Καλούνται 6.000 νεκροί να πληρώσουν ΕΝΦΙΑ

Ιδιοκτήτες ακινήτων που έφυγαν από τη ζωή, ακόμη και πριν από πέντε-έξι χρόνια, καλούνται να πληρώσουν... ΕΝΦΙΑ (Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων). Ο αριθμός τους, διόλου ευκαταφρόνητος, καθώς φέρεται να ξεπερνά τις 5.500 - 6.000. Οσο μάλιστα περνούν οι ημέρες, γίνεται ολοένα και μεγαλύτερος, καθώς οι κληρονόμοι τους συνειδητοποιούν τι έχει συμβεί και προσέρχονται στις εφορίες για να βρουν το δίκιο τους. Εκεί, αντιλαμβάνονται ότι πρέπει να ακολουθήσουν -πολλοί από αυτούς για δεύτερη φορά- όλη τη διαδικασία που προβλέπει ο νόμος για τη δήλωση ενός θανάτου στο μητρώο της εφορίας, προκειμένου στη συνέχεια να αιτηθούν και τη διαγραφή του φόρου, η οποία τους έχει ήδη καταλογιστεί.

Μάλιστα, υπάρχουν περιπτώσεις που το ίδιο ακίνητο έχει φορολογηθεί δύο φορές με ΕΝΦΙΑ, καθώς ο φόρος έχει καταλογιστεί: α) και στο όνομα του κληρονόμου (δεδομένου ότι τα ακίνητα έχουν περιέλθει στη δική του μερίδα) β) και στο όνομα του εκλιπόντος (για την καταβολή του φόρου του οποίου είναι υπεύθυνοι βάσει του νόμου και πάλι οι κληρονόμοι).

Το πρόβλημα ήρθε στην επιφάνεια μετά την ανάρτηση των εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ στο σύστημα Taxis. Η δομή του φόρου είναι τέτοια ώστε φέρνει στην επιφάνεια όλα τα λάθη και τις παραλείψεις που «έκρυβε» το σύστημα Taxis στο εσωτερικό του επί σειρά ετών. Στην προκειμένη περίπτωση, το λάθος συνίσταται στο ότι το ηλεκτρονικό μητρώο του Taxis «αγνοεί» σε περισσότερες από 5.500 περιπτώσεις τον θάνατο του φορολογουμένου. Αυτό μπορεί να έχει γίνει είτε με ευθύνη του κληρονόμου, ο οποίος δεν προσήλθε ποτέ στη ΔΟΥ για να ακολουθήσει την απαραίτητη διαδικασία, είτε με ευθύνη του υπαλλήλου της εφορίας, ο οποίος, αν και παρέλαβε τα δικαιολογητικά, δεν ολοκλήρωσε ποτέ σωστά την προβλεπόμενη διαδικασία. Δεν αποκλείεται σε αρκετές περιπτώσεις η παράλειψη της δήλωσης να κρύβει και δόλο, καθώς δεν είναι λίγα τα περιστατικά απόκρυψης θανάτου με στόχο την είσπραξη επιδόματος ή σύνταξης από τους κληρονόμους.

Οι πληροφορίες για τέτοιου είδους περιστατικά έχουν αρχίσει να συγκεντρώνονται απ’ όλες τις εφορίες της χώρας, καθώς οι κληρονόμοι έντρομοι καταφεύγουν στις ΔΟΥ για να δηλώσουν τον θάνατο εκ των υστέρων. Εχουν ήδη εντοπιστεί περίπου 400 περιστατικά «υπόχρεων» που κλήθηκαν να πληρώσουν φόρο παρά το γεγονός ότι έχουν αποβιώσει από το 2005 ή το 2006, 1.500 περιστατικά ανθρώπων που πέθαναν στη διετία 2011-2012 και πάνω από 2.000 περιστατικά που απεβίωσαν μέσα στο 2013.

Για τη διαγραφή του φόρου απαιτείται μια ολόκληρη γραφειοκρατική διαδικασία η οποία περνάει από τον δήμο, το ειρηνοδικείο ή το πρωτοδικείο και καταλήγει στην εφορία. Και αυτό, διότι η δήλωση θανάτου στο μητρώο της ΔΟΥ προϋποθέτει την προσκόμιση συγκεκριμένων δικαιολογητικών και συγκεκριμένα:

- Ληξιαρχική πράξη θανάτου.

- Πιστοποιητικό κοντινών συγγενών (η διαδικασία γίνεται στον δήμο και απαιτεί ένορκη βεβαίωση από συμβολαιογράφο ή υπεύθυνη δήλωση δύο μαρτύρων).

- Βεβαίωση περί μη δημοσίευσης διαθήκης ή αποδεικτικό δημοσίευσης, εφόσον υπάρχει διαθήκη, και αντίγραφο αυτής. Το συγκεκριμένο έγγραφο εκδίδεται από το ειρηνοδικείο ή το πρωτοδικείο (ανάλογα με την ημερομηνία του θανάτου), ενώ η έκδοσή του απαιτεί την υποβολή τη σχετικής αίτησης και φωτοαντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας.

Δυνατότητα διαγραφής του φόρου υπάρχει μόνο από το όνομα ιδιοκτήτη που απεβίωσε πριν από τις 31/12/2013. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο φόρος καταβάλλεται από τον κληρονόμο. Ο νόμος ορίζει ότι ο κληρονόμος πληρώνει «αν έχει αποκτήσει δικαίωμα σε ακίνητο με οριστικό συμβόλαιο δωρεάς αιτία θανάτου, εφόσον ο θάνατος επήλθε μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της φορολογίας έτους».

Για όλους όσοι απεβίωσαν μέσα στο 2014 έχει επίσης εκδοθεί εκκαθαριστικό ΕΝΦΙΑ στο όνομά τους, καθώς ελήφθησαν υπόψη οι συνθήκες κατά την 1/1/2014. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η υποχρέωση καταβολής του φόρου παραμένει στο όνομα του ιδιοκτήτη που απεβίωσε και η υποχρέωση μεταφέρεται στους κληρονόμους.

kathimerini