο στην τραπεζική και δημοσιονομική ένωση, πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα.

Σύμφωνα με το ταμείο, η απόφαση για τη δημιουργία ενιαίας εποπτικής αρχής για τα πιστωτικά ιδρύματα και η άμεση ένεση κεφαλαίων στις τράπεζες από το ταμείο διάσωσης της ευρωζώνης, τον ESM, είναι σημαντικά βήματα για την επίλυση της κρίσης, όμως χρειάζεται να γίνουν περισσότερα.

«Οι δράσεις των Ευρωπαίων ηγετών συνιστούν σημαντικό βήμα για να μπει η νομισματική ένωση στην Ευρώπη σε πιο στέρεη βάση», σημείωσε ο χρηματοοικονομικός σύμβουλος του ΔΝΤ Jose Vinals.

Το ΔΝΤ τονίζει πως οι policymakers πρέπει να πάρουν επιπλέον μέτρα για να δημιουργήσουν εμπιστοσύνη στην πρόοδο που έχουν επιτελέσει μέχρι στιγμής. Βραχυπρόθεσμα, πρέπει να επιλύσουν την αβεβαιότητα σε ό,τι αφορά την ποιότητα των τραπεζικών assets και να στηρίξουν την ενίσχυση των ισολογισμών των τραπεζών μέσω της ανακεφαλαιοποίησης, της αναδιάρθρωσης ή της λύσης τους. Οι χώρες θα πρέπει επίσης να τηρήσουν τις συμφωνηθείσες δεσμεύσεις τους για ενίσχυση των δημοσιονομικών τους και να προχωρήσουν σε σαρωτικές δομικές μεταρρυθμίσεις.

Αυτά τα βήματα πρέπει να συμπληρώνονται από μεγαλύτερη πρόοδο προς πλήρη τραπεζική ένωση και βαθύτερη δημοσιονομική ενοποίηση. Για την τραπεζική ένωση, τα βήματα προς μια ενιαία ρυθμιστική αρχή θα πρέπει να συμπληρωθούν από ένα πανευρωπαϊκό σχέδιο εγγύησης καταθέσεων και από κοινό μηχανισμό για την εκκαθάριση (resolution) τραπεζών.

Για την ΕΚΤ, το ταμείο αναφέρει πως ζωτικής σημασίας παραμένουν η υποστηρικτική νομισματική πολιτική και η πολιτική ρευστότητας. Η πρόσφατη μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ είναι καλοδεχούμενη -σημειώνει το ΔΝΤ-, ωστόσο υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής. Τα LTROs έχουν βοηθήσει στη μείωση του κόστους του διατραπεζικού δανεισμού πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες, όμως από μόνα τους δεν αρκούν για να αποκαταστήσουν την επιστοσύνη των επενδυτών ή να παράσχουν μια λύση που θα έχει διάρκεια.

Αν οι οικονομικές συνθήκες συνεχίσουν να επιδεινώνονται, μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντισυμβατικά μέτρα, λέει το ΔΝΤ. «Αυτό σημαίνει να εξεταστούν ασυνήθιστα μέτρα, όπως η επανενεργοποίηση του Securities Markets Program (SMP), επιπλέον LTROs με κατάλληλες απαιτήσεις για εγγυήσεις, ή η εφαρμογή κάποιου είδους ποσοτικής χαλάρωσης. Οι νέοι κανονισμοί της ΕΚΤ για τις εγγυήσεις έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στην άμβλυνση των περιορισμών της ρευστότητας και θα πρέπει να αποφευχθεί η όποια αυστηροποίηση των κανονισμών για τις εγγυήσεις».

Μειώνονται τα ελλείμματα

Σε ό,τι αφορά τη δημοσιονομική προσαρμογή, το ΔΝΤ αναφέρει πως αυτή προχωρά σε γενικές γραμμές όπως αναμενόταν τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναδυόμενες αγορές. Τα ελλείμματα των προϋπολογισμών των ανεπτυγμένων οικονομιών εκτιμάται ότι θα υποχωρήσουν περίπου 0,75% του ΑΕΠ φέτος και σχεδόν 1% του ΑΕΠ το 2013.

Όμως, υπάρχουν και ορισμένα προβλήματα. «Η επικέντρωση στους ονομαστικούς στόχους για το έλλειμμα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε υπερβολική λιτότητα εάν αποδυναμωθεί η ανάπτυξη στις ανεπτυγμένες χώρες», σύμφωνα με τον διευθυντή του τμήματος δημοσιονομικών θεμάτων του ΔΝΤ, Carlo Cottarelli. «Για χώρες που έχουν το περιθώριο να το κάνουν θα ήταν προτιμότερο να επικεντρωθούν σε μέτρα που στόχο έχουν τη βελτίωση των δημόσιων οικονομικών».

Τόσο η Ισπανία όσο και η Ιταλία εφαρμόζουν σημαντικές μειώσεις του ελλείμματος για τα επόμενα δύο χρόνια προκειμένου να ανακτήσουν την εμπιστοσύνη των αγορών, σημειώνει το ΔΝΤ. Στις τρεις χώρες που έχουν ενταχθεί σε πρόγραμμα διάσωσης από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ -δηλαδή στην Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία- η προσαρμογή προχωρά, όμως η πρόσφατη επιδείνωση του πολιτικού και του οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα στέλνει προειδοποιητικό σήμα αναφορικά με πιθανή δημιουργίας «κόπωσης προσαρμογής», κάτι που εξακολουθεί να αποτελεί απειλή για τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων.

euro2day